Renta z tytułu niezdolności do pracy, Emerytura

Każdy kto otrzymuje emeryturę z ZUS może być uprawniony, by oprócz podstawowego świadczenia wyliczonego przez ZUS przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury dostawać dodatek lub ekwiwalent. Ich lista jest dość długa, a zasady korzystania - zazwyczaj zupełnie różne. Część dodatkowych pieniędzy, jak np. dodatek pielęgnacyjny po ukończeniu 75.roku życia ZUS dopłaca do emerytury automatycznie.

Świadczenie uzupełniające 500 zł, to dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Po każdym przekroczeniu progu dochodu 2419,33 zł zaczyna działać mechanizm "złotówka za złotówkę".

W odpowiedzi na interpelację poselską Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazał, że zniesienie mechanizmu potrącania, wynikającego z art. 25 ust. 1b (którego niekonstytucyjność orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku 4 czerwca 2024 r.), wobec ubezpieczonych z roczników innych niż 1953, wywołałoby taki skutek, że wcześniejsi emeryci korzystaliby ze sztucznej kapitalizacji wartości emerytury powszechnej. Zdaniem MRPiPS powstałaby wtedy sytuacja, w której im dłużej pobierana byłaby emerytura wcześniejsza, tym wyższa byłaby wysokość emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Taki stan rzeczy kolidowałby – zdaniem MRPiPS - z fundamentalną, ubezpieczeniową zasadą powiązania wysokości świadczenia z wysokością odprowadzonych składek.

Wiele osób czeka na osiągnięcie wieku emerytalnego by natychmiast złożyć wniosek o emeryturę i wynagrodzenie za pracę zamienić na świadczenie z ZUS.zy takie rozwiązanie jest najlepszym z możliwych, jaką ma alternatywę.

W związku z „głośnym” wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego niemal 200 tys. emerytów, może otrzymać od ZUS wyrównanie emerytury sięgające nawet 64 tys. zł – wiele osób zastanawia się czy jest objętych zakresem przedmiotowym powyższego orzeczenia. Postaramy się zatem ułatwić uzyskanie odpowiedzi na powyższe pytanie. 

RPO interweniuje w spawie nieogłoszenia w Dzienniku Ustaw wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego nawet 200 tys. emerytów, którzy przed 6 czerwca 2012 r. przeszli na wcześniejszą emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną, która została im pomniejszona na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – może teraz otrzymać od ZUS wyrównanie sięgające nawet 64 tys. zł. Emeryci nie mają jednak na co czekać – mogą dochodzić swoich praw już dzisiaj.

Przeszło 10 lat temu Sejm uchwalił przepisy, które karały osoby na wcześniejszej emeryturze (od 2013 r.). Kara w ZUS była i do dziś jest taka - świadczenia wypłacone w czasie korzystania z niej pomniejszały późniejsze wypłaty emerytury powszechnej. Trybunał Konstytucyjny w czerwcu 2024 r. rozpoznał niekonstytucyjność i wskazał, którzy emeryci mają prawo do wyrównań (za okresy przeszłe) i podwyżek (na przyszłość). 

Wdowa otrzyma świadczenie (np. 30 000 zł) będące udziałem w kapitale wypracowanym przez jej zmarłego męża (emeryta). Uzasadnieniem gwarantowanej wypłaty jest nieskorzystanie przed śmiercią przez męża ze swojego kapitału emerytalnego. Wypłata 30 000 zł dla wdowy (albo innych spadkobierców), to niestety wysoki podatek PIT.

Zawsze warto jest zrobić porządki w dokumentach, sprawdzić szuflady i segregatory. Czasem we własnym mieszkaniu można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Dodatek pielęgnacyjny jest jednym z wielu dodatkowych świadczeń, które przysługują emerytom i rencistom, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Przeznaczony jest dla osób, które ze względu na stan zdrowia lub wiek wymagają szczególnej opieki. Oto szczegółowe zasady jego przyznawania, dokumenty, które są niezbędne, a także sytuacje, w których świadczenie nie zostanie przyznane.

W sytuacji, gdy emerytura oraz świadczenie pielęgnacyjne mogą się okazać podstawowym źródłem wsparcia finansowego dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami, pojawia się pytanie: czy możliwe jest połączenie tych dwóch form pomocy? Czy opiekunowie mogą jednocześnie korzystać z emerytury oraz świadczenia pielęgnacyjnego? 

Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kodeksu postępowania cywilnego przyznał emerytowi prawo do wypłaty odsetek od decyzji ZUS ponownie ustalającej wysokość emerytury. ZUS zagubił pieniądze emeryta. I nie chciał zapłacić z własnej woli odsetek. Pieniądze przeleżały kilka lat na jakimś dziwnym subkoncie.

