Obrońca

Przepisy o wynagrodzeniu dla obrońców z urzędu w sprawach karnych - przez to, że wskazane w nich stawki są niższe od stawek w tych samych sprawach dla adwokatów ustanowionych obrońcami z wyboru - są niekonstytucyjne - orzekł we wtorek Trybunał Konstytucyjny.

Zgodnie z Kodeksem karnym rozmowa więźnia ze swoim reprezentantem, obrońcą lub pełnomocnikiem będącym adwokatem lub radcą prawnym, odbywa się poufnie. Czy kontroli służby więziennej nie podlegają także kontakty z przedstawicielem reprezentującym osadzonego przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (ETPC), który nie należy do samorządu prawniczego?

Oskarżony, który nie ma obrońcy z wyboru, może żądać, aby mu wyznaczono obrońcę z urzędu, jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Jak zatem wygląda wykazanie tych okoliczności i wnioskowanie o ustanowienie obrońcy z urzędu?

Prawo do obrony, stanowi wartość o niezwykle istotnym, podstawowym znaczeniu dla istnienia państwa prawnego. Prawo to zostało zagwarantowane już w samej Ustawie Zasadniczej. I tak, art. 42 Konstytucji stanowi, iż każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu.

Jeżeli zostałeś oskarżony o popełnienie przestępstwa kradzieży, oszustwa czy rozboju a zebrany w toku postępowania materiał dowodowy wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo udowodnienia Twojej winy zadbaj o swoją obronę już na etapie postępowania przygotowawczego.

Obrońca ma – zgodnie z projektem nowelizacji Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia oraz Kodeksu postępowania karnego, przygotowanym przez Senat – przysługiwać także w sprawach o wykroczenia. Istnienie prawa do obrony także w sprawach wykroczeniowych zostało potwierdzone przez Trybunał Konstytucyjny.

Zakaz telefonicznego kontaktu aresztowanego z obrońcą jest – zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Prokuratora Generalnego – niekonstytucyjny. 25 listopada 2014 roku zagadnieniem prawa aresztowanego do telefonicznego kontaktu z obrońcą zajmie się Trybunał Konstytucyjny.

Prawo do obrony w procesie karnym zagwarantowane jest na mocy przepisów rangi międzynarodowej, konstytucyjnej oraz ustawowej. Dotychczas obrońcą w postępowaniu karnym mógł być tylko adwokat. Od 1 lipca 2015 prawo do obrony oskarżonego będzie mogło być realizowane także przez współpracę z radcą prawnym.

Prawo do adwokata przysługuje każdemu we wszystkich stadiach postępowania, a więc już od momentu zatrzymania przez Policję. W rzeczywistości osoby, które nie stać na zatrudnienie profesjonalisty, mogą złożyć wniosek o obrońcę z urzędu dopiero po przedstawieniu im zarzutów.

Zgodnie z konstytucyjną zasadą prawa do obrony – oskarżony lub podejrzany ma prawo do obrony, w tym ma prawo do posiadania obrońcy. Uprawnienie to istnieje również na etapie orzekania przez sąd o tymczasowym aresztowaniu. Trzeba jednak dodać, iż w istocie istnieją pewne obostrzenia (czy też trudności) związane z realizacją takiego prawa.

Obrońca z urzędu w postępowaniu karnym to osoba przyznawana oskarżonemu przez sąd. Czy przysługuje on także w postępowaniu w sprawach o wykroczenia?

Zarówno podejrzany, jak i oskarżony mają prawo ustanowić swojego obrońcę. W niektórych wypadkach będzie to konieczne. Kiedy i w jaki sposób można ustanowić obrońcę?

Obrońca węzła małżeńskiego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa zajmuje się obroną małżeństwa, ma za zadanie przyczynić się do ochrony sakramentalności i nierozerwalności małżeństwa, a także w konkretnym przypadku nie pozwala na zbyt powierzchowną ocenę przedstawionych przez strony dowodów i na zbyt pochopne orzeczenie nieważności małżeństwa.

Każdemu oskarżonemu przysługuje prawo do obrony. Jest to jedna z głównych zasad całego systemu prawnego.

Obrońcą w postępowaniu karnym może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów o ustroju adwokatury.

Każdy z nas może być wzywany jako świadek. Zanim przystąpi się do składania zeznań warto wiedzieć o tym jakie prawa nam przysługują.

Oskarżony w stosunku do którego ustawa nie przewiduje obowiązku posiadania obrońcy, (tzw. obrony obligatoryjnej) a którego nie stać na wyznaczenie adwokata z wyboru może wystąpić do sądu o wyznaczenie adwokata z urzędu jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Uwaga ta dotyczy również strony, której nie stać na ustanowienie w sprawie pełnomocnika. Należy podkreślić, iż niezależnie od sposobu jego umocowania obrońca lub pełnomocnika zawsze mają obowiązek dołożenia należytej staranności w prowadzeniu danej sprawy.

Osoba ubiegająca się o przyznanie obrońcy z urzędu musi złożyć odpowiedni wniosek do prezesa sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Bardzo ważne jest również, aby w tym wniosku udowodniła, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony ze względu na swoją trudną sytuację rodzinną i majątkową.

Prawo do obrony jest jednym z fundamentalnych praw obwinionego. W ramach realizacji tego prawa może on korzystać z pomocy jednego obrońcy w postępowaniu wykroczeniowym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami obrońcą może być adwokat albo radca prawny. W ramach prawa do obrony obwiniony może ustanowić obrońcę z wyboru lub może posiadać obrońcę z urzędu.

Pod pojęciem obligatoryjnej obrony należy rozumieć sytuacje, w których dana osoba musi mieć obrońcę przed sądem w toku postępowania. Może to być obrońca ustanowiony z wyboru, ale w sytuacjach, w których ustanowienie tego obrońcy nie następuje, sąd wyznacza obwinionemu obrońcę z urzędu.

Jednym z podstawowych praw oskarżonego w procesie karnym jest prawo do obrony, w tym prawo do korzystania z pomocy obrońcy. Każdy ma możliwość ustanowienia adwokata na własną rękę i korzystania z jego pomocy we wszystkich stadiach procesu karnego. Istnieją jednak szczególne wypadki, kiedy sąd powinien wyznaczyć oskarżonemu obrońcę z urzędu, w przeciwnym razie wydane w sprawie orzeczenie będzie wadliwe.

W postępowaniu karnym strony zabierają głos w ściśle określonej kolejności. Kolejność te reguluje kodeks postępowania karnego.  

Mam takie pytanie jestem oskarżony o włamanie czy moim obrońcą musi być adwokat czy może to być jakiś kolega po prawie?  

Obrońcą w procesie karnym może być tylko adwokat, którego ustanowienie następuje poprzez udzielenie mu pełnomocnictwa do obrony w danej sprawie. W przypadku, gdy podejrzany przed ustanowieniem obrońcy został tymczasowo aresztowany, obrońca zostaje zazwyczaj w jego imieniu ustanowiony przez inną osobę, (zazwyczaj bliską).

Świadkiem koronnym jest przestępca, który chce zeznawać przeciwko swoim współtowarzyszom. Osoba taka ma dużą wiedzę na temat działalności przestępczej. Dlatego też jest bardzo wartościowa dla wymiaru sprawiedliwości.