Tematy - Oszustwa podatkowe - INFOR.PL

5 lipca 2018 r. w okrągłą 25. rocznicę obowiązywania w Polsce przepisów dot. podatku od towarów i usług, na Uniwersytecie Warszawskim odbyła się debata naukowa „Sukcesy i patologie dwudziestopięciolecia podatku od towarów i usług w Polsce – doświadczenia i przyszłość”.

Państwa Unii Europejskiej osiągnęły porozumienie w sprawie uszczelnienia unijnego systemu podatku VAT. W ramach walki z oszustwami w większym stopniu wykorzystywane będą systemy informatyczne. Ma być zapewniona także lepsza koordynacja między administracjami podatkowymi i organami ścigania na szczeblu krajowym i unijnym.

Proponowana przez Komisję Europejską zmiana w VAT dotycząca dostaw transgranicznych jest warta pogłębionej analizy, może być metodą na ograniczenie liczby oszustw, z którymi obecnie zmagają się państwa Unii Europejskiej - uważa Ministerstwo Finansów.

Komisja Europejska pod koniec maja br. zaproponowała szczegółowe techniczne zmiany unijnych przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej (VAT), które uzupełniają niedawną reformę systemu mającą na celu uczynienie go bardziej odpornym na oszustwa. Zmiany mają wprowadzić docelowy model tego podatku w Unii Europejskiej.

Komisja Europejska przedstawiła propozycje, które mają pomóc Unii Europejskiej stworzyć system VAT odporny na oszustwa. Zmiany zrywają ze stosowaną praktyką, która pozwalała na to, by transakcja w państwie pochodzenia nie była opodatkowana.

Sejmowa komisja ds. wyłudzeń VAT rozpocznie prace w czerwcu 2018 roku - zapowiedział 8 maja br. poseł Marcin Horała, rekomendowany przez PiS na szefa tej komisji. Na środę (9 maja br.) wieczór zaplanowano w Sejmie pierwsze czytanie dwóch projektów uchwał ws. powołania komisji ds. VAT.

Prokuratura Krajowa poinformowała 19 kwietnia 2018 r. o zatrzymaniu 13 osób podejrzanych o udział międzynarodowej grupie przestępczej osiągającej korzyści z przestępstw związanych z importem folii stretch. Wśród zatrzymanych jest m.in. właściciel biura rachunkowego, biegły sądowy i policjant. Ujawnione przestępstwa polegały na wprowadzaniu do obrotu w Polsce folii stretch bez uiszczenia VAT, co następowało za pośrednictwem zorganizowanej sieci spółek, tzw. „znikających podatników”.

Przed zawarciem umowy z nieznanym podmiotem sprawdza się jego wiarygodność i nie trzeba o tym podatnikom przypominać w sposób urzędowy – pisze profesor Witold Modzelewski. Rzeczywistym niebezpieczeństwem dla tych podmiotów jest działanie prawdziwych oszustów, którzy umieją „przekręcić” każdego. Zdaniem profesora Modzelewskiego przede wszystkim należy przyjąć inną definicję dobrej wiary: jeżeli właściciel lub zarząd zostali oszukani przez działających w złej wierze podwładnych, to podatnik nie może być uznany – tak jak teraz – za „świadomie uczestniczącego w oszustwie”.

W dniu 6 lutego 2018 r. Unia Europejska i Norwegia podpisały w Sofii umowę o pogłębieniu współpracy vatowskiej. Umowa tworzy ramy prawne współpracy administracyjnej, by państwa UE i Norwegia mogły zwalczać oszustwa w zakresie VAT i pomagać sobie w odzyskiwaniu wierzytelności VAT-owskich.

Wyłudzenia VAT. Podstawowe metody wyłudzania zwrotu podatku od towarów i usług w Polsce w latach 2004-2017 omawia ku przestrodze uczciwym podatnikom prof. Witold Modzelewski.

