Tematy - Podatek od nieruchomości - INFOR.PL

Zapisz się na newsletter

Wpisz poprawny e-mail

Zarówno najem prowadzony w ramach działalności gospodarczej, jak i najem prowadzony jako odrębne źródło może podlegać opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Podstawą opodatkowania na zasadach ogólnych jest skala podatkowa.

Jeżeli podatnik uzyskuje przychody z tytułu najmu to może on dokonać odpowiedniego wyboru formy opodatkowania biorąc pod uwagę fakt, czy najem jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło.

Podatnik zwiesił działalność gospodarczą. Posiada on składniki majątku (lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej). Czy składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przez podatnika, a które były używane polegają amortyzacji?

Podatnik w najmie może zastosować te same zasady amortyzacyjne jak w ramach działalności gospodarczej. Podatnik może zastosować wiele metod amortyzacji, tj. metoda amortyzacji jednorazowej, metoda liniowa, metoda uproszczona w odniesieniu do budynków i lokali mieszkalnych, metoda indywidualna dla środków trwałych używanych lub ulepszanych, metoda degresywna. Poniżej zostanie omówiona metoda amortyzacji uproszczonej w stosunku do lokali mieszkalnych i budynków oraz lokalu mieszkalnego nabytego w drodze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz metoda amortyzacji degresywnej w odniesieniu do wszelkich urządzeń oraz maszyn lub samochodów ciężarowych.

REKLAMA

Podatnicy mogą możliwość indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. Stawki indywidualne podatnik może zastosować do lokali mieszkalnych, lokali użytkowych oraz budynków.

Reguły na podstawie, których dokonuje się amortyzacji zarówno w najmie, jak i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej są takie same. Poniżej zostanie opisana różnica pomiędzy metodą jednorazowej amortyzacji a metodą liniową.

Wówczas, gdy najem nie będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej – podatnik zobowiązany będzie do dokonywania dokumentacji w oparciu o ewidencję środków trwałych. Oznacza to, iż odpisy amortyzacyjne – dla których nie jest prowadzona stosowna ewidencja środków trwałych lub wartości zarówno prawnych, jak i niematerialnych – nie są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Istnieją różne możliwości określania wartości początkowej w ramach najmu środków trwałych. Poniżej zostaną omówione najbardziej popularne sposoby ustalania wartości początkowej.

REKLAMA

Zgodnie z ogólną zasadą w systemie podatkowym uważa się, iż w najmie można amortyzować tylko i wyłącznie wynajmowane środki trwałe. Natomiast wszelkie świadczenia z tytułu usług najmu nie mogą podlegać amortyzacji.

Podatnik nie jest zobowiązany prowadzić ewidencji kosztów, gdy najem jest prowadzony jako osobne źródło, czyli poza działalnością gospodarczą. Wówczas, gdy najem jest prowadzony w ramach działalność gospodarczej – podatnik powinien dokumentować koszty w oparciu o stosowną ewidencję w postaci książki przychodów i rozchodów lub ewidencję środków trwałych. Zarówno w stosunku do najmu prowadzonego poza działalnością gospodarczą, jak i najmu w ramach działalności gospodarczej – wszelkie koszty z tytułu zakupionych usług lub towarów powinny zostać udokumentowane przez podatnika w postaci dowodu zapłaty, rachunku oraz faktury.

Podatnik prowadzący najem powinien ustalić, jakie wydatki może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Kontrowersja wywołana na tym tle, czy wydatki można zaliczyć do kosztów najmu, czy też nie - często powoduje spór pomiędzy podatnikiem a urzędem skarbowym.

Kaucja zabezpieczająca uiszczana przez najemcę na rzecz wynajmującego służąca zabezpieczeniu wykonania umowy nie jest przychodem podlegającym opodatkowaniu. Kaucja zabezpieczająca podlega zwrotowi, ponieważ nie dotyczy ona należności za wykonaną usługę najmu.

