Tematy - Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego, Apelacja

Sąd odwoławczy rozpoznał jedynie apelację obrońcy, ignorując osobisty środek odwoławczy oskarżonego skazanego za przywłaszczenie – alarmuje zastępca RPO Stanisław Trociuk. Wniósł on kasację do Sądu Najwyższego, wskazując na poważne naruszenie prawa do rzetelnego procesu i domagając się ponownego rozpoznania sprawy.

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

Współczesny świat stawia przed nami wiele wyzwań, a jednym z nich jest kwestia homoseksualizmu, który budzi kontrowersje zarówno w kontekście społecznym, naukowym, moralnym, jak i prawnym. Coraz częściej temat ten pojawia się również w sprawach prowadzonych przed sądami kościelnymi w kontekście procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa, często błędnie nazywanych „rozwodem kościelnym” czy „unieważnieniem ślubu”.

Będzie ciąg dalszy procesu 72-letniego mężczyzny nieprawomocnie skazanego na 10 lat więzienia za zabójstwo znajomego. Sąd pierwszej instancji przyjął, że sprawca działał w stanie ograniczonej poczytalności. Wyrok zaskarżyły wszystkie strony.

Oto podstawowe informacje na temat kościelnego procesu małżeńskiego, które mogą być przydatne dla osób zainteresowanych jego rozpoczęciem.

W opinii Sądu Najwyższego brak pisemnego uzasadnienia, choć utrudnia, to jednak nie uniemożliwia kontroli wyroku przez II instancję. A sędzia w stanie spoczynku nie ma obowiązku sporządzenia uzasadnienia do wyroku, który wydał przed przejściem w stan spoczynku.

Wraz z rosnącą popularnością procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego pojawia się szereg mitów. Jakie są najpopularniejsze z nich?

Sądy kościelne – to trybunały działające w imieniu Kościoła opierające swoje wyroki na prawie kanonicznym. Funkcjonują od początku Kościoła, a podwaliny dzisiejszej procedury sądowej zostały określone w średniowieczu. Obecny sposób pracy sądów został uwarunkowany po reformie kodeksu prawa kanonicznego w XX wieku. Papież Jan Paweł II zatwierdził nowy kodeks w 1983 roku.

Jeśli rozważają Państwo rozpoczęcie procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa warto dowiedzieć się jakie role pełnią prawnicy w sądach kościelnych.

Kto i jak może rozpocząć proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa (tzw. rozwód kościelny)?

Strona od wyroku sądu I instancji w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa ma prawo złożyć apelację. Jaki sąd kościelny będzie właściwy?

Panuje przekonanie, zgodnie z którym proces mający na celu stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego powinien być prowadzony w sądzie diecezji na terenie której ów małżeństwo zostało zawarte. Jest to jednak przekonanie częściowo błędne. O tym, w którym sądzie można poprowadzić proces będzie dzisiaj mówił niniejszy artykuł.

Specyficznym przejawem niedojrzałości, mającym wpływ na funkcjonowanie małżeństwa, jest nadmierne, patologiczne uzależnienie dziecka od rodziców.

Czy rozwód cywilny ma wpływ na proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego? Czym różni się pozew rozwodowy od skargi powodowej?

Postępowanie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego nie jest analogiczne do rozwodu. Dlaczego? Jakie obowiązki mają małżonkowie?

Adwokat kościelny jest gwarantem praktycznego skorzystania z przysługującego stronom prawa do obrony. Jak w praktyce może wyglądać jego pomoc?

Czy tzw. rozwód kościelny jest możliwy z powodu przyjęcia sakramentu święceń? O praktycznych aspektach takich procesów mówi adwokat kościelny dr Arletta Bolesta.

Stwierdzenie nieważności małżeństwa polega na udowodnieniu, że w dniu ślubu istniały okoliczności uniemożliwiające zawarcie ślubu. Jak to zrobić?

Opinia biegłego sądowego o niezdolności natury psychicznej może okazać się niezwykle istotna w procesach o nieważność małżeństwa kościelnego. Czy biegły posiada taką możliwość, aby wydać opinię psychologiczną, która w sposób pewny zweryfikuje symptomy zaburzeń osobowości?

Odpowiedź na skargę powodową w kościelnym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest nazywana repliką. Co to za pismo? Ile czasu ma strona pozwana na wniesienie odpowiedzi? Co powinno się w niej znaleźć? Kim jest pozwany w procesie?

