Tematy - Prawo konkurencji - INFOR.PL

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji precyzuje różnego rodzaju czyny nieuczciwej konkurencji, czyli działania sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które mogą powodować szkodę u kontrahentów lub klientów.

Prowadzenie działalności gospodarczej, choć co do zasady jest swobodne, podlega też różnym ograniczeniom. Jednym z takich ograniczeń jest zakaz działań, które stanowią czyny nieuczciwej konkurencji. O tym, czym są i jakie są ich rodzaje traktuje ustawa o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji.

Określenie właściwości delegatur tylko z pozoru wydaje się łatwe. Oczywiście nie ma problemu, jeśli sprawa i przedsiębiorcy pochodzą z jednego województwa. Jednak co w sytuacji, gdy sprawę można zakwalifikować do kilku delegatur?

Podział Urzędu na centralę w dziewięć delegatur jest przede wszystkim próbą usprawnienia funkcjonowania organów oraz toczących się postępowań. Większość decyzji w praktyce wydają dyrektorzy delegatur, działający z upoważnienia Prezesa. Dlatego też wiedza, gdzie skierować pismo lub wniosek jest niezwykle pomocna oraz pozwala na zdecydowane skrócenie okresu oczekiwania na decyzję.

Obowiązek informacyjny przedsiębiorcy zwykle kojarzy się z koniecznością pełnego informowania konsumenta o wszystkich cechach kupowanego towaru. Okazuje się jednak, że obowiązek ten odnosi się także do Prezesa UOKiK oraz rzecznika konsumentów. Na czym on polega?

Prawidłowe określenie rynku właściwego jest kluczowe dla każdego postępowania przed Prezesem Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ponadto określenie rynku jest niezwykle pomocne przed rozpoczęciem działalności gospodarczej w celu analizy konkurencji.

Przepisy regulujące możliwość koncentracji przedsiębiorców obejmują przede wszystkim obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji oraz współdziałania z Urzędem w tego typu sprawach. Tak jak każdy obowiązek – i ten podlega określonym sankcjom, które mogą być nakładane w drodze decyzji Prezesa UOKiK.

W poprzedniej części omówione zostały kwestie różnicy między obrotem światowym, a krajowym, sposobu liczenia obrotu grupy kapitałowej, a także zostało wyjaśnione pojęcie roku obrotowego. Poniżej kolejne wskazówki.

Ze względu na to, że spod obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji zwolnione są podmioty, które nie osiągają określonych zysków na terytorium Polski, niezwykle ważna jest wiedza w jaki sposób liczyć obrót i czy wszystkie przychody podlegają zaliczeniu?

Konsumenci są grupą szczególnie chronioną w polskim porządku prawnym. Są uważani za stronę słabszą i niezorientowaną w praktykach handlowych. Właśnie z tego względu naruszanie zbiorowych interesów konsumentów znalazło się w katalogu najbardziej nieuczciwych zachowań konkurentów.

Dobra znajomość sił konkurencji oraz świadomość uzyskanej pozycji rynkowej i przewag konkurencyjnych powinny wystarczyć do tego, by doprowadzić pojedynczego przedsiębiorcę do skutecznego utrzymania się na rynku na przekór działań konkurencji. Czasem jednak przedsiębiorca czuje pokusę pójścia na skróty – oto czego robić nie wolno i co jest surowo karane w przypadku wykrycia przez organy nadzorujące gospodarkę.

Po zgłoszeniu zamiaru koncentracji przez przedsiębiorcę, Prezes Urzędu Konkurencji i Konsumenta musi wydać decyzję dotyczącą planowanego połączenia. Według jakich kryteriów jest dokonywana ocena i jak wynik oceny wpływa na decyzje?

Najważniejszym celem koncentracji przedsiębiorców jest zapobieganie połączeniom, które mogłyby wywrzeć negatywny wpływ na konkurencję na danym rynku. Kto musi zgłosić zamiar koncentracji, a kto jest z niego zwolniony?

Prawo konkurencji oprócz przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję obejmuje także przeciwdziałanie antykonkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców i ich związków. Na czym to polega?