Zarówno kary umowne, jak i odszkodowania są przychodami związanymi z najem. Natomiast owe kary umowne i odszkodowania nie są przychodem z najmu.

Źródła przychodu zarówno w stosunku do najmu prywatnego, jak i najmu prowadzonego w ramach działalności gospodarczej są w obydwu przypadkach takie same. Przychodami z tytułu najmu jest czynsz uiszczany przez najemcę. Natomiast w skład czynszu nie wchodzą opłaty licznikowe.

Maria Kamińska wynajmuje mieszkanie spółdzielcze o łącznej powierzchni 50 mkw. Mieszkanie zostało zakupione w połowie lat siedemdziesiątych. Pani Maria Kamińska – jako podatnik dokonała zamówienia u biegłego do spraw wyceny nieruchomości, który po dokonaniu stosownej opinii ustalił cenę metra kwadratowego w wysokości 6 tyś zł. W jaki sposób Pani Maria Kamińska powinna dokonać obliczenia wartości początkowej lokalu mieszkalnego oraz obliczyć roczny.

W przypadku osób fizycznych, aby zapłacić podatek, niezbędna jest decyzja wydana przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, która ustalać będzie jej wysokość. W odniesieniu do przedsiębiorców kwestia wywiązania się z obowiązku podatkowego kształtuje się nieco inaczej. Jak?

Pan Marcin Kowalski wynajął dwa pokoje w swoim 50 metrowym lokalu mieszkalnym o wartości łącznej 300 tyś. zł. W lokalu mieszkalnym jeden pokój ma powierzchnię 20 mkw, a drugi 10 mkw. Czy podatnik może dokonać amortyzacji w stosunku do części lokalu w oparciu o wartość rynkową?

Zarówno w stosunku do lokali mieszkalnych, jak i budynków – odpisów amortyzacyjnych dokonuje się na podstawie stawki rocznej w wysokości 1,5 proc. Jednakże według obowiązujących stawek na podstawie ogólnych zasad amortyzacji – podmiot wynajmujący garaż podziemny ma możliwość skorzystania ze stawki 4,5 proc. rocznie.

Stosując uproszczoną amortyzację zarówno w stosunku do lokali mieszkalnych, jak i budynków lub spółdzielczych praw do nieruchomości – podatnik nie ma obowiązku prowadzić stosownej ewidencji środków trwałych. Przy zastosowaniu metody uproszczonej w ramach amortyzacji części lokalu mieszkalnego – odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych.

Istnieje możliwość określenia wartości początkowej środków trwałych w wysokości równej stosunkowi wynajmowanej powierzchni użytkowej do łącznej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego.

Wówczas, gdy podatnik nie jest w stanie określić wartości początkowej środków trwałych – bierze się pod uwagę wysokość ustaloną przez powołanego przez niego biegłego, przy uwzględnieniu ceny rynkowej.

W polskim systemie podatkowych ustawodawca szczegółowo w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wyróżnia prawa nie podlegające amortyzacji. Wynajmujący posiada uprawnienie do amortyzacji całości lub części własnej nieruchomości niezależnie od prawa przysługującego lub rodzaju nieruchomości. Według ogólnej skali podatkowej – w odniesieniu do opodatkowania najmu – amortyzacja obciąża wysokość opłacanego podatku we właściwym terminie.

Amortyzacji podlegają prawa nabyte (spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego) nadające się do gospodarczego wykorzystania oraz inne prawa niezależnie od przewidywanego okresu używania (utworzenie spółki, wyposażenie spółki).

W polskim systemie prawnym istnieje wiele składników majątkowych, które podlegają amortyzacji. Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w sposób szczegółowy określa, jakie składniki majątkowe podlegają, a jakie nie podlegają amortyzacji.