Procesy o stwierdzenie nieważności sakramentu małżeństwa, błędnie określane jako „rozwód kościelny” stały się tematem bardzo medialnym. Pojawiające się w prasie i mediach społecznościowych publikacje często powielają wiele fałszywych informacji dotyczących samego procesu. Warto zatem poznać główne fazy postępowania, jego przebieg i najważniejsze momenty mające znaczenie dla wszystkich uczestników procesu.

Mówiąc o małżeństwie z tzw. wpadki możemy mieć do czynienia z dwiema podstawami prawnymi nieważności kościelnego małżeństwa. Na czym one polegają?

Brak potomstwa może stanowić podstawę stwierdzenia nieważności kościelnego małżeństwa. Dzieje się tak wtedy, kiedy jedna lub obie strony nie chcą od samego początku mieć dzieci.

Małżonkowie czasem łamią zawarte przymierze i dopuszczają się zdrady. Zagadnienie to z moralnego punktu widzenia jest oczywiście naganne. Czy może również stanowić podstawę do unieważnienia małżeństwa kościelnego?

Jednym z pierwszych pytań jakie stawiają sobie osoby chcące prosić sąd kościelny o stwierdzenie nieważności ich małżeństwa jest pytanie o koszt. Koszt ten można podzielić na dwie zasadnicze części: taksę procesową oraz honorarium adwokackie

W prawie cywilnym w określonych przypadkach istnieje zakaz unieważnienia małżeństwa. Czy podobna instytucja występuje również w kościelnym prawie małżeńskim? Podobna – gdyż jak już przecież wiemy – w kościelnym prawie małżeńskim można mówić o stwierdzeniu nieważności małżeństwa bądź o jego rozwiązaniu, ale nie o jego unieważnieniu.

„Rozwodem kościelnym” potocznie nazywa się stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego. Panuje przekonanie, że uzyskanie pożądanego dla siebie wyroku jest trudne. Czy rzeczywiście tak jest?

Dojrzałość jest wymaganym atrybutem, którym powinny charakteryzować się osoby dorosłe. W myśleniu potocznym za osobę dojrzałą uważa się kogoś, kto ukończył 18 rok życia. Rzeczywistość jednak pokazuje, że opinii takiej nie można uznać za miarodajną. Kanoniści w związku z procesami o nieważność ślubu kościelnego odnoszą się do kryteriów rozpoznania osobowości niedojrzałej, które określa współczesna psychologia.

Najczęściej występującym w kanonicznym procesie małżeńskim tytułem nieważności jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej (kan. 1095, 3° KPK), zaś najczęstszymi przyczynami wydawania pozytywnych wyroków z tego tytułu są zaburzenia osobowości. Jednym z takich zaburzeń mogących powodować nieważność małżeństwa jest pracoholizm.

Coraz więcej osób decyduje się na rozpoczęcie procesu stwierdzenia nieważności małżeństwa. Wynika to przede wszystkim z chęci uregulowania swojej sytuacji duchowej. Bez wątpienia rośnie też świadomość katolików na temat niepoprawnie tak zwanych ,,rozwodów kościelnych”, a także tego jak wygląda procedura kościelna. Świadczą o tym chociażby same statystyki. Obecnie do sądów kościelnych wnoszone jest około 5 000 spraw rocznie. W około 75% rozpatrywanych spraw stwierdza się, że miało miejsce nieważnie zawarte małżeństwo.

Adwokat kościelny świadczy bardzo ważną pracę na rzecz innych osób. Posiada wiedzę i umiejętności, dzięki którym może pomóc innym poruszać się w często zawiłym i trudnym świecie zagadnień prawnych.

Symulacja jest częstą przyczyną, z powodu której pary decydują się na wszczęcie kościelnego procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. O możliwych trudnościach i praktycznych zagadnieniach tego rodzaju spraw mówi adwokat kościelny dr Arletta Bolesta.

Na podstawie jakich okoliczności można mówić o nieudowodnieniu nieważności małżeństwa, czyli o wyroku negatywnym? Weźmy pod uwagę wybrane przykłady dotyczące takich przyczyn „rozwodów kościelnych” jak symulacja i niezdolność natury psychicznej.

