Senior, Rzecznik Praw Obywatelskich

Na początku należy stwierdzić, że polityka senioralna to niewątpliwie swoisty leitmotiv rządu premiera Donalda Tuska. Nie ma dnia, aby media nie donosiły o działaniach rządu związanych z próbami rozwiązania problemu, który jak miecz Damoklesa wisi nad całą sferą socjalną budżetu państwa, a tak właściwie nad przyszłością społeczno-gospodarczą Polski. A jest nim właśnie opieka senioralna. Kto z politycznych decydentów nie dostrzeże prawdziwej wagi tego problemu, nie ma co liczyć na powodzenie podczas następnych wyborów. I dotyczy to właściwie wszystkich krajów starzejącej się na gwałt Unii Europejskiej.

"Fundamentem w bonie senioralnym będzie to, że rodzinie pomagamy, o ile ona jest aktywna zawodowo" - podkreśla minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz.

Polscy seniorzy coraz chętniej stawiają na karty płatnicze, wybierają smartfon do obsługi bankowości, a zakupy w sieci opłacają BLIK-iem. Narzekają jedynie na brak atrakcyjnych ofert oszczędzania i inwestowania.

Polskie społeczeństwo jest coraz starsze. W tym momencie seniorów w Polsce jest więcej niż mieszka osób na Węgrzech. Z jakimi problemami musi się mierzyć polski senior? 

Społeczeństwo się starzeje. W tym momencie w Polsce jest ponad 7 mln osób w wieku 65 lat i więcej. Jak zapewnić tej zróżnicowanej grupie bezpieczeństwo ekonomiczne i zdrowotne? To duże wzywanie. 

Bon senioralny 75+. Nowość na 2024 r. Senior nie otrzyma gotówki. Inne pomysły rządu D. Tuska są oparte o takie wypłaty: „1500 zł dla matek”, podwyżki 30% dla nauczycieli i 20% podwyżek dla policjantów, żołnierzy, funkcjonariuszy i urzędników (państwowych, ale nie dla samorządowych).

Apele policji nie przynoszą skutku. Kolejne osoby zostały oszukane na dużą sumę pieniędzy. Tym razem padło na seniorów z województwa podlaskiego, którzy oddali oszustom 70 tys. zł.

Ośrodek fałszował dokumentację dotyczącą zakresu szkolenia. W efekcie, choć jego kursanci zdobyli już prawo jazdy, teraz je stracą. Egzaminy na prawo jazdy będą unieważnione. RPO pyta zatem, czy taki scenariusz jest zgodny z Konstytucją.

Europejski Dzień Seniora przypada w październiku. Jesień życia powinna być godna i z tej okazji Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przypomniało w dniu 20 października 2023 r. o kluczowych zasadach dbania o bezpieczeństwo socjalne i zabezpieczenie społeczne seniorów, a szczególnie osób w wieku emerytalnym. 

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę na dość ważną kwestię. Otóż przepisy w zakresie sumowania punktów karnych za wiele wykroczeń w czasie jednej kontroli drogowej się wykluczają. Jedne pozwalają dodawać punkty bez limitu. Inne mówią o maksymalnym progu 15 punktów. Które mają rację?

Do Rzecznika Praw Obywatelskich docierają informacje o problemach z receptami na darmowe leki dla dzieci i seniorów. Mają one dotyczyć lekarzy przyjmujących prywatnie. Rzecznik zwrócił się do resortu zdrowia o zajęcie stanowiska w tej sprawie.

Autorzy 45 najlepszych inicjatyw otrzymają na ich realizację mikrogrant w wysokości do 2,5 tys. zł. Minimalny czas trwania działań podczas realizacji mikrograntu wynosi 2 tygodnie.

Ustawa o szczególnej opiece geriatrycznej została podpisana przez Prezydenta. Jaką pomoc będzie można uzyskać w "centrach zdrowia 75 plus"?

