Tematy - Postępowanie karne

W zależności od powagi zarzutów i stopnia zaawansowania sprawy kontakt z niemieckim wymiarem sprawiedliwości następuje poprzez:
1) przesłanie formularza z pytaniami przez policję,
2) przesłanie nam nakazu karnego (Strafbefehl) / aktu oskarżenia,
3) wezwanie na przesłuchanie bądź zatrzymanie przez policję.

Gwarancje procesowe przysługujące podejrzanym lub oskarżonym poniżej 18. roku życia mają być dostosowane do dyrektyw unijnych. Sejmowa komisja sprawiedliwości przyjęła rządowy projekt. Do projektu wprowadzono poprawki synchronizujące jego treść z niedawnymi zmianami w Kodeksie postępowania karnego.

Senat przyjął nowelę Kodeksu postępowania cywilnego dostosowującą do prawa unijnego przepisy o jurysdykcji ws. małżeńskich, odpowiedzialności rodzicielskiej oraz uprowadzeniach dzieci za granicę. Przesunięto też termin wejścia w życie reformy prawa karnego.

Wypadek w ruchu drogowym to bardzo trudne doświadczenie zarówno dla osoby, która w jego wyniku ucierpiała, jak i dla jej najbliższych. Oprócz traumy i niejednokrotnie długotrwałej rekonwalescencji związanej z uszczerbkiem na zdrowiu, ofiary muszą mierzyć się z załatwieniem wielu formalności. Często, skupiając się na roszczeniach dochodzonych od sprawcy wypadku i ubezpieczyciela w postępowaniu cywilnym, nie zdają sobie sprawy z możliwości dochodzenia swoich praw również w ramach prowadzonego postępowania karnego. Jaką więc rolę w postępowaniu karnym w sprawie wypadku może pełnić osoba pokrzywdzona?

Rzecznik Praw Dziecka przedstawił projekt systemowej analizy przypadków śmierci dzieci. Do najważniejszych rozwiązań należy powołanie rady ekspertów, która będzie badać okoliczności tragedii i uzupełnienie uprawnień rzecznika o możliwość występowania w sprawach karnych.

22 czerwca 2021 r. weszła w życie nowelizacja dotycząca procedur karnych w okresie pandemii. Zmiany dotyczą m.in. liczebności składów orzekających.

„Świadek koronny” jest pojęciem dość znanym. Zazwyczaj ludziom kojarzy się, że przysługują mu „jakieś korzyści”.

Nowelizację procedury karnej w okresie pandemii zakłada nowelizacja, którą przyjął Sejm. Co się zmieni?

Wzmocnienie ochrony prawnej pokrzywdzonych dzieci w postępowaniach karnych zakłada rządowa ustawa przyjęta przez senacką komisję. Na czym polega domniemanie małoletności pokrzywdzonego? co oznacza tzw. indywidualna ocena pokrzywdzonego?

Akta sprawy sądowej udostępnia się stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym. W jednej ze spraw prokurator utrudniał podejrzanemu dostęp do akt sprawy. Jego obrońca znalazł jednak na to sposób. Jaki?

W Dzienniku Ustaw zostały opublikowane rozporządzenia określające wzory pouczeń dla świadka, podejrzanego i pokrzywdzonego w postępowaniu karnym. Nowe akty prawne wejdą w życie 5 października 2020 r.

Wyrok nakazowy jest wydany bez przeprowadzenia rozprawy i bez udziału stron postępowania. O jego treści dowiadujemy się w momencie doręczenia odpisu z sądu. Co wówczas może zrobić strona, jaki jest termin na zaskarżenie i o czym należy pamiętać?

Instytucja warunkowego umorzenia postępowania jest swoistym testem dla sprawcy, który popełnił przestępstwo, jednak jego osobiste okoliczności pozwalają na zwolnienie od kary. Kto może liczyć na warunkowe umorzenie postępowania, jakie obowiązki ma sprawca w okresie próby i kiedy podejmuje się warunkowo umorzone postępowanie?