Według najnowszego pomysłu urzędników resortu finansów zapłata na rachunek VAT (split payment) dostawcy (usługodawcy) ma być dowodem, że nabywca (usługobiorca) dołożył należytej staranności przy sprawdzaniu kontrahenta. Ten pogląd przytoczyły dwie codzienne gazety, w dodatku cytując z imienia i nazwiska autorów tych rewelacji, a więc jest się na czym pochylić się, mimo że sam pogląd brzmi wręcz absurdalnie - pisze profesor Witold Modzelewski.

Już wiemy, że mijający 2017 rok zakończy się sukcesem fiskalnym podatku od towarów i usług: dochody znacznie przekroczą prognozę nawet o 10 mld zł, osiągając kwotę 155 mld zł. Będzie to o ok. 30 mld więcej niż w 2016 r., który należał jeszcze do poprzedniej, „liberalnej” epoki w tym podatku. Sukces ten osiągnięto w stosunkowo prosty sposób odstraszania: przy pomocy… zmiany języka władzy i groźnych min.

Rządowe stanowisko w związku z wnioskiem Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia Rady (UE) w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku VAT spotkało się z aprobatą przedsiębiorców. Celem proponowanych zmian jest wprowadzenie narzędzi, dzięki którym poprawi się współpraca administracji podatkowych z administracjami celnymi i organami ścigania krajów UE.

Aby naprawić VAT, trzeba przede wszystkim zmniejszyć ilość deklaracji ze zwrotem podatku: to bardzo proste – wystarczy zlikwidować krajowe odwrotne obciążenie – pisze profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej (STIR) ma być narzędziem wymiany informacji między systemem bankowym, a administracją skarbową. Pozwolić ma na szybkie, identyfikowanie i blokowanie przepływów finansowych charakterystycznych dla wyłudzeń (w tym zwłaszcza wyłudzeń VAT) i innych przestępstw podatkowych i skarbowych. 21 listopada 2017 r. Sejmowa Komisja Finansów Publicznych zaakceptowała sprawozdanie podkomisji dotyczące projektu STIR.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 19 października 2017 r. wyrok, w którym uznał, że sprzeczne z dyrektywą w sprawie VAT są przepisy, które odmawiają podatnikowi prawa do odliczenia VAT tylko z tej przyczyny, że wystawca faktury został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT. Podatnik (nabywca) powinien mieć prawo przedstawić dowody świadczące o jego należytej staranności i dobrej wierze, a zwłaszcza świadczące o tym, że dostawca mimo wykreślenia z rejestru czynnych podatników VAT zapłacił podatek należny.

Wystarczy samo podejrzenie, że przedsiębiorca może wykorzystać bank lub SKOK do wyłudzenia podatku, by zablokować konto firmy. Posłowie zajmują się projektem ustawy, który poszerza zakres kompetencji Krajowej Administracji Skarbowej i powołuje do życia nowy system – STIR.

12 października 2017 r. 20 państw członkowskich UE (bez Polski) zgodziło się na forum Rady UE na powołanie Prokuratury Europejskiej. Ta nowa instytucja ma ścigać nadużycia i przestępstwa, które narażają na straty budżet Unii Europejskiej, w tym zwłaszcza transgraniczne oszustwa związane z VAT. Co roku państwa w całej Europie tracą co najmniej 50 mld euro dochodów z podatku VAT w wyniku transgranicznych oszustw. Prokuratura Europejska ma zacząć działać dopiero na początku 2020 roku.

Karuzele VAT-owskie to nie jest polski wynalazek; pierwsze „karuzele” zaczęły rozkręcać się w Europie Zachodniej, a następnie przesuwały się w naszą stronę; czasem żartuję, że u nas pojawiły się już nawet "lunaparki VAT-owskie" - mówi PAP prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic. Zdaniem Pani Profesor Polska nie była przygotowana na tego typu przestępczy proceder "ani od strony obowiązujących przepisów, ani od strony procedur stosowanych przez pracowników służb skarbowych".

