Prawa obywatelskie

Miesięcznica smoleńska a prawo do kontrmanifestacji. Konstytucyjna wolność zgromadzeń publicznych obejmuje prawo organizowania kontrmanifestacji i publicznego prezentowania poglądów przeciwnych innemu zgromadzeniu w tym samym miejscu i czasie, a pokojowe manifestowanie poglądów uczestników kontrmanifestacji nie powinno być podstawą interwencji Policji. Potwierdza to orzecznictwo sądów.

Uznanie za obywatela polskiego tuż przed wyborami, tym bardziej podczas stanu epidemii, powoduje powstanie sytuacji, która przypomina tak zwany paradoks Kota Schrödingera. Z jednej strony decyzją wojewody jest już w Polsce o jednego obywatela więcej, z drugiej – dopiero komisja wyborcza w praktyce ma zadecydować, czy ta osoba jest „prawdziwym” obywatelem i czy będzie mogła zrealizować przewidziane w Konstytucji prawo do głosowania.

Od 3 kwietnia 2020 r. w związku z epidemią koronawirusa obowiązuje zakaz wchodzenia do lasów. Ministerstwo Środowiska tłumaczy, że decyzja wynika z faktu, że wiele osób mimo zagrożenia epidemią gromadziło się na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że zakaz ten nie ma podstawy prawnej.

Od 25 marca 2020 r. szkoły i przedszkola mają obowiązek prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W piśmie do ministrów edukacji i cyfryzacji rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar wyraził wątpliwości dotyczące dostępu do sprzętu komputerowego ze stosownym oprogramowaniem oraz do szybkiego internetu. Zaapelował, aby żadne dziecko nie zostało pozbawione możliwości wzięcia udziału w zajęciach.

Obywatele UE niebędący obywatelami polski mają czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach samorządowych na poziomie gminnym. Obywatel UE, który najpóźniej w dniu głosowania ukończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na terenie danej gminy, może więc wybierać członków rady gminy oraz wójta, burmistrza prezydenta miasta, a także kandydować na te stanowiska, pod warunkiem że jest wpisany do rejestru wyborców. Jak to sprawdzić lub jak złożyć wniosek o wpis?

Czy Konstytucja gwarantuje bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej? Równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, który gwarantuje Konstytucja, nie może być interpretowany jako bezpłatny dostęp – mówi w rozmowie z PAP profesor prawa z UKSW dr hab. Marek Świerczyński.

Prawo do świadczenia pieniężnego mają osoby będące działaczami opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowane z powodów politycznych. Świadczenie pieniężne każdego roku podlega waloryzacji i od 1 marca 2018 r. wynosi 414,72 zł.

Prawo do wniesienia wniosku do Rzecznika Praw Obywatelskich przysługuje każdemu kogo prawa lub wolności zostały naruszone przez organy władzy publicznej. Wymagania formalne wniosku do RPO nie są zbyt rygorystyczne, jednak warto pamiętać o kilku elementach jakie powinien zawierać.

Procedurę rejestracji kościoła/związku wyznaniowego rozpoczyna wniosek składany do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Prawo do złożenia takiego wniosku ma co najmniej 100 obywateli RP posiadających pełną zdolność do czynności prawnych. Nie zapowiada się by w 2018 r. procedura rejestracji związku wyznaniowego miała się zmienić.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystosował pismo do Marszałka Sejmu, w którym wskazuje na wątpliwości w zakresie inicjatywy ustawodawczej związanej z abonamentem radiowo-telewizyjnym. Wskazuje, że proponowane przepisy mogą naruszać prawo do ochrony danych osobowych a także są niesprawiedliwe.

Trybunał Konstytucyjny wraca do badania skarg Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego na przepisy regulujące działania służb specjalnych.

Ślub poza urzędem stanu cywilnego oraz elektroniczna rejestracja aktów stanu cywilnego to główne założenia do nowelizacji ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Projekt został przyjęty przez Radę Ministrów.