Apelacja opiekuna prawnego (matki), która nie została wezwana do sądu i kwestionowała poczytalność syna, została przez sąd odwoławczy uznana za niedopuszczalną. Rzecznik Praw Obywatelskich uznał, iż sąd odwoławczy błędnie ocenił, iż skoro opiekun prawny nie był uczestnikiem sprawy w I instancji, to nie może apelować i złożył kasację do Sądu Najwyższego. SN uwzględnił kasację, stwierdzając, iż matka oskarżonego miała prawo wnieść apelację.

Zabezpieczenie majątkowe jest środkiem przymusu, którego celem jest zabezpieczenie wykonania przyszłego wyroku skazującego w zakresie grożących podejrzanemu (oskarżonemu) dolegliwości o charakterze majątkowym. W założeniu ma ono zapobiegać ukryciu lub wyzbyciu się przez podejrzanego (oskarżonego) jego majątku i tym samym uchronić przed utrudnieniem lub udaremnieniem możliwości wykonania wyroku w zakresie grzywien, środków kompensacyjnych i innych świadczeń.

Łacińskie określenie "in dubio pro reo" jest często używane w mediach i stanowi część szerszej zasady określanej domniemaniem niewinności. Jaki jest zatem zakres zasady in dubio pro reo?

Prekluzja dowodowa jest jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych przez nowelizację Kodeksu postępowania karnego. Nowe przepisy weszły w życie 5 października 2019 r. Czy skutkiem tych zmian może być odejście od zasady prawdy materialnej?

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Świadek koronny jest tytułem, który można nadać podejrzanemu, jeśli ujawnił konkretne przestępstwo, w którym sam jest podejrzanym. Jakie kryteria należy spełnić aby zostać świadkiem koronnym, w jaki sposób są traktowane zeznania świadka koronnego i kiedy przysługuje ochrona?

Zdaniem RPO projekty pouczeń o uprawnieniach i obowiązkach podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka w sprawach karnych zawierają wady. Jakich informacji brakuje w proponowanych wzorach?

Nowelizacja procedury karnej zbliża się wielkimi krokami. Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 14 sierpnia 2019 r. Dnia 4 września 2019 r. ogłoszono ją z kolei w Dzienniku Ustaw. Większość przepisów wchodzi w życie po 30 dniach, wobec czego już w początkach października sądy karne będą procedować na nowych zasadach. Jedną z istotniejszych zmian, które budzić mogą wątpliwości z punktu widzenia prawa oskarżonego do obrony, jest możliwość prowadzania postępowania dowodowego pod usprawiedliwioną nieobecność oskarżonego, a niekiedy także jego obrońcy. Podstawowym celem jest tu rzecz jasna przyśpieszenie postępowania.

W polskim porządku prawnym przestępstwa są ścigane z urzędu, na wniosek pokrzywdzonego lub z oskarżenia prywatnego. Często zdarza się, że sprawcy unikają odpowiedzialności karnej z uwagi na brak wiedzy pokrzywdzonych odnośnie swoich praw. W związku z powyższym pojawia się pytanie, jakie przestępstwa wymagają złożenia wniosku przez pokrzywdzonego.

Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego ma na celu przyspieszenie procesu. Jakie zmiany znajdziemy w uchwalonej przez Sejm ustawie?

Pojęcie pokrzywdzonego jest jednym z ważniejszych pojęć w procesie karnym, gdyż uzyskanie tego miana pozwala na aktywny udział w postępowaniu przygotowawczym, a w ostateczności pozwala na bycie jednym z oskarżycieli, po uprzednim złożeniu stosownego wniosku w sytuacji gdy sprawa trafi do sądu.

Sąd Najwyższy, uwzględniając kasację Rzecznika Praw Obywatelskich, orzekł 7 marca 2019 r., że postępowanie karne przeciwko osobie zaczyna się, gdy postanowienie o zarzucie zostaje jej ogłoszone, a nie gdy tylko zostaje ono sporządzone. Kasacja i wyrok SN dotyczyły sprawy, w której dwa sądy zawyżyły karę grożącą podsądnemu i błędnie uznały, że postępowanie zaczyna się od sporządzenia zarzutu - przez co o 5 lat wydłużyły termin przedawnienia karalności.