Jest już wysoce prawdopodobne, że zostanie powołana sejmowa komisja śledcza w sprawie gigantycznych strat w dochodach w podatkach, zwłaszcza od towarów i usług, powstałych po naszym „wuniowstąpieniu”, w szczególności w latach 2007-2017. W poprzedniej wersji tego podatku, obowiązującej w latach 1993-2004, nie było żadnej „luki podatkowej”; wręcz odwrotnie - wpływy rosły (w 1993 roku aż o 73%), zwroty nie przekraczały średnio 20% wpływów (obecnie to ponad 40%), a wyłudzenia stanowiły margines, nie przekraczający kilku procent dochodów, czyli poziomu charakterystycznego dla systemu podatkowego jako całości.

Kryterium „należytej staranności" rodzi niebezpieczeństwo „szarej strefy rządzenia”, w tym korupcji; to władza wręcz absolutna i zależy od widzimisię: najpierw kontrolującego, potem organu podatkowego, a na koniec sądu - uważa prof. Witold Modzelewski.

Gdy od dziesięciu lat tracimy rok w rok kilkadziesiąt miliardów złotych dlatego, że mamy patologiczny podatek, trzeba zadać pytanie: jakie są przyczyny powstania tak kosztownego wspólnotowego podatku od wartości dodanej, w tym współczesnego, polskiego podatku od towarów i usług? To pytanie zadaje i jednocześnie na nie odpowiada profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Ministerstwo Finansów szuka sposobu, jak zwalczyć proceder wystawiania tzw. pustych faktur. To na ich podstawie nieuczciwi przedsiębiorcy odliczają sobie VAT albo zawyżają koszty, by płacić mniejszy CIT. Resort chce, by kontrolerzy Krajowej Administracji Skarbowej mogli kupować takie faktury, by namierzać podatkowych oszustów. Eksperci uważają, że pomysł MF na zwalczanie handlu kosztami jest dobry, ale trzeba pomyśleć o bezpiecznikach, żeby fiskus nie stosował quasi-prowokacji w każdej błahej sprawie.

Prognoza dochodów podatkowych w projekcie budżetu na 2018 rok jest jednak pesymistyczna. Wyjątkiem jest podatek od towarów i usług: tu przewiduje się uzyskanie około 165 mld zł, czyli - w porównaniu z 2016 rokiem - stanowi przyrost aż o 20 mld zł. Nie znamy jeszcze wyników tego roku, ale wiadomo, że będą lepsze od prognozy (ok. 144 mld zł): do budżetu trafi na pewno 150 mld zł, a może nawet więcej. Po siedmiu miesiącach tego roku mamy już netto (po dokonaniu zwrotów) około 94 mld zł. Czyli sukces?

Szef KAS będzie mógł zablokować konto firmy w razie podejrzenia, że może ona wykorzystać system bankowy lub SKOK do oszustwa podatkowego - zakłada najnowsza wersja projektu dot. uruchomienia Systemu Teleinformatycznego Izby Rozliczeniowej (STIR).

Ministerstwo Finansów informuje, że funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej rozpoznają i zwalczają nielegalny proceder obrotu „pustymi" fakturami. Prowadzone działania mają na celu uderzenie w zorganizowane grupy przestępcze wystawiające i rozprowadzające „puste" faktury. Również osoby, które wykorzystują „puste" faktury w swojej działalności gospodarczej muszą liczyć się z negatywnymi konsekwencjami.

Perspektywa kontroli celno-skarbowej dla podatników „wkręconych” w karuzele podatkowe, jest przerażająca. Organy skarbowe i sądy administracyjne nie wierzą we wspólnotowe „wynalazki ochronne”, a przede wszystkim w znaczenie faktu, że „podatnik nie wiedział i przy dołożeniu należytej staranności nie mógł wiedzieć”, że uczestniczy w oszustwie podatkowym.

Przedsiębiorca posługujący się podrobionymi (fałszywymi) fakturami, dostanie sądowy zakaz prowadzenia działalności. Taka sama kara spotka paserów trzymających nielegalne banderole.

