Tematy - Małżeństwo - INFOR.PL

Konkubinat jest to nieformalny związek dwóch osób. Nieformalny charakter związku jest kryterium rozróżniającym konkubinat od małżeństwa. Pod względem prawnym nie stosuje się do konkubinatu żadnych rozwiązań dotyczących małżeństwa.

Konkordat to jest to rodzaj umowy międzynarodowej zawieranej przez Stolicę Apostolską z państwami. Normuje on stosunki między władzą świecką a kościelną w danym państwie.

Zgodnie z ogólną zasadą, osoba posiadająca zdolność procesową może osobiście występować w sądzie jako strona procesowa w postępowaniu o nieważność małżeństwa i bronić swoich praw, robi to wówczas na własne ryzyko i na własną odpowiedzialność w sytuacji, kiedy domniemywa się nieznajomość prawa u tej osoby. Aby zapobiec działaniu na własną szkodę, strona może ustanowić sobie w tym celu adwokata.

Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego automatycznie powstaje między małżonkami wspólność majątkowa (chyba że przed ślubem podpisali intercyzę). Wszystko, czego dorobią się w trakcie trwania małżeństwa, zarówno wspólnie, jak i samodzielnie - zalicza się do wspólnego majątku. Gdy dochodzi do rozwodu, wspólność majątkowa automatycznie ustaje, a małżonkowie mogą wnosić o podział majątku zgromadzonego w czasie trwania małżeństwa.

Intercyza to umowa zawierana między małżonkami lub przyszłymi małżonkami, regulująca kwestie majątkowe i finansowe w przypadku rozpadu związku małżeńskiego. Intercyza może określać m.in. jakie mienie będzie osobistym własnością każdego z małżonków, jakie będą składki na utrzymanie wspólnego gospodarstwa domowego, jakie prawa będą przysługiwać małżonkom w przypadku rozwodu, separacji lub śmierci jednego z małżonków. W Polsce intercyza jest uregulowana przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Bigamia jest to pozostawanie w związku małżeńskim w więcej niż jedną osobą. W polskim prawie jest ona zabroniona na podstawie Kodeksu Karnego, jest typem czynu zabronionego.

Akt małżeństwa jest jednym z aktów stanu cywilnego. Stanowi dowód zawarcia małżeństwa.

Ślub cywilny, co do zasady, zawierany jest w lokalu urzędu stanu cywilnego, przed jego kierownikiem. Inną ewentualnością jest zawarcie tzw. ślubu konkordatowego, który wywołuje skutki cywilnoprawne. Przepisy przewidują jednak także inną możliwość, jaką jest zawarcie małżeństwa poza lokalem USC.

Ślub cywilny, co do zasady, zawierany jest w urzędzie stanu cywilnego, przed jego kierownikiem. Jakich formalności należy dopełnić, aby zawrzeć małżeństwo?

Od 1998 roku, kiedy Polska ratyfikowała Konkordat łączący ją ze Stolicą Apostolską, istnieje możliwość zawierania tzw. ślubów konkordatowych. Jaki skutki wywołuje zawarcie takiego ślubu? Jakie formalności należy wypełnić?

Zawarcie małżeństwa nie musi nastąpić przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Istnieje możliwość, aby ślub zawarty przed duchownym wywołał także skutki cywilne. Niezbędne jest jednak dopilnowanie kilku spraw, aby, w świetle prawa, małżeństwo było ważne. Jakich?

Niekiedy małżonek nie życzyłby sobie, aby jego małżonka po rozwodzie nadal nosiła ich wspólne nazwisko. Nie ma jednak możliwości prawnego sprzeciwienia się chęci pozostania przez żonę przy wspólnym nazwisku małżonków.

Unieważnienie małżeństwa oznacza stwierdzenie przez sąd, że nie zostało ono ważnie zawarte.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Separacja to rozdzielenie małżonków „od stołu i łoża”, sposób rozwiązania wspólnoty małżeńskiej bez możliwości wstąpienia w nowy związek małżeński.

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

Zarząd majątkiem wspólny małżonków to wszelkie czynności podejmowane przez małżonków dotyczące tego majątku.

Przez źródła prawa cywilnego należy rozumieć normy prawne regulujące podstawowe instytucje prawa rodzinnego (t.j. małżeństwo, władza rodzicielska, przysposobienie, opieka, kuratela).

Rozwód cywilny nie powoduje automatycznie rozwiązania małżeństwa kościelnego – tak samo rozwiązanie małżeństwa kościelnego nie powoduje rozwodu na gruncie prawa cywilnego.

Regulacja dotycząca rozwodów w Niemczech znajduje się w Bürgerliches Gesetzbuch, czyli ogólnoniemieckim kodeksie cywilnym, nazywanym w skrócie BGB. Małżeństwo może być rozwiązane wyłącznie za pomocą wyroku sądowego.

