PIT - koszty

Zasady rozliczania pracowniczych kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczą wszystkich pracowników bez względu na ich wiek. Dlatego również pracujący seniorzy, którzy już osiągnęli wiek emerytalny – mimo zwolnienia podatkowego – mają takie same koszty jak inni pracownicy.

Wokół zastosowania i rozliczania zryczałtowanych pięćdziesięcioprocentowych kosztów uzyskania przychodów od dawna powstają różnego rodzaju rozterki i pytania. I można by się spodziewać, że obecnie wiele wątpliwości zostało rozwianych w stosunku do choćby roku 2019, to nadal w 2023 roku temat ten jest wyzwaniem dla wielu specjalistów ds. płac. 

Pracodawca (podatnik PIT albo CIT), który w 2023 roku na zasadzie memoriału, zaliczył do kosztów uzyskania przychodów nieopłacone w terminie składki na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń pracowniczych (w części finansowanej przez płatnika), powinien dokonać „wstecz” korekty kosztów związanych z tymi składkami, tj. skorygować koszty miesiąca, w którym zaliczył, na zasadzie memoriału, składki do kosztów podatkowych. Składki te będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w miesiącu, w którym zostaną zapłacone. Takie jest stanowisko Ministra Finansów, przedstawione przez Artura Sobonia Sekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi z 25 stycznia 2023 r. na interpelację poselską.

Jakie koszty mogą odliczać pracownicy w 2023 roku? Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) nie pozwala (co do zasady) pracownikom odliczać od przychodów uzyskanych z tytułu umowy o pracę faktycznie poniesionych kosztów. Pracownicy mają jedynie koszty zryczałtowane w zależności od liczby zawartych umów o pracę i tego, czy pracownik mieszka w miejscowości, której znajduje się zakład pracy, czy w innej miejscowości. Jednak w rozliczeniu rocznym pracownicy mogą uwzględnić faktyczne wydatki na dojazdy do pracy udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Od 1 stycznia 2023 wejdą w życie przepisy, które zmieniają moment, w którym płatnik będzie ujmował składki ZUS w kosztach uzyskania przychodów. Od 2023 roku składki ZUS w części finansowanej przez płatnika, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenia są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów. Natomiast w razie uchybienia tym terminom, ww. składki ZUS będą stanowić koszty podatkowe w miesiącu ich opłacenia do ZUS. Nie będzie mieć już znaczenia moment wypłaty wynagrodzenia, jeżeli zostanie to dokonane terminowo.

Aby prowadzić działalność gospodarczą zmuszeni jesteśmy ponosić koszty jej prowadzenia. Jednak część wydatków firmowych traktowana jest przez urzędy skarbowe jako wydatki na cele osobiste przedsiębiorcy. A wydatki na cele osobiste nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Czy polski przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na wynajęcie mieszkania w Czechach, gdzie będzie realizował kontrakt? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że tak.

Aby przedsiębiorca mógł zaliczyć do koszów uzyskania przychodów straty (np. odszkodowanie wypłacone kontrahentowi) z tytułu skradzionego towaru musi wykazać, że miały miejsce niespodziewane okoliczności, których nie miał możliwości przewidzieć. Niedochowanie należytej staranności przy prowadzeniu działalności gospodarczej wyklucza możliwość uznania poniesionych strat za koszty. Takie stanowisko po raz kolejny potwierdziły organy podatkowe (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 września 2022 roku, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.680.2022.1.AK).

Firma w mieszkaniu. Szczególnie w trudnych gospodarczo momentach wielu przedsiębiorców zastanawia się nad minimalizacją swoich kosztów. Jedną z opcji jest prowadzenie działalności gospodarczej z prywatnego mieszkania lub domu. Często oznacza to przeznaczenie części nieruchomości na cele biurowe – jak chociażby stworzenie sali spotkań czy gabinetu, a także ponoszenie części kosztów mediów na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Czy takie wydatki, ponoszone w prywatnym domu podatnika, ale na cele firmowe mogą być rozliczane firmowo? Czy mają wpływ na wysokość podatku dochodowego od osób fizycznych?