Najczęściej występującym w kanonicznym procesie małżeńskim tytułem nieważności jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej (kan. 1095, 3° KPK), zaś najczęstszymi przyczynami wydawania pozytywnych wyroków z tego tytułu są zaburzenia osobowości. Jednym z takich zaburzeń mogących powodować nieważność małżeństwa jest osobowość zależna, którą potocznie określa się syndromem nieodciętej pępowiny.

Czy z powodu uzależnienia można orzec nieważność kościelnego małżeństwa? O praktycznych aspektach takich procesów mówi adwokat kościelny dr Arletta Bolesta.

Zdecydowana większość spraw, a mówimy tu o rzędzie wielkości 90%, toczy się z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej. Jest to najpopularniejszy tytuł nieważności przyjmowany do procesu, który występuje samodzielnie lub w towarzystwie innych tytułów.

Kodeks Prawa Kanonicznego reguluje to, w jaki sposób nie powinien postępować adwokat kościelny. Przykładowo wymienia tu żądanie wysokiego wynagrodzenia. Warto jednak poruszyć również inne kwestie.

Nie jest możliwym wyliczenie wszystkich sytuacji, których strony powinny unikać w trakcie kościelnego procesu małżeńskiego. Zajmijmy się jednak tymi najważniejszymi.

Czasami można spotkać się z pytaniem o to, ile razy dana strona procesowa będzie musiała stawić się w sądzie kościelnym. Czy jest na to określona liczba?

Czy zawarcie małżeństwa z powodu ciąży jest nieważne, skoro przecież sam prawodawca pośrednio „podważa” jego ważność przez wyżej wymienioną okoliczność? Na tak postawione pytanie można udzielić dwóch i to całkiem różnych odpowiedzi.

Czy w kościelnym procesie, nazywanym potocznie „rozwodem kościelnym” jest miejsce na pojednanie małżonków? Czy można stwierdzić nieważność kościelnego małżeństwa z powodu braku miłości? O praktycznych aspektach tych zagadnień opowiada dr Arletta Bolesta, adwokat kościelny.

Często jestem pytany o to, czy małżeństwo kościelne będące konsekwencją „wpadki” można uznać za nieważne. Na tak postawione pytanie należy odpowiedzieć twierdząco, ale jednocześnie dodać, że nie stanowi to reguły.

Sądy kościelne często mają do czynienia ze sprawami, w których strona powodowa opiera żądanie stwierdzenia nieważności swojego małżeństwa na podstawie zdrady strony pozwanej. Czy jednak zdrada jest wystarczającym powodem, by stwierdzić nieważność małżeństwa kościelnego?

Przyczyny nieważności małżeństwa kościelnego często są rozumiane dosłownie tak jak w języku potocznym. O tym, dlaczego taka interpretacja jest błędna mówi adwokat kościelny dr Arletta Bolesta.

Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej. Jest on proponowany jako jedyny tytuł lub też towarzyszą mu inne (np. bojaźń i przymus). Zdarza się, że proces małżeński jest prowadzony z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej po jednej ze stron (męża lub żony) lub po obu stronach (męża i żony).

Każdy proces sądowy jest wieloetapowy, często skomplikowany i zawsze z niepewnym rozstrzygnięciem. Jednak w każdym procesie najważniejszy jest sam początek, czyli przygotowanie się do procesu i właściwe zredagowanie pozwu. Pozew warunkuje w dużej mierze taki, czy inny przebieg procesu. Tak samo jest w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Jeśli złożona skarga o stwierdzenie nieważności małżeństwa będzie miało dobrze dobrane podstawy prawne, jeśli będzie spełniała wszystkie wymogi formalne, jest wtedy szansa, że całe postępowanie nas nie zaskoczy, będzie prowadzone zgodnie z wcześniej założonym planem.

„Procesy z tytułu symulacji są coraz częstsze” – przekonuje adwokat kościelny dr Arletta Bolesta. Na czym zatem polega ta przyczyna stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego? Dlaczego udowodnienie symulacji może być trudne? O tym rozmawiamy w naszym wywiadzie.