Czy nielojalny pracownik działający na szkodę podatnika powinien być przyczyną powstania zaległości podatkowych? Wyjaśnia profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Przypadkowym uczestnikom karuzeli podatkowej trudno jest przekonać organy administracji skarbowej, że są ofiarami, a nie świadomymi beneficjentami przestępczego procederu. Zdarza się nawet, że wysoki poziom ostrożności podatnika jest uznawany za okoliczność uprawdopodobniającą jego udziału w oszustwie. Niektóre z ostatnich orzeczeń sądowych pokazują jednak, że można skutecznie obronić się przed zarzutami fiskusa.

Od 27 kwietnia 2017 roku obowiązują zmienione przepisy Kodeksu karnego określające zasady stosowania tzw. konfiskaty rozszerzonej, w tym także przenoszące ciężar udowodnienia legalnego pochodzenia mienia na oskarżonego. Nowelizacja ta ma m.in. na celu łatwiejszą konfiskatę mienia pochodzącego z działalności przestępczej, a w szczególności przestępstw gospodarczych i skarbowych (podatkowych).

11 kwietnia 2017 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającą m.in. tzw. konfiskatę rozszerzoną zakładającą w szczególności przeniesienie ciężaru udowodnienia legalnego pochodzenia mienia na oskarżonego. Ustawa ta wejdzie w życie po upływie 14 dni od daty publikacji w Dzienniku Ustaw.

3 kwietnia 2017 r. ustawa o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów została opublikowana w Dzienniku Ustaw i wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Tzw. pakiet przewozowy będzie narzędziem uszczelniającym system podatkowy. Ustawa określa zasady oraz odpowiedzialność za naruszenie obowiązków związanych z drogowym przewozem towarów.

Krajowa Administracja Skarbowa ma uzyskać możliwość analizy danych z sektora bankowego (nie zawierających tajemnicy bankowej) w celu analizy ryzyka i przeciwdziałania wykorzystania banków do oszustw podatkowych i wyłudzeń skarbowych. Taki jest główny cel przygotowywanego w Ministerstwie Finansów projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywania sektora finansowego dla wyłudzeń skarbowych. Ponadto ustawa ta ma wprowadzić obowiązek ujawniania listy podmiotów skreślonych z rejestru VAT w celu udostępnienia wszystkim przedsiębiorcom informacji o aktywnych podatnikach VAT, w celu umożliwienia im uniknięcia przyjęcia faktury wystawionej przez podmiot niezarejestrowany jako podatnik VAT.

Nasz, europejski i w pełni zharmonizowany VAT stworzył nowe zjawisko ekonomiczne zwane „transakcjami optymalizacyjnymi”. Polegają one na tym, że sprzedaje się lub kupuje towary (świadczy lub nabywa usługi) tylko po to, aby uzyskać korzyść podatkową. Są to głównie „transakcje transgraniczne” (pięknie brzmi, podobnie jak „kreatywna księgowość”), lecz nie tylko.

Stara rzymska paremia quisquis praesumitur bonus (domniemanie działania w dobrej wierze) przeżywa w prawie podatkowym „test przydatności”. Dlaczego? Bo pojawiła się nowa, nieznana w przeszłości kategoria podmiotów: pozorni podatnicy wykonujący „sumiennie” wszystkie formalne obowiązki podatników tylko po to, aby uzyskać nienależne korzyści wynikające z systemu podatkowego.

Oficjalne media (tzw. „opiniotwórcze”) od lat lansujące poglądy międzynarodowego biznesu podatkowego, musiały przyznać, że tzw. odwrotne obciążenie VAT-u nie zwiększa (jak twierdziły dotychczas), lecz zmniejsza dochody budżetowe. Wie to każde biuro rachunkowe, ale poglądy sprzeczne z oficjalną poprawnością (tu się nic nie zmieniło od lat) po prostu są ignorowane.

12 stycznia 2017 roku komisje europarlamentu ds. kontroli budżetowej i ds. swobód obywatelskich poparły projekt Dyrektywy o ochronie interesów finansowych UE, uzgodniony wcześniej z rządami państw UE. Projekt przewiduje m.in. kary więzienia (co najmniej 4 lata) za poważne oszustwa na szkodę budżetu UE, także np. w zakresie VAT.