Ulga sponsoringowa jest preferencją, która pojawiła się w obu ustawach o podatku dochodowym od początku 2022 roku. Jak podkreślali legislatorzy rozwiązanie miało stanowić formę zachęty podatkowej, mającej na celu wsparcie określonych dziedzin życia społeczno–gospodarczego.

Podatnicy podatków dochodowych mogą rozliczyć darowizny przekazane na rzecz Ukrainy w kosztach uzyskania przychodów (w PIT i CIT), a następnie odliczyć od podstawy opodatkowania. Jednak nie w każdej sytuacji podatnik skorzysta z obu tych preferencji podatkowych jednocześnie.

Czy składki członkowskie płacone przez podatników podatku dochodowego z tytułu udziału w różnych organizacjach (np. przedsiębiorców, czy pracodawców, organizacjach samorządu zawodowego) są kosztem uzyskania przychodu? Czy można zaliczyć do kosztów składki opłacane z tytułu członkostwa w Stowarzyszeniu Księgowych w Polsce?

Wszelkie wydatki pozostające w związku z wytworzeniem środka trwałego (np. wydatki na aranżację pomieszczeń, lokali) mają wpływ na jego koszt wytworzenia. Koszt ten zarazem stanowi o wartości początkowej środka trwałego, od której dokonuje się następnie odpisów amortyzacyjnych. Jednocześnie, wydatki, które nie są rozliczane w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne, stanowią koszty uzyskania przychodów bezpośrednio lub pośrednio związane z przychodami i należy je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpowiednio w dacie uzyskania odpowiadających im przychodów bądź w przypadku kosztów pośrednich na dzień, na który ujęto te koszty w księgach rachunkowych.

Jakie koszty uzyskania przychodów można uwzględnić rozliczając PIT od kryptowalut? Czy za koszty podatkowe dot. „wykopywania” walut wirtualnych można uznać zakup komputera, dostęp do internetu i koszty energii elektrycznej?

Koszty budowy mieszkań w pkpir. Jak rozliczyć w pkpir koszty budowy mieszkań, które nie stanowią majątku firmy dewelopera ale nie są też towarem handlowym? Mieszkania te nie zostały bowiem przez dewelopera przeznaczone do sprzedaży, a do wynajmu.

Samochód w działalności gospodarczej. W związku z tym, że przepisy nie zabraniają posiadania więcej niż jednego samochodu w ramach prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorcy decydują się na zakup kolejnego pojazdu do swojej działalności. Część z nich ma jednak pewne wątpliwości i dostrzega potencjalne ryzyko podatkowe związane z zakupem drugiego auta. Dlatego decyduje się wystąpić o potwierdzenie planowanego zakupu oraz jego skutków podatkowych w ramach interpretacji indywidualnej. Stanowisko fiskusa jest korzystne dla podatników, jednak zawiera pewne warunki.

Koszty uzyskania przychodów. 13 stycznia 2021 roku zapadł ważny dla podatników wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w sprawie o sygnaturze III SA/Wa 1259/20. Dotyczy on kwestii winy przy rozliczeniu przez podatników kosztów uzyskania przychodów na podstawie nierzetelnych dowodów księgowych. Orzeczenie to powinno zwrócić uwagę podatników, ponieważ z wydawanych decyzji organów podatkowych, a następnie wyroków sądowych wyłania się dość surowa dla podatników linia orzecznicza. Podatnicy powinni teraz jeszcze bardziej niż do tej pory uważać na kwalifikowanie kosztów i weryfikacje dokumentów księgowych, którymi się posługują, ponieważ mogą ponosić negatywne konsekwencje również działań niezawinionych.

Najem prywatny 2022. Od przyszłego roku przychody z najmu i dzierżawy osiągane poza działalnością gospodarczą (tzw. najem prywatny) nie będą mogły być opodatkowane PIT. Jedyną formą opodatkowania tych przychodów będzie ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5% do kwoty 100 000 zł rocznych przychodów oraz 12,5% od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł przychodów. Taka zmiana znalazła się w projekcie z 26 lipca 2021 r. nowelizacji wielu ustaw podatkowych (w tym ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i ustawy o PIT). Opisane w niniejszym artykule zmiany znalazły się także w uchwalonej 29 października 2021 r. ustawie o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. z 2021 r., poz. 2105. Zmiana ta będzie niekorzystna dla tych najemców, którzy ponoszą wysokie koszty dotyczące przedmiotu najmu. Na przykład remontują, czy modernizują wynajmowane mieszkania lub spłacają kredyt zaciągnięty na zakup tego mieszkania. Nie będzie można też uwzględniać odpisów amortyzacyjnych.