Wynajmujący posiada uprawnienie do amortyzacji całości lub części własnej nieruchomości niezależnie od prawa przysługującego (spółdzielcze prawo do nieruchomości) lub rodzaju nieruchomości (dom jednorodzinny, lokal mieszkalny). Na podstawie ogólnej skali podatkowej – w przypadku opodatkowania najmu – amortyzacja obciąża wysokość uiszczanego podatku.

Według ogólnie panującej zasady w systemie podatkowym przychody uzyskane z tytułu najmu nieruchomości lub też rzeczy stanowiących współwłasność małżeńską powinny być wykazane przez każdego małżonka odrębnie.

Wynajmujący dokonując pierwszy raz zawarcia umowy najmu powinien zgłosić o tym burmistrzowi, wójtowi lub prezydentowi miasta (w zależności od miejsca zamieszania) – jeżeli przedmiotem najmu jest nieruchomość przeznaczona na cele mieszkaniowe.

Obowiązek podatkowy z tytuły najmu spoczywa względem zarówno właściwego miejscowo urzędu skarbowego, jak i terenowych organów administracji państwowej.

Umowa najmu jest typem umowy cywilnoprawnej, gdzie wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz we wskazanym w umowie terminie.

Osoby fizyczne nie mające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, a przy tym podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pani Maria Nowak zamierza skorzystać ze zwolnienia podatkowego podatkiem dochodowym od osób fizycznych proporcjonalnie do czasu wykonywania czynności, które zostały opodatkowane podczas całego roku. Podatniczka uzyskała przychód z wynajmu w roku podatkowym w wysokości 5.000 zł. Czy Pani Maria Nowak może skorzystać z owego uprawnienia?

Pan Marek Kowalski prowadzi działalność gospodarczą w ramach najmu lokalu mieszkalnego. Pan Kowalski dokonał wpisu działalności gospodarczej do ewidencji środków trwałych w 24. 11. 1980 roku, a następnie dokonał amortyzacji. Jednakże po dziesięciu latach (15 marca 2001 roku) wycofał się ze środków trwałych, ponieważ zrezygnował z prowadzenia działalność w ramach najmu nieruchomości i zajął się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie usług pośrednictwa sprzedaży pojazdów mechanicznych. W 15 marca 2008 roku dokonał sprzedaży nieruchomości w wysokości 350000 zł. Czy Pan Marek Kowalski zobowiązany będzie do wykazania kwoty w przychodach z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży powyżej wskazanej nieruchomości?

Przychody uzyskane z najmu w ramach działalności gospodarczej to przychody należne, a nie faktycznie otrzymane. Za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Obowiązek podatkowy z tytułu najmu w ramach działalności gospodarczej powinien być wypełniany raz w roku – pomimo tego, iż w umowie najmu były inne postanowienia. Przychody uzyskane z najmu to przychody należne, a nie faktycznie otrzymane. Podatek w formie ryczałtowej od uzyskanych przychodów ewidencjonowanych wynika z zeznania. Ryczałt jest podatkiem należnym za dany rok podatkowy.

Najem można prowadzić w ramach działalności gospodarczej, gdyż spełnia on wszystkie najważniejsze cechy. Najem jest przede wszystkim działalnością o charakterze zarobkowym, usługowym oraz wykonywany w sposób zorganizowany.

Zgodnie z podstawową zasadą zawartą w systemie podatkowym, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów. Wyjątek od powyżej wskazanej reguły dotyczy kosztów nie stanowiących kosztów podatkowych wskazanych w ustawie PIT.

Podatnik, który uprzednio złożył we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym oświadczenie o wyborze ryczałtu uiszczanego kwartalnie – ma możliwość zrezygnowania z podatku płaconego kwartalnie.

Podatnik osiągający dochody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy i innych umów o podobnym charakterze, a przy tym nieprowadzący pozarolniczej działalności gospodarczej w tymże zakresie – ma możliwość dokonywania rozliczeń kwartalnych.

