Prawa pracownika

Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego i od czego zależy? Jak powinien być udzielany urlop wypoczynkowy? Co to jest urlop proporcjonalny? Jakie są prawa i obowiązki pracodawcy a jakie pracownika? Wyjaśnia specjalistka ds. kadr i płac. 

Urlop wypoczynkowy jest jednym z fundamentalnych praw pracowniczych, które ma na celu zapewnienie pracownikom odpowiedniego odpoczynku oraz regeneracji sił. W Polsce prawo do urlopu jest uregulowane w Kodeksie pracy, a pracodawca jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi przysługującego mu urlopu w ustalonym terminie. W praktyce jednak, nie zawsze udaje się wykorzystać wszystkie dni urlopowe w danym roku kalendarzowym. Z tego powodu warto zwrócić uwagę na przepisy dotyczące terminu wykorzystania zaległych dni urlopowych, a także na konsekwencje niewykorzystania urlopu.

Z pewnością jednym z najtrudniejszych wyzwań dla pracodawców jest pozyskanie wyspecjalizowanej kadry pracowniczej na obecnie występującym tzw. rynku pracownika. Firmy zastanawiają się jak zachęcić specjalistów do aplikowania, nie inwestując w to dużego nakładu finansowego. Jednym z atrakcyjnych benefitów pracowniczych może zatem okazać się dofinansowanie do posiłku.  Kiedy pracodawca jest obowiązany do zapewniania posiłków regeneracyjnych, a kiedy może dobrowolnie taki zaoferować? 

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 31 marca (Wielkanoc), czy 19 maja (Zielone Świątki) 2024 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS za swoich pracowników jest obowiązkiem pracodawcy, podobnie jak zgłoszenie zatrudnionych do tych ubezpieczeń. Jak sprawdzić, czy te obowiązki pracodawca wykonuje? Można to zrobić na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS lub po złożeniu wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Co w przypadku, jeśli pracownik nie wykorzysta należnego mu urlopu? Czy zaległy urlop wypoczynkowy przepada? Sprawdź! 

Zbliżający się początek wakacji przynosi falę upałów. Znoszenie wysokich temperatur jest trudne w miejscu pracy. Jakie prawa mają pracownicy a jakie obowiązki pracodawcy w związku z pracą podczas upałów?

Mobbing w pracy za istotny problem uważa prawie dwie trzecie Polaków. Co piąta osoba doświadczyła tego zjawiska osobiście. Prawie trzy czwarte badanych zdecydowało się na tzw. ciche protesty, nie zgłaszając przypadków mobbingu pracodawcom ani odpowiednim organom. To wyniki badania przeprowadzonego przez ACR Rynek i opinia.

Większość pracodawców deklaruje, że chętnie zatrudniłoby (np. na wakacje) pracownika młodocianego. W krajach zachodnich pracujący nastolatek nikogo nie dziwi. W Polsce ten widok nie jest jeszcze powszechny – z danych CBOS wynika, że co piąty uczeń szkoły ponadpodstawowej podejmował w wakacje etat. Większość nadal nie robi tego, mimo że prawo im na to pozwala. Przepisów dot. zatrudniania nieletnich nie znają również rodzice. Warto jednak wiedzieć, na jaką ochronę prawną mogą liczyć małoletni.

Mamy stawiane są przed wieloma wyzwaniami. Dotyczy to zarówno samego macierzyństwa, ale także powrotu do pracy. Z jednej strony obciąża je opieka nad dzieckiem, a z drugiej strony, wydłużające się okresy urlopów związanych z macierzyństwem powodują trudności z powrotem na rynek pracy. 

Relacje między pracodawcami a pracownikami odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu każdego miejsca pracy. Stabilność i harmonia w tych relacjach są niezwykle istotne dla efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstw. 