Pracownicy w wieku 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna są chronieni przed zwolnieniem z pracy aż do osiągnięcia wieku emerytalnego. Jednak ochrona przedemerytalna nie zawsze działa skutecznie. Utrata pracy i innych źródeł utrzymania sprawia, że takie osoby mogą ubiegać się w ZUS o świadczenie przedemerytalne. Czy przysługuje ono wszystkim i jak je załatwić?

Czy lata nauki mają w ogóle wpływ na wysokość emerytury? Osoba, która ukończyła zawodówkę będzie dostawać niższe świadczenie z ZUS niż magister, a tym bardziej doktor nauk? Odpowiedź na to pytanie warto znać jeszcze nim złoży się wniosek o emeryturę. Podobnie jak mieć wiedzę, dla kogo ważny jest staż emerytalny i nie mylić go ze stażem pracy.

Osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego i udowodnienie okresu ubezpieczenia to podstawowe warunki przejścia na emeryturę. Jednak wybór momentu, w którym złożysz wniosek o emeryturę, jest także ważny. Wysokość emerytury z ZUS zależy bowiem także od miesiąca, w którym zdecydujesz się przejść na emeryturę. Kiedy najbardziej opłaca się przejść na emeryturę?

Mało osób ma świadomość tego, że jeżeli umrze bliska nam osoba to małżonkowi i dzieciom zmarłego, czy osobie, na której utrzymaniu się pozostaje przysługuje jego niepobrana emerytura czy renta z danego miesiąca. Jest to tzw. niezrealizowane świadczenie z ZUS. Przysługuje ono nawet wtedy, gdy dana osoba dopiero złożyła wniosek o emeryturę czy rentę i jeszcze nie pobrała nawet pierwszego świadczenia. Masz prawo do niezrealizowanego świadczenia z ZUS także w 2025 r.

Świadczenie w ramach programu „Mama 4 plus” wynosi aktualnie 1780,96 zł. Jest to wynik corocznej waloryzacji emerytur, która obejmuje również rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Program ten ma na celu wsparcie matek (a w pewnych przypadkach także ojców), które poświęciły się wychowaniu czwórki lub więcej dzieci i nie nabyły prawa do minimalnej emerytury.

Uchwalona w grudniu 2016 tzw. ustawa dezubekizacyjna obniżyła emerytury 40 000 osobom (w tym 8000 wdowom i dzieciom pobierającym po funkcjonariuszach rentę rodzinną. Powodem obniżki emerytury jest np. służba mundurowego przez rok w komunistycznej Służbie Bezpieczeństwa. Nie ma wątpliwości, że ten okres nie jest traktowany jako składkowy. Co zrobić, gdy taki emeryt miał po nagannym roku pracy w SB np. 30 lat składkowych w "uczciwych" służbach takich jak Policja? Obniżać emeryturę czy nie?

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

Na czym ma polegać program Emerytura plus? Co zyskają pracujący seniorzy? "Musi zostać wprowadzona zasada i zmieniony algorytm wyliczania emerytury. Chodzi o to, by niezależnie od tego, ile człowiek uzbierał ze składek, jeżeli będzie pracował dłużej, zawsze powinien dostać więcej niż emeryturę minimalną" – powiedziała minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Dodatki do emerytury ZUS 2025. We wrześniu ZUS wraz z podstawowymi świadczeniami emerytalno-rentowymi wypłaca świadczeniobiorcom czternaste emerytury. Na co jeszcze mogą liczyć seniorzy? Jakie dodatki do emerytury im przysługują?

Jedno jest pewne. Zmiany w emeryturach z ZUS o charakterze rewolucyjny nie nastąpią w 2025 roku. Przyszło rok jednak może być kluczowy dla przygotowania takich zmian. Temat podwyższenia wieku emerytalnego już wrócił. Od dawna rząd zastanawia się nad zmianami dotyczącymi emerytur groszowych i ewentualnym przywróceniu stażu emerytalnego.

Druga waloryzacja emerytur była jednym z ważnych punktów programu wyborczego obecnej rządzącej koalicji. Powinna właśnie startować, z dniem 1 września 2024 r. Nie doszło do niej z powodu niskiej inflacji w pierwszej połowie 2024. Jednak druga waloryzacja może być konieczna w 2025 roku, czy rząd jest na nią gotowy - na razie nie zmieniono nawet przepisów.

14 emerytura jest wypłacona wraz z emeryturą za wrzesień. Terminy wypłaty czternastki w 2024 roku przypadają na 1, 6, 10, 15, 20 i 25 dzień września. Pierwsza transza świadczenia została już przelana pod koniec sierpnia, kolejna poszła 6 września, pozostali emeryci muszą jeszcze trochę poczekać.

Opublikowane zostało już rozporządzenie w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Wskaźnik waloryzacji pozostał na poziomie ustawowego minimum, zgodnie z propozycją rządową. A zatem, najniższa emerytura w 2025 roku wzrośnie z 1780,96 zł do 1 901,71 zł brutto.