Pracodawca, Emerytury

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że po śmierci emeryta lub rencisty prawo do wypłaty świadczenia (emerytury lub renty) ustaje. Listonosz, który przynosi emeryturę (rentę) osoby zmarłej, nie powinien wypłacać tych pieniędzy domownikom. Taką emeryturę czy rentę należy zwrócić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ale uprawniony członek rodziny ma prawo złożyć wniosek o wypłatę tzw. niezrealizowanego świadczenia.

Ważny dla wielu emerytów wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. (SK 140/20) budzi szereg wątpliwości prawnych. W szczególności nie jest jasne, z jakich przepisów powinien skorzystać emeryt, by móc skutecznie dochodzić swoich praw. Zdaniem adwokata Konrada Giedrojcia stosowanie kodeksu postępowania administracyjnego jest w tym przypadku niekorzystne dla emerytów i problematyczne. Jego zdaniem nie powinno się tego wariantu promować, bo jest lepszy i „skrojony na miarę” przepis art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, który może być stosowany zgodnie z orzecznictwem sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Publikujemy poniżej polemikę mecenasa Giedrojcia z wcześniej opublikowanym na naszym portalu artykułem radcy prawnego dr Katarzyny Kalaty.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że na wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. mogłoby skorzystać ok. 200 tys. osób, które złożyły wniosek o wcześniejszą emeryturę przed 1 stycznia 2013 r., a prawo do emerytury powszechnej nabyły po 2012 r. Miesięczna podwyżka świadczenia wyniosłaby ok. 1,2 tys. zł, a kwota wyrównania - 64 tys. Do tej pory omawiany wyrok nie został opublikowany w Dzienniku Ustaw ale pojawiają się pierwsze wyroki sądów uwzględniające omawiany wyrok Trybunału.

Dla kogo wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. będzie oznaczał wyższą emeryturę i wyrównanie? Na pewno ZUS z urzędu tego sam nie zrobi. Adwokat Konrad Giedrojć wyjaśnia co zrobić, by w praktyce wykorzystać ten wyrok. Jaki wniosek sformułować do ZUS-u, jak odwołać się do sądu i na jakie argumenty ZUS trzeba się przygotować.

Urząd pracy pomaga pracodawcom poszkodowanym w wyniku powodzi. Przewidziano 4 formy wsparcia z UP: umorzenie środków przyznanych na refundację wyposażenia lub doposażenia stanowisk pracy, zwrot kosztów poniesionych przez pracodawcę za skierowanych bezrobotnych, zwrot kosztów na wynagrodzenia, nagrody i składki na ubezpieczenia społeczne zatrudnianych pracowników, pożyczka na wynagrodzenia z FGŚP. Jak z nich skorzystać?

Wdowy i wdowcy, którzy po śmierci małżonka mają prawo do własnego świadczenia, jak i do renty rodzinnej po tym małżonku, obecnie pobierają tylko jedno świadczenie wyższe lub wybrane. Od 2025 roku osoby w takiej sytuacji będą mogły wystąpić do ZUS z wnioskiem o zwiększenie pobieranego świadczenia. Zbieg prawa do świadczeń (tzw. renta wdowia) będzie przysługiwał po spełnieniu kilku, określonych w przepisach warunków.

Długość stażu pracy w przypadku osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. zgodnie ze zreformowanymi zasadami emerytalnymi nie wpływa na prawo do świadczenia emerytalnego. Ma jednak bardzo istotne znaczenie przy ustalaniu jego wysokości i ewentualnej dopłacie do minimalnej gwarantowanej emerytury – pisze Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Ulgi podatkowe dla pracujących emerytów i rencistów. Którzy seniorzy mogą skorzystać z ulg podatkowych? Na jakich zasadach można z nich skorzystać? Które dochody obejmuje ulga, a których nie obejmuje?

Lekarz wpisuje kod choroby na zwolnieniu lekarskim. Czy pracodawca widzi numer statystyczny choroby wpisany na zwolnieniu lekarskim? Kod b to niezdolność do pracy związana z ciążą. Czy pracodawca widzi na co jest wystawione L4?

Dnia 25 września 2024 r. zaczyna obowiązywać ustawa o ochronie sygnalistów. Pracodawca nie może stosować odwetu za zgłaszanie nieprawidłowości przez sygnalistów. W przeciwnym razie grozi mu 5 surowych sankcji. Jakie konsekwencje dla pracodawców stosujących represje wobec sygnalisty wynikają z ustawy i nie tylko?

Pracownice w ciąży są objęte szczególną ochroną wynikającą z prawa pracy. Zwolnienie jest możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz z winy pracownicy, za zgodą związku zawodowego. Przepisy szczegółowo regulują te sytuacje.

Seniorzy czekali na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

Minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz zaproponowała wprowadzenie nowej zasady obliczania emerytur. Zgodnie z nią, nawet jeśli wysokość składek emerytalnych nie jest wysoka, to dłuższy okres pracy zawodowej powinien gwarantować emeryturę wyższą niż minimalna. Oto szczegóły. 

Wprowadzenie w 1999 roku systemu zdefiniowanej składki w ubezpieczeniach emerytalnych spowodowało obniżenie tzw. przeciętnej stopy zastąpienia. Instytut Emerytalny podaje, że w latach 2014–2020 ta stopa spadła z 52,5 do 42,4 proc. Oznacza to, że po przejściu na emeryturę dana osoba otrzymuje świadczenie w wysokości mniejszej niż połowa ostatniej pensji. Jeszcze przed 2060 rokiem ta stopa spadnie poniżej 20%, jeżeli nie zostanie podwyższony wiek emerytalny.