Wyłączenie porozumień kooperacji ubezpieczeniowej spod zakazu praktyk ograniczających konkurencję należy do tzw. porozumień sektorowych. Co obejmuje wyłączenie i jaki jest powód jego istnienia?

Przedsiębiorcy funkcjonujący w obrocie co do zasady posiadają swobodę organizowania działalności gospodarczej. Oznacza to, że samodzielnie decydują o jej kształcie, czy zasięgu. Wolność działalności gospodarczej nie ma jednak charakteru nieograniczonego, a jej granice wyznacza prawo, zasady współżycia społecznego, ustalone zwyczaje, a także interesy innych przedsiębiorców i klientów.

Prowadzenie przedsiębiorstwa wiąże się z przestrzeganiem, nałożonych przepisami prawa, reguł. Pomimo bowiem swobody działalności gospodarczej, nie wszystkie działania przedsiębiorców są dozwolone. Jednym z niedozwolonych działań są czyny nieuczciwej konkurencji, w więc takie które mogą prowadzić do szkody innego przedsiębiorcy lub klienta.

Przedsiębiorcy funkcjonujący w obrocie zobowiązani są przestrzegać przepisów prawa, a także innych zasad i zwyczajów. Niedozwolone są działania, które mogą powodować szkodę u innych przedsiębiorców. Oprócz tego jednak prawo bierze również pod ochronę konsumentów.

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą, nie mogą jej prowadzić w sposób całkowicie dowolny, polegają bowiem określonym zasadom i wymogom stawianym im przez prawo, ustalone zwyczaje oraz zasady współżycia społecznego.

Przedsiębiorcy funkcjonujący w obrocie posiadają w zasadzie swobodę w zakresie swojej działalności. Nie oznacza to jednak, że nie podlegają żadnym regułom i zasadom. Przepisy wskazują jakiego typu działania są niepożądane lub nawet niedozwolone.

Prawo handlowe precyzuje pojęcie czynu nieuczciwej konkurencji, czyli takiego działania, które może narazić na szkodę kontrahentów przedsiębiorcy. W związku z tym przedsiębiorcy obowiązani są dołożyć należytej staranności.

Koszty wprowadzania nowych rozwiązań technologicznych są zwykle bardzo wysokie. Aby je rozłożyć na mniejsze części, przedsiębiorcy często zawierają ze sobą różnorakie porozumienia. UOKiK w tym względzie wykazał się zrozumieniem i tzw. porozumienia transferu technologii zostały objęte zwolnieniem grupowym.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Jest to urząd stworzony głównie z myślą o konsumentach i mniejszych przedsiębiorcach.

W ubiegłym roku Urząd wszczął 348 postępowań wyjaśniających, 27 antymonopolowych, 29 postępowań w sprawach naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, prowadził 144 sprawy z zakresu koncentracji, przeprowadził 48 badań rynku – jednym słowem – wydał co najmniej kilkaset decyzji.

Misją Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta jest „podnoszenie dobrobytu konsumentów poprzez ochronę i tworzenie warunków dla funkcjonowania konkurencji”, a w jego głównych założeniach znajduje się dbanie o słabszych uczestników gospodarki, czyli małych przedsiębiorców i ich klientów.

Monopol sieciowy ściśle wiąże się z dostępem do tzw. essentials falicities – urządzeń, miejsc i praw, które są kluczowe do wykonywania określonej działalności. Jakie konsekwencje wiążą się z wykorzystywaniem monopolu sieciowego?

O nadużywaniu pozycji dominującej orzeka zawsze Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Analiza tego typu decyzji pozwala na praktyczną weryfikację suchych regulacji ustawowych. Poniżej kilka najciekawszych i najpopularniejszych orzeczeń.

Często wspomina się o przedsiębiorcach, którzy mając duży udział w rynku utrudniają dostęp do niego mniejszym konkurentom lub stwarzają warunki, które uniemożliwiają istnienie zdrowej konkurencji. Prawo zna instytucję pozycji dominującej i ją reguluje.

Oczywiste jest to, że każdy przedsiębiorca dąży do maksymalizacji swoich zysków i udziałów w rynku. Wobec tego samo posiadanie pozycji dominującej nie jest zabronione; dopiero nadużywanie takiej pozycji jest bezwzględnie zakazane i sankcjonowane.