Jest to dziś kluczowe pytanie, które powinny zadać nie tylko organy skarbowe, lecz również organy ścigania, prokuratura i sądy, w tym zwłaszcza administracyjne i karne – twierdzi profesor Witold Modzelewski.

W dniu 5 października 2016 r., Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok w sprawie C-576/15 w przedmiocie relacji przepisów dyrektywy VAT i przepisów krajowych przy ocenie i skutkach domniemania próby wyłudzenia w VAT.

W pierwszym kwartale 2017 roku mają wejść w życie nowe przepisy kodeksu karnego i kodeksu karnego skarbowego, przewidujące możliwość konfiskaty majątków zgromadzonych w nielegalny sposób, czy z nielegalnych źródeł. Możliwy ma być przepadek (konfiskata) całego przedsiębiorstwa, przepadek rozszerzony, przepadek bez wyroku skazującego i konfiskata majątku nawet "przepisanego" na inne osoby. Takie informacje przekazał 10 października 2016 r. wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł.

Przygotowany został projekt ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, wdrażający rozwiązania zawarte w Dyrektywie Rady 2014/107/UE. Ministerstwo Finansów poinformowało, że powinien wejść w życie przed końcem bieżącego roku.

Kary dla doradców podatkowych za pomoc oszustom, sankcje za błędne rozliczenia, trudniejsza rejestracja oraz szybsze wykreślanie z rejestru podatników – to najważniejsze modyfikacje w projekcie zmian do ustawy o VAT. Łukasz Czucharski z Komitetu Podatkowego Pracodawców RP zauważa, że w projekcie próżno szukać rozwiązań, które chroniłyby uczciwych podatników.

25 lat więzienia dla tych, którzy wyłudzą VAT na więcej niż 5 mln zł, przewiduje przyjęta przez rząd nowelizacja kodeksu karnego. W przepisach brakuje zdefiniowania okoliczności i przesłanek nałożenia kary, a także powiązania jej wysokości z wielkością uszczuplenia podatkowego oraz stopniem przyczynienia się do powstania uszczuplenia. Kary mogą dotknąć także przedsiębiorców, którzy nie działają w celu wyłudzenia podatku - uważa Rada Podatkowa Konfederacji Lewiatan.

13 września 2016 r. rząd przyjął projekt nowelizacji Kodeksu karnego i innych ustaw, który przewiduje m.in. wprowadzenie do Kodeksu karnego kary 25 lat więzienia za wyłudzenia VAT o wartości powyżej 5 mln zł, na podstawie fikcyjnych faktur.

Komisja Europejska opublikowała 6 września 2016 r. dane, zgodnie z którymi wszystkie państwa UE straciły w 2014 r. 159,5 mld euro przychodów z podatku VAT. W Polsce tzw. luka VAT wyniosła w tym czasie 38 mld zł. Niestety Polska znalazła się w gronie krajów najgorzej radzących sobie z tym problemem.

Ministerstwo Finansów ostrzega przed fałszywymi e-mailami, w których autor wiadomości informuje o „ukrywaniu dochodów" lub „wyznaczonej kontroli dochodów".

Rząd i Sejm są parawanem, za którym kryją się ci, którzy faktycznie kształtują system podatkowy w naszym kraju. Tak jak banki mają zbyt duży wpływ na prawo bankowe, tak biznes optymalizacyjny rządzi prawem podatkowym – pisze profesor Witold Modzelewski.

Projekt nowelizacji Kodeksu karnego przewidujący w szczególności objęcie czynów zabronionych związanych z wyłudzaniem podatku VAT szczególnymi regulacjami prawa karnego powszechnego komentuje ekspert z Instytutu Studiów Podatkowych.

Zaproponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości zwiększenie kar za oszustwa w podatku VAT, mogą mieć zastosowanie także dla przedsiębiorców nie działających w celu dokonania wyłudzenia podatku. Maksymalna kara ma wynieść 25 lat więzienia.