Jeżeli najem jest prowadzony poza działalnością gospodarczą podatnik nie może skorzystać ze stawki liniowej, gdyż najem jest prowadzony jedynie na cele mieszkaniowe. W wyjątkowych sytuacjach – można go potraktować jako działalność gospodarczą – jednakże na życzenie podmiotu wynajmującego.

Pani Marta Kowalska jako właścicielka lokalu mieszkalnego wynajęła nieruchomość w oparciu o ryczałtową formę opodatkowania od uzyskiwanych przychodów. W umowie najmu został ustalony czynsz w wysokości 1000 zł uiszczany do 5 dnia każdego miesiąca. Jednakże lokator nie zapłacił czynszu za dwa miesiące w ustalonym terminie. Czy w takiej sytuacji Pani Marta Kowalska ma obowiązek odprowadzić podatek?

Marta Nowak wynajmuje od 01.01.2010 roku lokal mieszkalny. Otrzymuje ona od najemcy miesięcznie czynsz w wysokości 2000 zł. Za cały rok podatkowy Marta Nowak uzyskała przychody w wysokości 24 000 zł. W jakiej wysokości miesięcznie powinna ona odprowadzać ryczałt.

Mąż wraz z żoną są właścicielami nieruchomości, którą zamierzają wynajmować. Małżonkowie chcą skorzystać z opodatkowania ryczałtem. Jednakże chcą, aby podatek został odprowadzany tylko przez męża. Czy jest to możliwe?

Podatnik posiada uprawnienie do zrzeczenia się z formy opodatkowania poprzez złożenie stosownego oświadczenia o zrzeczeniu się z uprzednio wybranej formy. W owym oświadczeniu należy określić datę oraz miejsce sporządzenia oświadczenia, oznaczyć strony oświadczenia – zarówno wnioskodawcę, jak i stosowny urząd skarbowy, treść oświadczenia oraz podpis wnioskodawcy.

Poszczególne etapy postępowania w zakresie wyboru odpowiedniej formy opodatkowania zależą przede wszystkim od tego, czy rozpoczynamy dopiero usługi najmu lub czy w dalszym ciągu kontynuujemy już prowadzoną działalność gospodarczą.

W wyniku zmiany nowelizacyjnej w dniu 1 stycznia 2010 r. wprowadzono jeden sposób opodatkowania najmu. Uprzednio istniały dwie stawki opodatkowania 8,5 proc. i 20 proc. Obecnie podatnicy niezależnie od przychodów z tytułu najmu stosują tylko jedną stawkę w wysokości 8,5 proc.

Sporządzenie postanowień dotyczących uprawnień najemcy w umowie najmu rzeczy ma istotne znaczenia zarówno dla podmiotu wynajmującego, jak i najemcy. W przypadku powstania ewentualnych sporów – strony będą mogły odnieść się do postanowień umownych i na tej podstawie egzekwować swoje obowiązki oraz żądać przysługujących im uprawnień.

Precyzyjnie określenie w umowie najmu rzeczy obowiązków najemcy ma istotne znaczenia zarówno dla podmiotu wynajmującego, jak i najemcy. Wówczas, gdy powstaną spory – strony będą mogły odwołać się do postanowień umownych i na tej podstawie egzekwować swoje obowiązki oraz żądać przysługujących im uprawnień.

Na mocy zawartej umowy najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się uiszczać wynajmującemu umówiony czynsz we wskazanym w umowie terminie. Czynsz uzgodniony w umowie najmu może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

W przypadku zniszczenia rzeczy, za które najemca nie ponosi odpowiedzialność - wynajmujący zobowiązany jest przywrócić rzecz do stanu poprzedniego.

Wynajmującemu przysługuje prawo do dokonania wypowiedzenia umowy najmu bez zachowania terminów wypowiedzenia wówczas, gdy dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu za co najmniej dwa pełne miesiące lub bez zgody wynajmującego dokonuje zmian w najętej rzeczy – które są sprzeczne z umową oraz z jej przeznaczeniem lub naraża rzecz na uszkodzenie.