Prawo autorskie w sieci

Ochrona praw autorskich w internecie. Przed Trybunałem Sprawiedliwosci UE zakończyło się niedawno postępowanie dot. zakresu odpowiedzialności operatorów platform, na których są udostępniane lub przechowywane treści naruszające prawa autorskie. Zgodnie z wyrokiem z 22 czerwca 2021 roku – operatorzy Ci nie ponoszą odpowiedzialności za naruszenie prawa autorskich, jeżeli spełnią określone warunki.

Używane przez branżę reklamową określenie „packshot” oznacza fotografię produktu, wykonaną na białym lub innym jednorodnym tle, dokumentującą najważniejsze cechy fotografowanego produktu. Packshoty są zdjęciami wykorzystywanymi najczęściej w sprzedaży internetowej, ponieważ dzięki prostej formie przekazu pozwalają odbiorcy skupić uwagę wyłącznie na produkcie przedstawionym na zdjęciu i tym samym zachęcić do zakupu. Tylko co z prawami autorskimi do takich zdjęć? Wątpliwości wyjaśnia Barbara Bil, adwokat, Kancelaria Bil (AdWise Group).

Projekt dyrektywy w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym został 26 marca 2019 r. przyjęty przez Parlament Europejski. Komisja Europejska i Parlament Europejski przygotowały odpowiedzi na najczęściej pojawiające się w związku z tą dyrektywą pytania i wątpliwości. W szczególności KE wyjaśnia, że Dyrektywa nie dotyczy indywidualnych użytkowników – odnosi się do wykorzystywania publikacji prasowych przez duże platformy i usługi internetowe, takie jak czytniki wiadomości. Zdaniem KE użytkownicy internetu w dalszym ciągu będą mogli, tak jak dotychczas, wymieniać się treściami w mediach społecznościowych oraz linkować do stron internetowych.

Polski rząd jest krytyczny wobec tzw. podatku od linków i obowiązku filtrowania treści - poinformowało PAP Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Unia Europejska zastanawia się, czy agregatorom treści - takim jak Google News - nałożyć obowiązek płacenia wydawcom za wykorzystywane fragmenty tekstów. Według wydawców byłoby to naprawienie niesprawiedliwości, kładące kres żerowaniu na cudzej pracy; zwolennicy "wolnej kultury" boją się ograniczenia wolności słowa.

"Mała" nowela prawa autorskiego wprowadza istotne zmiany poprzez wydłużenie z 50 do 70 lat ochrony praw do utworów artystycznych utrwalonych na fonogramach. Wprowadza również dodatkowe środki zabezpieczające pozycję artystów, m.in. prawo do dodatkowego wynagrodzenia. Nowela została podpisana przez Prezydenta.

Państwa członkowskie poparły wysokość sankcji, jaką zaproponowała Komisja Europejska. Zgodnie z założeniami chcą by firmom, które złamią przepisy o ochronie danych, groziła grzywna w wysokości do 1 mln euro albo 2 proc. rocznych przychodów. Natomiast eurodeputowani żądają dużo wyższych kar - nawet do 100 mln euro albo 5 proc. rocznych przychodów firmy.

"Duża nowela" prawa autorskiego wprowadza między innymi wynagrodzenia dla twórców za wypożyczenia biblioteczne a także umożliwia korzystanie z tzw. utworów osieroconych, których np. Biblioteka Narodowa ma 300 tys., a korzystanie z nich nie jest możliwe ze względu na obecne prawo.

Od dłuższego czasu toczyła się dyskusja, czy tzw. embeding, czyli „osadzanie” na stronie internetowej plików multimedialnych, udostępnionych w innym miejscu jest zgodne z prawem autorskim. Plik taki najczęściej zawiera utwór, więc na jego rozpowszechnianie powinno uzyskać się zgodę twórcy. Sytuacja wydaje się być jeszcze bardziej skomplikowana, gdy „osadzony” plik, został wcześniej umieszczony w sieci bez zgody autora. Czy w takiej sytuacji odpowiedzialność za nielegalne rozpowszechnienie utworu ponosi tylko udostępniający utwór, czy także osoba, która osadziła go na swojej stronie internetowej? Nad takim zagadnieniem pochylił się pod koniec 2014 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zgodnie z obowiązującym systemem prawnym przedmiotem prawa autorskiego jest utwór, będący przejawem dowolnej, indywidualnej działalności twórczej, bez względu na jego wartość, przeznaczenie i sposób ustalenia. W oparciu o taką definicję można stwierdzić, iż co do zasady program komputerowy jest utworem. Jednak ze względu na jego nietypowy charakter ustawodawca wprowadził przepisy szczególne dla programów komputerowych.