Postępowanie w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów może zakończyć się: decyzją merytoryczną, umorzeniem postępowania lub ugodą.

Kontrola wzorców umownych pod względem legalności może przybrać dwie formy – konkretną i abstrakcyjną. Konkretna odbywa się na linii przedsiębiorca – konsument, zaś abstrakcyjna sprowadza się przede wszystkim do działań prewencyjnych.

Samo zadbanie o to, aby konsument był dostatecznie dobrze poinformowany, nie wystarczy. Konieczne jest jednocześnie zapewnienie mu swobody wyboru i dokonania decyzji.

Nazwa danego produktu może wprowadzać w błąd. Jeżeli przedsiębiorca nazywa swój produkt na przykład winem, powinien on spełniać wymagania stawiane winu. Podobnie rzecz ma się z innymi towarami.

Jedną z podstawowych informacji, jakich przedsiębiorca jest zobowiązany udzielić konsumentowi, stanowi cena towaru lub usługi. Powinna być ona podana konsumentowi jako cena brutto, to znaczy zawierać wszystkie podatki, opłaty, narzuty.

Porozumienia wertykalne zawierane są między dwoma lub więcej przedsiębiorcami, działających na różnych szczeblach obrotu. Przedmiotem porozumień wertykalnych są warunki zakupu, sprzedaży lub odsprzedaży towarów. W jakich okolicznościach korzystają one z wyłączeń grupowych?

Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, wyłączyć spod zakazu praktyk ograniczających konkurencję określone rodzaje porozumień. Wyjątki te określa się mianem wyłączeń grupowych. Z takiego przywileju korzystają m. in. porozumienia kooperacyjne.

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów upoważniła Radę Ministrów do stworzenia autonomicznego katalogu porozumień, które będą wyłączone spod zakazu praktyk ograniczających konkurencję. Skąd ten przywilej i w jaki sposób Rząd tworzy taką listę?

Porozumienia dyskryminacyjne i przetargowe to kolejne rodzaje praktyk ograniczających konkurencję. O ile działania dyskryminacyjne są stosunkowo powszechne, ale i łatwe do wykrycia, o tyle zawieranie porozumień przetargowych jest uważane za wybitnie naganne.

Porozumienia kontyngentowe i podziałowe to kolejne praktyki ograniczające konkurencję typu hard. Oznacza to, że są one uważane za najniebezpieczniejszy rodzaj wpływania na konkurencję i oczywiście są one zagrożone największymi sankcjami.

Porozumienia cenowe i kondycjonalne należą do najpoważniejszych praktyk ograniczających konkurencję. Z uwagi na to, że cena i jakość w największym stopniu kształtują wybory konsumenckie, UOKiK dba o to, by tego typu porozumienia były odpowiednio sankcjonowane.

Przedsiębiorcy, zawierający porozumienie ograniczające konkurencję zwykle mają świadomość jego nielegalnego charakteru. Z tego względu takie porozumienia nie zawsze przyjmują formę tradycyjnych umów…

Konsument jest niewątpliwie stroną chronioną w obrocie jednostronnie profesjonalnym. Ze względu na to jednym z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy wobec klientów jest tzw. obowiązek informacyjny.

Bezwzględna nieważność, kara pieniężna, roszczenie odszkodowawcze i obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego – takie sankcje grożą za zawieranie porozumień ograniczających konkurencję.

Leniency w tłumaczeniu z języka angielskiego oznacza „złagodzenie, pobłażliwość” – tak właśnie traktowani są przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na ujawnienie przed Prezesem UOKiK istnienia kartelu ograniczającego konkurencję. Jak skorzystać z możliwości darowania lub znacznego obniżenia kary?

Leniency Programme to program wprowadzony przez obwieszczenie Komisji Unii Europejskiej w sprawie darowania lub obniżania kar pieniężnych w sprawach kartelowych. Z założenia ma pomagać w wykrywaniu zmów przedsiębiorców.

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję ma charakter względny. Oznacza to, że pod pewnymi warunkami wskazane powyżej zachowania są dopuszczalne, a nawet pożądane pod względem gospodarczym.