Niezwykle istotne znaczenie kanoniczno-prawne, a jeszcze większe kanoniczno-procesowe, ma określenie tytułów, z których ma się toczyć proces małżeński. Można to porównać do procesu cywilnego, w którym oskarża się kogoś o kradzież, a zostało się pobitym - sąd nie orzeknie kradzieży, a o pobicie nikt sądu nie zapytał - sprawę się przegra. Podobnie w procesie małżeńskim - jest poprosimy sąd kościelny o orzeczenie nieważności małżeństwa z tytułu niezdolności, sądu nie będzie interesowała ewentualna symulacja i odwrotnie. A konsekwencje mogą być przemienne w skutkach - po nieraz długim i kosztownym procesie otrzymuje się wyrok negatywny (niestwierdzający nieważności małżeństwa), choć z łatwością można by uzyskać wyrok pozytywny, gdyby tylko zamiast niezdolności badać sprawę pod kątem symulacji lub odwrotnie.

Lwia część spraw o orzeczenie nieważności małżeństwa toczy się między innymi z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej. Jakie są przesłanki niezdolności?

W sądach kościelnych gros procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa toczy się z tytułu niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich. O tym czym jest owa niezdolność i jak rzutuje na przebieg sprawy mówi adwokat kościelny dr Arletta Bolesta.

Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego, Apelacja

RPO: Sąd pominął apelację oskarżonego – rażące naruszenie prawa do obrony

Nawet ZUS szacował wyrównania dla emerytów na 64 000 zł. Sądy zasądzają dużo mniej [przeliczenie emerytury]

Homoseksualizm i biseksualizm a stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

72-latek oskarżony o zabójstwo. Wszystkie strony procesu złożyły apelację

Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego – 10 podstawowych informacji

Brak pisemnego uzasadnienia wyroku. Co z apelacją w II instancji? Wyjaśnił Sąd Najwyższy

Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa – 7 najpopularniejszych mitów

Sądy kościelne - struktura i funkcjonowanie

Jakie funkcje pełnią prawnicy w sądach kościelnych?

Rozwód kościelny - jak rozpocząć proces?

Do którego sądu kościelnego należy złożyć apelację?

Gdzie mogę wszcząć proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Uzależnienie od rodziców a nieważność małżeństwa kościelnego

Rozwód cywilny a stwierdzenie nieważności małżeństwa

Postępowanie kościelne to nie rozwód kościelny

Adwokat kościelny - działalność procesowa

„Rozwód kościelny” a sakrament święceń [WYWIAD]

Stwierdzenie nieważności małżeństwa

Biegły sądowy a niezdolność natury psychicznej

Stwierdzenie nieważności małżeństwa: odpowiedź strony pozwanej

Rozwód kościelny - proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa

„Wpadka” a nieważność małżeństwa kościelnego

Niechcenie dzieci powodem nieważności małżeństwa kościelnego?

Czy zdrada może być przyczyną nieważności małżeństwa?

Ile kosztuje kanoniczny proces małżeński?

Zakaz starania się o nieważność małżeństwa?

„Rozwód kościelny” - czy trudno go uzyskać?

Jaka niedojrzałość czyni małżeństwo nieważnie zawartym?

Pracoholizm jako powód stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego

Alkoholizm, pracoholizm, hazard a nieważność małżeństwa

Jaką rolę pełni adwokat w kościelnym procesie małżeńskim?

Symulacja – jak przebiega kościelny proces małżeński? [WYWIAD]

„Rozwód kościelny” – kiedy zapada wyrok negatywny (na przykładzie symulacji i niezdolności)?

Osobowość zależna jako powód stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego

Małżeństwo kościelne nieważne z powodu uzależnienia? [WYWIAD]

Niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej

Jak nie powinien postępować adwokat kościelny czy pełnomocnik?

Kościelny proces małżeński – czego powinno się unikać?

Małżeński proces kościelny – ile razy trzeba stawić się w sądzie?

Małżeństwo kościelne z powodu ciąży – co z nieważnością zawartego związku?

Miłość i pojednanie w kościelnym procesie małżeńskim [WYWIAD]

Nieplanowana ciąża powodem nieważności małżeństwa kościelnego

Zdrada a nieważność małżeństwa kościelnego

Najczęstsze błędy w rozumieniu przyczyn nieważności małżeństwa kościelnego [WYWIAD]

Zaburzenia psychiczne mogące być podstawą nieważności małżeństwa

Skarga o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Symulacja coraz częstszą przyczyną nieważności małżeństwa kościelnego [WYWIAD]

Niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej czy symulacja

Przesłanki niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej

Niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich w procesie kościelnym [WYWIAD]