W postępowaniu karnym o przestępstwa seksualne postępowanie dowodowe często opiera się na relacjach sprawcy i ofiary. W takich przypadkach sąd musi zachować należytą ostrożność i szczególną wnikliwość w ocenie tych zeznań.

Nadchodzą duże zmiany w polskim procesie karnym - projekt z dnia 4 grudnia 2018 r. zawiera propozycję nowelizacji Kodeksu postępowania karnego, a także Kodeksu karnego wykonawczego oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Nowe przepisy mają przyspieszyć postępowanie poprzez rezygnację ze zbędnego formalizmu, wprowadzić ułatwienia dla uczestników postępowania, związanych z udziałem w nim, oraz zapewnić szersze zabezpieczenie interesu społecznego w postępowaniu. Zapraszamy do zapoznania się z przewodnikiem po zmianach.

Czynność podjętą po upływie terminu zawitego przewidzianego do jej dokonania uważa się za bezskuteczną. W sytuacji, gdy niedotrzymanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od strony lub innej osoby, istnieje możliwość przywrócenia terminu zawitego do dokonania danej czynności. Jak powinien wyglądać wniosek o przywrócenie terminu zawitego?

Wiele terminów obecnych w postępowaniu karnym to tzw. terminy zawite. Czynność podjęta po upływie terminu zawitego jest bezskuteczna. Jednakże w sytuacji, gdy niedotrzymanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od strony, może ona starać się o przywrócenie terminu zawitego do dokonania danej czynności. O czym należy pamiętać przywracając termin w postępowaniu karnym?

Jednym z najważniejszym uprawnień oskarżonego w postępowaniu karnym jest prawo do obrony, w tym prawo do korzystania z pomocy obrońcy, o czym powinien zostać pouczony. Oskarżony, który nie jest reprezentowany przez obrońcę z wyboru, może żądać, aby wyznaczono mu obrońcę z urzędu, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Poniżej wzór wniosku o ustanowienie obrońcy z urzędu.

Umorzenie absorpcyjne jest to jeden ze sposobów umorzenia postępowania. Możliwość zastosowania umorzenia absorpcyjnego pojawia się po spełnieniu warunków określonych w art. 11 Kodeksu postępowania karnego (k.p.k.). Jakie są przesłanki zastosowania umorzenia absorpcyjnego?

Obecność w postępowaniu karnym możliwości ugodowego jego zakończenia jest obecnie zjawiskiem powszechnym w procedurach karnych wielu krajów. Pierwowzorem skazania bez rozprawy, jakie funkcjonuje od 1997 r. w prawie polskim była instytucja patteggiamento, istniejąca od 1981 roku we Włoszech.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało reformę Kodeksu postępowania karnego. Proces ma być szybszy., a uzasadnienia wyroków bardziej zrozumiałe.

Pojęcie "pozew o zniesławienie" występuje w języku potocznym, natomiast w języku prawniczym określany jest jako pozew o ochronę dóbr osobistych. Jak napisać taki pozew? Czy konieczne jest uiszczenie opłaty?

W postępowaniu karnym generalną zasadą jest doręczanie pism adresatowi osobiście. Za doręczenie przesyłek odpowiada poczta, inny niż poczta podmiot trudniący się doręczaniem korespondencji, pracownik organu wysyłającego lub Policja. Co jednak w sytuacji, gdy adresata nie ma w mieszkaniu?

Oskarżony, który nie ma obrońcy z wyboru, może żądać, aby mu wyznaczono obrońcę z urzędu, jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Jak zatem wygląda wykazanie tych okoliczności i wnioskowanie o ustanowienie obrońcy z urzędu?

Oszustwo sądowe polega na tym, że sąd władny do rozporządzenia cudzym mieniem jest wprowadzany w błąd. Jak uwolnić się od odpowiedzialności z wadliwego zobowiązania wekslowego?

Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Tutaj znajdziesz przykładowy wzór pisemnego zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu.

List żelazny zapewnia oskarżonemu (podejrzanemu), przebywającemu za granicą, pozostawanie na wolności do czasu zakończenia toczącego się przeciw niemu postępowania karnego, pod warunkiem, że spełni określone przesłanki. Decyzja Sądu nie jest jednak obligatoryjna.

Wyrok nakazowy w postępowaniu karnym stanowi pewnego rodzaju propozycję kary składaną oskarżonemu przez sąd. Zarówno oskarżony jak i oskarżyciel mają prawo odrzucić propozycję sądu – służy temu sprzeciw od wyroku nakazowego. Wnosząc sprzeciw należy bezwzględnie pamiętać o zachowaniu odpowiednich terminów.

Jedną z naczelnych zasad prawa jest jawność rozpraw sądowych. Jak od każdej zasady i od tej są wyjątki. Kodeks postępowania karnego (kpk) określa w jakich okolicznościach możliwe jest wyłączenie jawności rozprawy karnej.

Kodeks postępowania karnego dopuszcza udział w postępowaniu karnym czynnika społecznego w postaci organizacji społecznej. Organizacja społeczna może wziąć udział w postępowaniu karnym, jeżeli zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego lub interesu indywidualnego, objętego zadaniami statutowymi tej organizacji, w szczególności ochrony wolności i praw człowieka.

Obok instytucji znanych w postępowaniu wykonawczym jak odroczenie wykonania kary lub przerwa w karze w konkretnie wskazanych w kodeksie karnym wykonawczym przypadkach może dojść do zawieszenia postępowania wykonawczego.

Zdarza się, że skazany na karę grzywny z różnych powodów jej nie wykonuje. Może to być związane z ciężką sytuacją finansową, brakiem lub utratą pracy w związku ze skazaniem, a zdarza się nawet, że skazani zwyczajnie o grzywnie zapominają lub oczekują do wszczęcia egzekucji komorniczej. Najdalej idącą konsekwencją nieuiszczenia orzeczonej prawomocnym wyrokiem kary grzywny może być jej zamiana przez sąd na karę pozbawienia wolności.

Jeżeli podejrzanym lub oskarżonym o popełnienie przestępstwa na szkodę małoletniego jest jedno (lub oboje) z rodziców, sąd opiekuńczy ma obowiązek ustanowić małoletniemu dla zabezpieczenia jego interesów kuratora procesowego. Wykonywać prawa małoletniego nie może wówczas drugi z rodziców, którego interesy mogłyby być niezgodne z dobrem dziecka. Oznacza to wyjątek od zasady, że jeżeli pokrzywdzonym w postępowaniu karnym jest małoletni jego prawa wykonuje rodzic jako jego przedstawiciel ustawowy.

Instytucja świadka koronnego uregulowana jest w ustawie z dnia 25 czerwca 1997 r. o świadku koronnym. Najczęściej stosowana jest w sprawach o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w zorganizowanej grupie lub w sytuacji gdy istnieje związek mający znaczenie dla popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego.

Świadek incognito może pojawić się w każdej sprawie, najczęściej z uwagi na rodzaj i przesłanki uzasadniające jego powołanie, będzie występował w sprawach o najpoważniejsze przestępstwa. Ustanowienie świadka incognito zależy czy istnieje obawa niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia, wolności albo mienia w znacznych rozmiarach dla świadka lub dla osoby najbliższej, musi być uzasadniona.

Ministerstwo Sprawiedliwości pozytywnie odpowiedziało na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich. Po zmianie przepisów osoba pokrzywdzona będzie przesłuchana w terminie do 14 dni od daty wpłynięcia wniosku.