Jednym ze sposobów ochrony warunków zdrowej konkurencji jest zakaz porozumień ograniczających konkurencję. Czym są takie porozumienia i czy faktycznie zawsze szkodzą konkurentom?

W momencie podpisywania umowy między konsumentem, a przedsiębiorcą zwykle to ten drugi jest na silniejszej pozycji. Wiele firm stosuje tzw. wzory umów, obowiązujące wszystkich kontrahentów i nie podlegające negocjacjom. Jednak czy przedsiębiorcy mają pełną wolność przy układaniu postanowień umownych?

Prawo zabrania przedsiębiorcom stosowania praktyk, która naruszają zbiorowe interesy konsumentów. Czym zatem są te praktyki? Jak definiować „zbiorowy interes konsumenta”?

W przepisach dotyczących ochrony konkurencji często pojawia się pojęcie „rynek właściwy”. Co kryje się pod tym pojęciem i co się z nim wiąże?

Prawo konkurencji

Jak prawidłowo oznaczać cechy produktów i usług

Co zrobić, aby nie popełnić czynu nieuczciwej konkurencji

Określenie właściwej delegatury UOKiK - wskazówki

Jak określić właściwość delegatur UOKiK

Na czym polega obowiązek informacyjny przedsiębiorcy wobec organów państwowych

W jaki sposób określa się rynki właściwe

Jakie sankcje grożą za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących koncentracji

Jak liczyć obrót na potrzeby zgłoszenia zamiaru koncentracji – cz. 2

Jak liczyć obroty na potrzeby zgłoszenia zamiaru koncentracji – cz. 1

Naruszanie zbiorowych interesów konsumentów – przykłady

Czego nie wolno robić, chroniąc swoją firmę przed konkurencją

Kryteria kontroli koncentracji przedsiębiorców

Na czym polega kontrola koncentracji

Czym są koncentracje przedsiębiorców i dlaczego są kontrolowane

Wyłączenia grupowe - porozumienia kooperacji ubezpieczeniowej

Porozumienia z innymi przedsiębiorcami – sprawdź czy dane działanie nie jest zabronione!

Informacje o przedsiębiorcy – sprawdź kiedy mogą one stać się czynem nieuczciwej konkurencji

Jak chronić konsumentów?

Przedsiębiorca naruszający interesy konsumenta, czyli czym są nieuczciwe praktyki rynkowe

Naśladowanie produktu, czyli co może stać się czynem nieuczciwej konkurencji

Wykorzystanie informacji o przedsiębiorstwie

Wyłączenia grupowe – porozumienia transferu technologii

Jakie kompetencje ma Prezes UOKiK

Jakie sądy są właściwe do spraw ochrony konkurencji

Jak zorganizowana jest ochrona konkurencji i konsumentów

Kiedy przedsiębiorca utrudnia dostęp do urządzeń kluczowych

Nadużywanie pozycji dominującej - przykłady

Czym jest pozycja dominująca

Na czym polega nadużywanie pozycji dominującej

Rodzaje decyzji w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów

Jak wygląda postępowanie w sprawach uznania postanowień wzorca umownego za niedozwolone?

Zapewnienie swobody decyzji - jakie obowiązki przedsiębiorcy

Nazwa i cena produktu - jakie obowiązki dla przedsiębiorcy

Jakie informacje muszą znaleźć się na produkcie bądź jego etykiecie

Wyłączenia grupowe – porozumienia wertykalne

Wyłączenia grupowe – porozumienia kooperacyjne

Kilka słów o wyłączeniach grupowych

Porozumienia przedsiębiorców - porozumienia dyskryminacyjne i przetargowe

Porozumienia przedsiębiorców - porozumienia kontyngentowe i podziałowe

Porozumienia przedsiębiorców - porozumienia cenowe i kondycjonalne

Formy porozumień ograniczających konkurencję

Na czym polega obowiązek informacyjny przedsiębiorcy

Jakie sankcje grożą za zawarcie zakazanego porozumienia

Jak skorzystać z leniency programme

Leniency Programme – program darowania kar

Czy porozumienia ograniczające konkurencję są zawsze zabronione

Na czym polega zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Czym są niedozwolone klauzule umowne

Jak wygląda naruszenie zbiorowych interesów konsumentów

Czym jest rynek właściwy