Większość Polaków przestrzega świątecznych tradycji i twierdzi, że nie wpływają one na ich pracę. Jeśli chodzi o obcokrajowców, to mamy już inne zdanie – nie potrafimy określić, jakiej są dokładnie wiary, jednak uważamy, że ich obrzędy religijne kolidują z pracą. Liczba stereotypów rośnie wraz z malejącym poziomem wiedzy o wyznaniu innych narodowości przyjeżdżających do Polski. Sami zainteresowani przyznają jednak, że jest wręcz odwrotnie. Co potwierdza najnowsze badanie wielkanocne Grupy Progres – jedynie 8 proc. cudzoziemców aktywnych zawodowo deklaruje, że na święta weźmie wolne. Obcokrajowcy pracujący w Polsce nie chcą korzystać powszechnie z prawa do urlopu na święta religijne, które obchodzą. Mimo że – zgodnie z przepisami – mają do tego prawo. 

Nowelizacja kodeksu pracy z 9 marca 2023 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 4 kwietnia 2023 r. i wejdzie w życie 26 kwietnia 2023 r. (tj. po 21 dniach vacatio legis). Ta nowelizacja zawiera liczne zmiany w przepisach (m.in. zmiany w umowie na okres próbny, umowach na czas określony, nowy urlop opiekuńczy, prawo do zwolnienia z powodu siły wyższej, dłuższe przerwy w pracy, ochrona pracownika przed zwolnieniem z pracy, zmiany w zasiłku macierzyńskim, zmiany w urlopie rodzicielskim, nowe przepisy dotyczące elastycznej organizacji pracy i szereg innych).

2,5 kwintyliona – tyle bajtów danych przybywa na świecie każdego dnia. Dużą część z nich wytwarzają i przetwarzają firmy. Analiza danych pozwala na podejmowanie lepszych decyzji biznesowych oraz na obniżenie kosztów operacyjnych. Przedsiębiorstwa zyskują zatem na zarządzaniu opartym na cyfrowej informacji. Czy tak samo zyskują pracownicy?

Umowa o pracę to najszerzej występująca podstawa prawna stosunku pracy. Ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy rozszerzyła zakres postanowień, jakie muszą się znaleźć w umowie o pracę. Zmianie uległy także obowiązki informacyjne pracodawcy, związane z nawiązaniem stosunku pracy. Co będzie musiała zawierać umowa o pracę? O czym pracodawca ma informować pracownika.

Jakie koszty pracy zdalnej poniesie pracodawca, określa nowelizacja Kodeksu pracy, której przepisy dotyczące pracy zdalnej wchodzą w życie 7 kwietnia 2023 r. Jakie koszty związane z pracą zdalną musi pokryć pracodawca? W jaki sposób ustala się zasady pokrywania kosztów? Jakie świadczenia przysługują pracownikowi za korzystanie z należących do niego narzędzi i urządzeń?

Przepisy nowelizacji kodeksu pracy z 1 grudnia 2022 r., które wejdą w życie 7 kwietnia 2023 r. wprowadzają m.in. tzw. okazjonalną pracę zdalną. Na czym polega ten rodzaj pracy zdalnej? Co z limitem dni pracy zdalnej okazjonalnej w przypadku zmiany pracodawcy? Czy informacja o wykorzystanych dniach tego rodzaju pracy zdalnej powinna się znaleźć w świadectwie pracy?

Kandydaci na rzeczników ds. etyki w dużej grupie kapitałowej muszą zawieszać członkostwo partyjne lub związkowe. Organizacje związkowe działające w tej grupie uważają, że narusza to prawa reprezentowanych przez nich pracowników. Rzecznik praw obywatelskich podziela ich wątpliwości. Co rzecznikowi odpowiedział resort rodziny i polityki społecznej?

Kandydaci na rzeczników ds. etyki w dużej grupie kapitałowej muszą zawieszać członkostwo partyjne lub związkowe. Czy zawieszanie członkostwa w związkach zawodowych przez kandydatów na rzeczników ds. etyki jest zgodne z wolnością zrzeszania się w związkach zawodowych określoną w Konstytucji RP? 

Urlop tacierzyński – potoczna nazwa części urlopu macierzyńskiego, z której matka dziecka może zrezygnować, i która może być wykorzystana przez ojca wychowującego dziecko.

Już niedługo (od 7 kwietnia 2023 r.) wejdą w życie nowe przepisy kodeksu pracy dotyczące pracy zdalnej. Jakie dokumenty będą regulować zasady pracy zdalne w zakładzie pracy? Co powinien zawierać regulamin pracy zdalnej?