Proces małżeński stwierdza nieważność małżeństwa od samego początku jego trwania. Opłaty procesowe są różne w poszczególnych diecezjach.

Pierwszym etapem w procesie o orzeczenie nieważności małżeństwa kościelnego jest wniesienie skargi powodowej. W procesie małżeńskim nie ma rozpraw. Sąd wydaje wyrok po przeprowadzeniu postępowania dowodowego.

"Wziąłem ślub z moją dziewczyną, bo była w ciąży. Po ślubie dowiedziałem się, że ojcem dziecka jest inny mężczyzna. Czy z tego powodu mogę domagać się stwierdzenia nieważności mojego małżeństwa?"

Czy mogę zrzec się prawa do wynagrodzenia na rzecz mojego męża? Jeśli tak, jak mogę to uczynić?

Po zmarłym mężu, żonie przysługuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany przez niego urlop. Jak ubiegać się o wypłatę tego ekwiwalentu?

Postępowanie sądowe w sprawie separacji może toczyć się w dwóch trybach: w trybie procesowym, gdy jeden z małżonków wnosi o separację lub gdy oboje małżonkowie zgodnie wnoszą pozew o separację oraz w trybie nieprocesowym, gdy oboje małżonkowie zgodnie występują z wnioskiem o separację i nie mają wspólnych małoletnich dzieci.

Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Nie ma znaczenia pełniona funkcja przez małżonka ani fakt, że jeden z małżonków zajmuje się pracą zawodową a drugi prowadzi gospodarstwo domowe.

Wyrok sądu orzekający unieważnienie małżeństwa powoduje dwa rodzaje skutków. Niektóre z nich mają skutek od daty zawarcia związku małżeńskiego, inne następują dopiero od daty uprawomocnienia się wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa. Skutkiem od daty zawarcia małżeństwa jest powrót małżonków do stanu cywilnego sprzed zawarcia małżeństwa oraz powrót do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa.

Generalną zasadą jest, że związek małżeński mogą zawrzeć osoby, które ukończyły 18 rok życia i mają pełną zdolność do czynności prawnych. Od zasady są jednak wyjątki.

Wiele skutków związanych z rozwodem lub separacją można osiągnąć także w trakcie trwania związku małżeńskiego. Oczywiście małżonkowie nie mogą zawrzeć ponownie związku małżeńskiego bez uzyskania rozwodu, ale jeśli małżonek nie chce rozwodu lub nawet separacji orzeczonej przez sąd, to w zależności od okoliczności można się zastanowić nad pewnymi działaniami prawnymi nie występując z pozwem o rozwód lub separację.

Separacja w przeciwieństwie do rozwodu zakłada, że małżonkowie pozostający w separacji zastanowią się głębiej nad wartością małżeństwa i będą mogli zdecydować czy okoliczności, które zadecydowały o rozstaniu były krótkotrwałe i czy kryzys małżeński miał charakter przejściowy.

Przyczynami, które mogą być powodem symulowanej zgody małżeńskiej są również przymus i bojaźń. Nieważne jest małżeństwo zawarte pod przymusem lub pod wpływem ciężkiej bojaźni z zewnątrz, chociażby nieumyślnie wywołanej, od której, ażeby się uwolnić, zmuszony jest ktoś do zawarcia małżeństwa (Kan. 1103 KPK).

Coraz częściej wśród małżeństw z krótkim stażem można zaobserwować odchodzenie od ustawowej wspólności majątkowej na rzecz ustrojów majątkowych umownych, przede wszystkim rozdzielności majątkowej.

Przedmiot darowizny wchodzi do majątku odrębnego małżonka, chyba że darczyńca inaczej postanowił. Darczyńca musi zaznaczyć, że przedmiot darowizny wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków.

System wspólności majątkowej polega na tym, że istnieją trzy masy majątkowe: majątek wspólny oraz dwa majątki osobiste małżonków. Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Natomiast do pewnych czynności potrzebna jest zgoda drugiego małżonka. Są jednak i takie czynności, za które małżonkowie odpowiadają solidarnie.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem osobistym. Natomiast oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Związek małżeński mogą zawrzeć tylko osoby, które ukończyły osiemnasty rok życia. Ponadto, małżeństwo mogą zawrzeć osoby tylko odmiennej płci. O płci decyduje informacja zawarta w akcie urodzenia. Różnica płci musi istnieć w momencie zawierania związku małżeńskiego.

Przy podziale majątku uwzględniane jest przyczynienie się poszczególnych małżonków do jego powstania. Sąd nie bierze jednak pod uwagę wyłącznie pracy zarobkowej.

Do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, potrzebna jest zgoda współmałżonka. Zasada ta ma jednak pewne ograniczenia.