Od kwietnia 2024 r. trwają prace legislacyjne w rządzie nad projektem nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Na dzień 8 września 2024 r. projekt ten nadal nie został skierowany do Sejmu. Nowelizacja ta ma wprowadzić drugą w tym samym roku kalendarzowym, dodatkową waloryzację (oprócz tej "zwykłej", realizowanej co roku od 1 marca) emerytur i rent i innych tego typu świadczeń. Ta dodatkowa waloryzacja ma nastąpić tylko jeżeli wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu danego roku przekroczy 5%. Już  teraz wiadomo, że tak wysoka inflacja nie wystąpiła w Polsce w I półroczu 2024 r. W pierwszych sześciu miesiącach bieżącego roku inflacja wyniosła 2,7%, a na cały 2024 rok jest prognozowana inflacja na poziomie 3,7% (taka jest prognoza NBP z lipca 2024 r.). A zatem nie spełnił się warunek konieczny dla dodatkowej waloryzacji emerytur i rent. 

We wrześniu pracodawcy są zobowiązani do dokonania drugiej wpłaty na rzecz Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. W tym roku maksymalna podstawa do obliczania odpisu na ZFŚS wynosi 6445,71 zł. Oto szczegóły. 

W 2026 r., w związku z planowanym zrównaniem wynagrodzenia zasadniczego z minimalnym wynagrodzeniem za pracę – wiele pracowników czeka podwyżka wynagrodzenia. Dodatki do wynagrodzenia, mają stać się prawdziwymi dodatkami, a nie elementem pozwalającym pracodawcom na ustalanie wynagrodzenia zasadniczego poniżej najniższej krajowej. Ustalane rokrocznie minimalne wynagrodzenie za pracę, ma natomiast osiągać poziom 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. To tylko niektóre zmiany, wynikające z projektu zupełnie nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. 

ZUS wypłaci w 2024 roku seniorom tzw. czternastą emeryturę w różnych kwotach w zależności od wysokości zasadniczej emerytury lub renty.  14 emerytura 2024 netto w pełnej wysokości wyniesie 1493,67 zł (1780,96 zł brutto) - tyle obecnie wynosi minimalna emerytura. Całą kwotę "czternastki" dostaną emeryci i renciści, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 zł brutto. Kiedy świadczenie główne wynosi między 2900 zł a 4630,96 zł brutto, czternastka zostanie pomniejszona. Minimalna wysokość czternastej emerytury to 50 zł. ZUS opublikował tabelę kwot brutto - netto tegorocznej czternastej emerytury.

ZUS informuje, że w 2024 roku tzw. czternastka zostanie wypłacona emerytom i rencistom we wrześniu. Niektórzy seniorzy dostaną ją wcześniej już pod koniec sierpnia. W 2024 r. tzw. czternastkę otrzyma ok. 8,9 mln emerytów i rencistów, w tym 6,4 mln osób dostanie wypłatę w pełnej wysokości (w kwocie najniższej emerytury), a 2,5 mln osób w wysokości niższej, ze względu na wysokość otrzymywanego świadczenia powyżej 2900 zł miesięcznie. Jakie kwoty będą wypłacone?

Wiele osób nie wie, czy może zatrzymać emeryturę lub rentę, którą listonosz doręczył już po śmierci emeryta lub rencisty. Dotyczy to także świadczeń, które wpływają na rachunek w banku. ZUS wyjaśnia, kto w takim przypadku ma prawo do emerytury lub renty po zmarłym członku rodziny.                                  

ZUS informuje, że na 6,6 mln wszystkich emerytów w całej Polsce - 5,4 mln otrzymuje swoje wypłaty na konto bankowe. Pozostałym emeryturę przynosi listonosz. Jak zlecić wypłatę emerytury na rachunek bankowy?

Badania nie pozostawiają wątpliwość: stres wywołany przekonaniem o zbyt niskich zarobkach względem kompetencji oraz przepracowanie to dwie kluczowe przyczyny zjawiska wypalenia zawodowego pracowników. Nie wszyscy pracodawcy są świadomi zagrożeń jakie się z nim wiążą.

Ustawa o ochronie sygnalistów niebawem wejdzie w życie. Konieczne jest wdrożenia procedur chroniących sygnalistów, czyli pracowników, którzy chcieliby wskazać nieprawidłowości w miejscu pracy. Brak odpowiednich procedur po stronie pracodawcy będzie karany.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak co roku, udostępnił w czerwcu br ubezpieczonym informacje o stanie ich kont i prognozowanych emeryturach. Każdy ubezpieczony może prawdzić na swoim profilu na PUE ZUS, jaki kapitał zgromadził, jaka emerytura mu "grozi". I może porównać sobie prognozowaną przez ZUS emeryturę z obecnym wynagrodzeniem.

W czerwcu 2024 r. (jak co roku o tej porze) Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwaloryzował składki zgromadzone na kontach i subkontach osób ubezpieczonych czyli przyszłych emerytów. Kwoty zapisane na kontach są podstawą obliczenia wysokości świadczenia (emerytur i rent) po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.