Prawo nie zna pojęcia utworu „reklamowego”, niemniej jednak większość reklam w jakimś stopniu będzie podlegać ochronie na gruncie prawa autorskiego. Jakie zatem rezultaty twórczej pracy marketingowców będą chronione i w jakim zakresie? Jaka jest specyfika związana z twórczością w zakresie reklamy?

Źródłem polskiego prawa autorskiego jest ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jego przedmiotem jest utwór, czyli każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W jaki sposób chroniony jest utwór?

Memy są bardzo popularną formą wyrazu w Internecie. Przybierają zarówno postać krótkich filmów, obrazków, czy fotografii, które uzupełnia się o tekst. Powstają właściwie po każdym wydarzeniu np. memy z Balotellim po meczu Niemcy - Włochy na Euro 2012, a czasem w sposób zupełnie niezamierzony np. tzw. chytra baba z Radomia.

Wiele marek obecnych na rynku, opatrzonych jest pewnymi symbolami. Najczęściej jest to R wpisane w okrąg bądź drukowane litery TM i SM. Przy okazji publikacji periodyków dostrzec można z kolei jeszcze inne oznaczenie – literę C w kółku. Warto odpowiedzieć sobie na pytanie co te symbole tak naprawdę oznaczają. W tym zakresie pokutuje bowiem wiele błędnych interpretacji.

Recenzje stanowią jedno z najważniejszych narzędzi opiniotwórczych, gdyż często od nich zależy sprzedaż danego dzieła. Pozytywne recenzje zwiększają popyt, a negatywne szkodzą. Firmy starają się bronić przed negatywnymi recenzjami, używając do tego praw autorskich. Jakie są skutki takich działań?

Prawo autorskie. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych wskazuje utwory zbiorowe i zbiory utworów. Na czym polega tkwiąca między nimi różnica?

Licencje Creative Commons jako przeniesienie licencji open source na inne dzieła niż programy komputerowe, czyli słów kilka o tym co wolno na podstawie poszczególnych licencji CC, a co stanowi już jej naruszenie.

Opłata reprograficzna 2012. Stawki opłaty reprograficznej od urządzeń i nośników do utrwalania utworów na 2012 rok.

Gwałtowny rozwój portali społecznościowych to nie lada wyzwanie dla, często archaicznych, regulacji prawa autorskiego. Jak korzystać z portali społecznościowych by nie naruszać praw autorskich?

Uzyskanie ochrony patentowej wynalazku wiąże się w koniecznością dokonania zgłoszenia patentowego. Źle dokonane zgłoszenie przekreśli szanse na uzyskanie patentu.

ACTA nie będzie obowiązywać w Polsce bez ratyfikacji przez prezydenta po uprzednim ustawowym upoważnieniu. Część postanowień ACTA może jednak wejść w życie, jeżeli porozumienie ratyfikuje Unia Europejska.

Prawo autorskie nie chroni dokumentów urzędowych, materiałów, znaków, czy symboli. Można zatem z nich korzystać bez ograniczeń. Należy jednak pamiętać o kilku wyjątkach.

Dochodzenie roszczenia z tytułu naruszenia praw autorskich w internecie może być utrudnione z uwagi na anonimowość osoby, która dopuściła się naruszenia. Pomóc może adres IP. Ekspert wyjaśnia jakie znaczenie ma adres IP w przypadku naruszenia praw autorskich w internecie.

W sieci kwitnie obrót wtórny oryginalnymi egzemplarzami gier i programów komputerowych. Czy taka sprzedaż nie stanowi naruszenia praw autorskich twórców?

Prawa autorskie mają na celu ochronę utworów. Utworem jest między innymi utwór audiowizualny. Ekspert wyjaśnia co jest, a co nie jest utworem audiowizualnym.