Telewizor w kosztach firmy. Wydatek na zakup telewizora (używanego jako duży ekran komputerowy do wideokonferencji i sądowych rozpraw on-line) może zaliczyć do kosztów podatkowych przedsiębiorca (prawnik), który częściowo świadczy swoje usługi zdalnie ze swojego mieszkania. Jeżeli cena zakupu nie przekracza 10 tys. zł, to wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodów w miesiącu oddania telewizora do używania. Natomiast nie może być kosztem telewizor, jeżeli nie będzie wykorzystywany dla celów prowadzonej działalności gospodarczej i służyć będzie celom osobistym podatnika.

Opłata roczna jako koszt podatkowy. W większości transakcji dotyczących zbycia prawa użytkowania wieczystego, strony regulują kwestię zwrotu opłaty rocznej zapłaconej przez zbywcę w umowie. Zazwyczaj strony ustalają, iż nabywca zobowiązany będzie do przekazania zbywcy kwoty odpowiadającej części uiszczonej przez zbywcę opłaty za użytkowanie wieczyste, wyliczonej proporcjonalnie i obejmującej okres od dnia, w którym dochodzi do zbycia tego prawa do końca roku, w którym transakcja nastąpiła. Niemniej, mogą zaistnieć sytuacje, w których kwestia ta nie zostanie uregulowana w umowie, lub też umowa wprost wykluczać będzie zwrot kosztów opłaty rocznej w części dotyczącej tej części roku, w której zbywca przestanie być właścicielem prawa do użytkowania wieczystego. W takim przypadku rozważyć należy jak zbywca powinien zakwalifikować pod względem podatkowym wydatki poniesione na zapłatę opłaty rocznej.

Wydatki na studia a koszty podatkowe. W najnowszych interpretacjach podatkowych Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznaje, że wydatki na studia nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów uczących się przedsiębiorców, jeżeli dopiero po ukończeniu studiów pojawią się przychody z dziedzin objętych zakresem studiów.

50% koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania z praw autorskich. Co jest przedmiotem praw autorskich? Kiedy można zastosować 50% koszty uzyskania przychodów?

Zdobywanie dodatkowych kwalifikacji zwiększa szanse na przyciągnięcie większej liczby klientów na rynku świadczonych usług. Nic więc dziwnego, że osoby świadczące usługi, aby sprostać stale rosnącej konkurencji, starają się podnosić swoje umiejętności, poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju kursach, czy dokształcaniu się w ramach odbywanych studiów. Wiąże się to oczywiście z ponoszeniem określonych wydatków. Zasadniczo świadczący usługi podatnik może zaliczyć te wydatki do kosztów prowadzonej działalności, jednak pod pewnym warunkiem.

Zakup aparatu słuchowego, to konieczność dla wielu osób mających problemy ze słuchem. Także dla przedsiębiorców. Indywidualni przedsiębiorcy rozliczający dochody z działalności gospodarczej na tzw. zasadach ogólnych (czyli w oparciu o ustawę o PIT i skalę podatkową w tej ustawie określoną) chcieliby wiedzieć, czy wydatek na zakup aparatu słuchowego mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu?

Transakcja sprzedaży zawierana w obrocie gospodarczym, z wyłączeniem transakcji określonych w art. 106e ust. 6 ustawy o VAT, na kwotę nieprzekraczającą 450 zł lub 100 euro może być udokumentowana przez sprzedawcę paragonem fiskalnym zawierającym numer NIP nabywcy oraz dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę tego podatku. Paragon zawierający wymienione obligatoryjne elementy faktury uproszczonej – z uwzględnieniem kilku wyjątków – traktowany jest jak standardowa faktura. W rezultacie podatnik może, na jej podstawie, skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz zaliczyć udokumentowany nią wydatek do kosztów uzyskania przychodów.