Mediacja w znaczeniu prawnym określana jest jako, uregulowane legislacyjne, pośredniczenie osób trzecich w sporze, którego celem jest ugodowe załatwienie sprawy, rodzące dla stron sporu skutki prawne. Fundamentem mediacji jest jej dobrowolność, różnie jednak uregulowana na gruncie funkcjonujących w Polsce procedur sądowych. Równie zróżnicowane są restrykcje przyjęte dla wyboru mediatorów. Przy czym należy zaznaczyć, iż mediację może prowadzić więcej, niż jeden mediator – czasami wskazane bywa nawet, by funkcje mediatorów pełniły osoby specjalizujące się w dwóch różnych dziedzinach, np. prawnik i psycholog lub też osoby odmiennych płci (w celu uniknięcia oskarżeń o stronniczość z przyczyn sympatyzowania z jedną ze stron konfliktu, gdy są one odmiennej płci).

Postępowanie karne

Sprawa karna w Niemczech. Co trzeba wiedzieć? Jak się zachować?

Gwarancje dla nieletnich przestępców mają być zgodne z unijnymi dyrektywami

Przesunięty termin wejścia w życie reformy prawa karnego?

Prawa pokrzywdzonego w wypadku komunikacyjnym w ramach postępowania karnego

Systemowa analiza przypadków śmierci dzieci - projekt RPD

Nowelizacja procedur karnych w okresie pandemii

Świadek koronny, czyli jaki?

Procedura karna w okresie pandemii - zmiany

Prace nad ustawą wzmacniającą ochronę pokrzywdzonych dzieci

Utrudniony dostęp do akt sprawy - czy jest na to sposób?

Nowe wzory pouczeń w postępowaniu karnym w 2020 r.

Sprzeciw od wyroku nakazowego w sprawach karnych i w sprawach o wykroczenie (przykłady)

Warunkowe umorzenie postępowania - podstawowe informacje

SN: Opiekun prawny osoby ubezwłasnowolnionej może złożyć apelację w jej sprawie

Zabezpieczenie majątkowe w postępowaniu karnym

Zasada in dubio pro reo w procesie karnym

Prekluzja dowodowa w sprawach karnych - możliwe skutki nowelizacji KPK

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Świadek koronny - podstawowe informacje

Projekty pouczeń dla podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka - wady według RPO

Postępowanie dowodowe pod nieobecność oskarżonego

Jakie przestępstwa są ścigane na wniosek pokrzywdzonego według Kodeksu karnego?

Przyspieszenie postępowania karnego - projektowane zmiany

Kto jest pokrzywdzonym w procesie karnym?

Kiedy rozpoczyna się postępowanie karne przeciwko osobie

Przestępstwa seksualne - jakie dowody?

Duże zmiany w procesie karnym - przewodnik po nowelizacji

Wniosek o przywrócenie terminu zawitego w postępowaniu karnym 2019 – WZÓR

Przywrócenie terminu w postępowaniu karnym

Wniosek o ustanowienie obrońcy z urzędu 2018/2019 – WZÓR

Czym jest umorzenie absorpcyjne w postępowaniu karnym?

Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?

Reforma Kodeksu postępowania karnego - proces ma być szybszy

Jak napisać pozew o zniesławienie?

Jak doręczane są przesyłki w postępowaniu karnym?

Obrona z urzędu w postępowaniu karnym

Weksel in blanco - jak ochronić majątek przed wadliwym zobowiązaniem?

Wzór zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa

List żelazny - jak wystąpić o jego wydanie?

Wzór sprzeciwu od wyroku nakazowego

Sprzeciw od wyroku nakazowego

Kiedy można wyłączyć jawność rozprawy?

Udział organizacji społecznej w postępowaniu karnym

Zawieszenie postępowania wykonawczego

Zastępcza kara pozbawienia wolności za niezapłaconą grzywnę.

Kurator procesowy dla małoletniego pokrzywdzonego w postępowaniu karnym.

Instytucja świadka koronnego w Polsce

Świadek incognito - art. 184 kpk

2 tygodnie na przesłuchanie ofiar gwałtów

Mediacja w postępowaniu karnym, cywilnym, administracyjnym i sądowoadministracyjnym