Państwo Jagielscy od roku żyją w faktycznej separacji. Nie podejmują żadnych wspólnych decyzji, gdyż każda taka próba kończy się konfliktem. Ostatnio Pani Jagielska dowiedziała się z otrzymanego od komornika pisma, że jej mąż w tym czasie znacznie się zadłużył…

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym do majątku wspólnego małżonków należy m. in. pobrane wynagrodzenia za pracę. Do odbioru niewypłaconego wynagrodzenia małżonka potrzebne jest pełnomocnictwo.

Jeżeli jeden z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka. Jak wnieść taki wniosek do sądu? Poniżej przedstawiamy przykład.

Małżonkowie poprzez zawarcie umowy w formie aktu notarialnego mogą zmienić wspólność ustawową na cztery sposoby: mogą rozszerzyć wspólność majątkową, ograniczyć ją, ustanowić rozdzielność majątkową oraz ustanowić rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe, które nie są objęte wspólnością ustawową, należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Brak porozumienia małżonków co do ustanowienia rozdzielności majątkowej, nie zamyka drogi do wystąpienia z takim żądaniem przez każdego z nich do sądu, w razie wystąpienia ważnych powodów.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy reguluje kwestię rozliczeń małżonków ze względu na poczynione przez nich wydatki i nakłady z majątku wspólnego na majątki osobiste każdego z nich oraz wydatki i nakłady poczynione z majątków osobistych na majątek wspólny.

Pomimo zawarcia związku małżeńskiego dziecko może być uprawnione do świadczeń alimentacyjnych ze strony rodziców. Dzieje się tak wówczas, gdy nie może się ono jeszcze samo utrzymywać.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Małżonkowie są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Wypełnienie tych obowiązków jest ułatwione, gdy małżonkowie mieszkają razem.

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga istotne kwestie dotyczące obojga małżonków, m.in. dotyczące korzystania z mieszkania, które wspólnie zamieszkują.

Małżeństwo

Konkubinat

Konkordat

"Rozwód kościelny": czy potrzebny adwokat?

Ekspert radzi: czyj dom po rozwodzie?

Intercyza - co to jest i jakie kwestie może regulować?

Bigamia

Akt małżeństwa

Zawarcie małżeństwa poza lokalem urzędu stanu cywilnego

Formalności związane z zawarciem małżeństwa w urzędzie stanu cywilnego

Formalności związane z zawarciem małżeństwa konkordatowego

Jak zapewnić ważność małżeństwa konkordatowego w świetle prawa?

Czy można żądać zmiany nazwiska po rozwodzie?

Unieważnienie małżeństwa

Wspólność majątkowa małżonków

Separacja

Wyrok rozwodowy

Zarząd majątkiem wspólnym małżonków

Źródła prawa rodzinnego

Czy rozwód cywilny wpływa na ustanie małżeństwa kościelnego?

Jak wygląda rozwód w Niemczech?

Ile kosztuje tzw. „rozwód kościelny”?

Jak przebiega proces kościelny o unieważnienie ślubu?

Nie jestem ojcem dziecka - podstęp a "rozwód kościelny"

Czy mogę zrzec się prawa do zarobków na męża?

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy po zmarłym mężu

Orzeczenie separacji na zgodne żądanie małżonków – dla kogo?

Jakie są prawa i obowiązki małżonków?

O czym orzeka sąd w wyroku unieważniającym małżeństwo?

Za młodzi na zawarcie małżeństwa - konieczne zezwolenie

Czy zawsze potrzebny rozwód lub separacja?

Małżonkowie mogą żądać zniesienia separacji

Małżeństwo z przymusu a proces kościelny

Jak ustanowić rozdzielność majątkową w małżeństwie?

Kiedy darowizna wchodzi do majątku wspólnego małżonków?

Zobowiązania małżonka - czyja odpowiedzialność?

W jaki sposób małżonkowie zarządzają majątkiem wspólnym?

Kto może zawrzeć związek małżeński?

Czy niepracujący małżonek ma prawo do majątku wspólnego?

Nabycie nieruchomości bez zgody współmałżonka

Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną - czy możliwa?

Czy małżonek może odebrać wynagrodzenie pracownika?

Wniosek o nakazanie wypłacenia małżonkowi wynagrodzenia za pracę drugiego małżonka - przykład

Intercyza - rozszerzenie wspólności majątkowej

Udziały małżonków w majątku wspólnym

Podział majątku w sądzie

Rozliczenia przy podziale majątku małżonków

Czy po ślubie mam prawo do alimentów od rodzica?

Kiedy ustaje małżeńska wspólność majątkowa

Małżonek ma prawo do korzystania z mieszkania w trakcie małżeństwa

Co z mieszkaniem po rozwodzie?