Oszustwa podatkowe

Sukcesy i patologie 25 lat VAT w Polsce

Kraje UE chcą uszczelnienia unijnego systemu VAT

MF analizuje propozycje KE dotyczące zmian w VAT w UE

Docelowy system opodatkowania VAT w Unii Europejskiej

Unijny system VAT w transakcjach zagranicznych

Komisja sejmowa ds. wyłudzeń VAT od czerwca 2018

Karuzela podatkowa z udziałem "znikających podatników"

Ważniejsza jest definicja „dobrej wiary” niż kryteria „dochowania należytej staranności”

Współpraca UE z Norwegią w celu zwalczania oszustw w VAT

Wyłudzenia VAT - jak to działa?

Czy podatnik, który podejrzewa, że uczestniczy w oszustwie podatkowym, będzie mógł odliczyć VAT z fałszywej faktury?

Odstraszanie oszustów podatkowych nie może być główną metodą uszczelnienia VAT-u w 2018 roku

Współpraca krajów UE w zwalczaniu oszustw w VAT

Jak zwalczać wyłudzenia VAT? Trzeba radykalnie zmniejszyć ilość deklaracji ze zwrotem podatku

System STIR - trwają prace w Sejmie

Nabywca może mieć prawo odliczenia VAT mimo, że dostawca nie był czynnym podatnikiem VAT

Szef KAS zablokuje konta firm podejrzanych o wyłudzenie podatku (system STIR)

Prokuratura Europejska będzie ścigać oszustów podatkowych

W Polsce mieliśmy nawet "lunaparki VAT-owskie" - rozmowa z prof. Glumińską-Pawlic

Na jakie pytanie powinna odpowiedzieć komisja śledcza do spraw wyłudzeń w VAT

Niebezpieczny wymóg „należytej staranności" w VAT

Przyczyny patologizacji podatku od towarów i usług w latach 2008-2016

Nowa broń fiskusa do zwalczania pustych faktur i handlu kosztami

Rzeczywista naprawa czterech najważniejszych podatków zadecyduje o wyniku wyborów w 2019 roku

Blokowanie rachunków bankowych firm podejrzanych o wyłudzenie podatku

Skutki posługiwania się „pustymi” fakturami

Potrzebna jest ustawowa restrukturyzacja zaległości podatkowych wykreowanych przez wspólnotowy VAT

Zakaz prowadzenia działalności za fałszywą fakturę

Oszustwa w VAT - nielojalny pracownik a odpowiedzialność podatnika

Można wyjść cało z karuzeli VAT

Konfiskata rozszerzona już obowiązuje

Nowelizacja Kodeksu karnego dot. konfiskaty rozszerzonej podpisana

Pakiet przewozowy uszczelni system podatkowy

Banki pomogą KAS wykrywać wyłudzenia podatkowe

Czy do „faktur optymalizacyjnych” mogą mieć zastosowanie nowe przepisy Kodeksu karnego?

Czy ktoś, kto udaje podatnika dla wyłudzenia korzyści podatkowych jest w sensie prawnym „podatnikiem”?

„Odwrotne obciążenie” nie uszczelnia VAT-u – wręcz odwrotnie

Dyrektywa PIF - więzienie za poważne oszustwa na szkodę budżetu UE

Czy podmiot wyłudzający VAT jest w sensie prawnym „podatnikiem” tego podatku?

Przeciwdziałanie wyłudzaniu VAT w prawie UE i ustawodawstwie krajowym

Konfiskata nielegalnych majątków od 2017 roku

Wdrożenie unijnych przepisów dotyczących wymiany informacji podatkowych

Fiskus chce odzyskać miliardy uciekającego podatku VAT

Surowe kary za oszustwa w VAT dotkną uczciwych przedsiębiorców?

Długoletnie więzienie za wyłudzanie VAT

Polska ma duży problem z VAT

MF ostrzega przed fałszywymi e-mailami na temat kontroli dochodów

Związki władzy z biznesem optymalizacyjnym - gangrena systemu podatkowego

Odpowiedzialność karna za wyłudzenie VAT

25 lat więzienia nie tylko za oszustwa w VAT