Przed końcem września 2023 r. Rada Ministrów ma przyjąć kontynuację rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2024–2028. Tak wynika z założeń projektu tej uchwały opublikowanej 21 sierpnia 2023 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu.

„Dostrzegając wagę problemu zróżnicowania ponoszonych przez rodziców kosztów gorącego posiłku dla uczniów w szkołach, Ministerstwo Edukacji i Nauki rozważa możliwość zmiany przepisów prawa oświatowego w tym zakresie” – poinformował resort w odpowiedzi udzielonej Rzecznikowi Praw Obywatelskich.

RPO zwrócił się do kuratorów w obronie praw uczniów.

Senior na rynku pracy znajduje wiele barier i spotyka się z dyskryminacją ze względu na wiek, jednak z drugiej strony pracodawcy i państwo mają świadomość, że potrzebni są pracownicy z dużym doświadczeniem, "łatający" lukę demograficzną. W dniu 21 czerwca 2023 r. organizowana jest konferencja „Kongres Praca. Praca dla seniorów? Sytuacja osób starszych na rynku pracy w Polsce”. W konferencji weźmie m.in. udział Rzecznik Praw Obywatelskich oraz przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Międzynarodowego Instytutu Społeczeństwa Obywatelskiego.

Czas pracy personelu medycznego – to bardzo ważny temat. W Sejmie RP trwają obrady nad sytuacją polskiej służby zdrowia, uprawnień i obowiązków lekarzy jak i kobiet ciężarnych. Ma to szczególnie związek z ostatnią sprawą śmierci kobiety w szpitalu w Nowym Targu. W tym szczególnym czasie warto przeanalizować raport Najwyższej Izby Kontroli, która przeprowadziła kontrolę w sprawie czasu pracy lekarzy jak i stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich skierowane do Ministra Zdrowia. Okazało się, że w kilku szpitalach powiatowych zdarzały się przypadki, w których lekarze pracowali ponad dwie doby bez przerw na odpoczynek.

Przepisy regulujące tryb waloryzacji świadczenia nie przewidują dwukrotnej podwyżki w ciągu roku. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich powinno to ulec zmianie. Ministerstwo rodziny nie prowadzi prac nad zmianą tych zasad.

Kim jest senior? W jakim jest wieku? Z jakimi problemami borykają się osoby starsze i jak można im pomóc?

Seniorzy, którzy ukończyli 100 lat mogą liczyć na dodatkową emeryturę. Jest to świadczenie honorowe wypłacane co miesiąc wraz z emeryturą lub rentą.

Zasiłek przedemerytalny – czym jest to świadczenie? Osoby w wieku przedemerytalnym mające trudności ze znalezieniem zatrudnienia, mogą starać się o przyznanie im pomocy finansowej w postaci świadczenia przedemerytalnego. Ile wynosi i jakie warunki należy spełnić, aby je otrzymać? 

Wczasy dla seniora z dofinansowaniem – czy jest taka możliwość? Polska emerytura wynosi średnio połowę przeciętnego wynagrodzenia krajowego. Jak zatem myśleć o wakacjach, gdy większość emerytury przeznaczana jest na leki, rachunki i żywność. Z pomocą przychodzi tzw. dofinansowanie do wczasów. Jak można je uzyskać? Komu przysługuje? 

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi analizuje możliwość zmian przepisów, dotyczących zawieszania części uzupełniającej renty rolniczej w przypadku, gdy małżonek rencisty przejdzie na emeryturę. Tak wynika z odpowiedzi udzielonej Rzecznikowi Praw Obywatelskich.

Wypełniamy nasze obietnice wyborcze. Dla nas polityka senioralna jest fundamentem całej filozofii państwa – powiedział w piątek premier Mateusz Morawiecki podczas konferencji "Rząd blisko seniorów". Szefowa MRiPS Marlena Maląg zapewniła, że wsparcie na rzecz osób starszych będzie kontynuowane.