Kodeks pracy, Odwołanie z urlopu

Kiedy stosuje się urlop proporcjonalny? Co w przypadku zmiany pracy? Prezentujemy najważniejsze zasady.

To będzie prawdziwa rewolucja! Rząd szykuje projekt nowelizacji Kodeksu pracy. Do stażu pracy wliczane będą okresy wykonywania pracy na innej podstawie niż umowa o pracę.

Urlop z powodu działania siły wyższej to prawo do zwolnienia od pracy w przypadku nagłych zdarzeń rodzinnych, takich jak choroba lub wypadek, wymagających natychmiastowej obecności pracownika. Omawiamy, jak w praktyce można skorzystać z tego urlopu.

Niespełna 50 lat temu uchwalono Kodeks Pracy. To niezwykle ważny akt prawny, który reguluje prawa i obowiązki pracowników oraz pracodawców. Kodeks był wielokrotnie nowelizowany, ponieważ realia życia społeczno-gospodarczego ciągle się zmieniają. Aktualny rynek pracy nie jest już tym samym rynkiem pracy co 10 czy 20 lat temu, a tym tym bardziej 50! Jednak na ten moment nie będzie rewolucyjnych zmian w KP, ponieważ rząd postanowił znieść funkcjonowanie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy. Szkoda, tym bardziej, że powołano nowe Komisje: Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego (KKPC), Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego (KKPK), Komisje, tj: Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego oraz Komisja Kodyfikacyjna Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

Nowe przepisy w kodeksie pracy mają wyeliminować (albo ograniczyć) kontakt pracowników z takimi substancjami jak toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego czy metale – ołów, kadm, rtęć i ich związki. To tzw. substancje reprotoksyczne.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy.

Spór – bo rzadko racjonalna dyskusja – o czterodniowy tydzień pracy w Polsce trwa w najlepsze. Przeciwnicy krótszego tygodnia pracy nie odrobili jednak lekcji z historii: sięgają po te same, często demagogiczne, argumenty co pół wieku temu oponenci wolnych wszystkich sobót. Tymczasem prawda jest dla nich brutalna: to trwały trend, a walka z nim to nic innego jak syndrom zawracania kijem Wisły…

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 31 marca (Wielkanoc), czy 19 maja (Zielone Świątki) 2024 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Mimo ostrych przepisów prawa mających eliminować mobbing w miejscu pracy, zjawisko to zamiast maleć upowszechnia się. W ciągu ostatniego półrocza zmieniły się tylko najczęściej stosowane formy: zajmujące pierwsze miejsce krzyki i przekleństwa ustąpiły złośliwemu stawianiu bezsensownych zdań.

Tuż po Bożym Narodzeniu i Nowym Roku rozpoczął się kolejny okres, w którym zwiększa się chęć korzystania przez pracowników z urlopu wypoczynkowego. Od 15 stycznia do 25 lutego 2024 r. będą trwały ferie zimowe, a pracownicy posiadający dzieci w wieku szkolnym staną przed wyzwaniem zorganizowania im wolnego czasu. Wielu z nich już w 2023 r. zgłosiło pracodawcom chęć wykorzystania w tym okresie urlopu wypoczynkowego. Czy to oznacza, że mogą być pewni, że w tym okresie będą wypoczywali? Niekoniecznie.

Co z niewykorzystaniem urlopu opiekuńczego i zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w 2023 r? 

Pracownicy mają prawo do wnioskowania do pracodawcy o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę na czas nieokreślony. Kiedy takie prawo przysługuje i jakie obowiązki wobec tego ma pracodawca? Podpowiadamy. 

Rządowe Centrum Legislacji opublikowało w dniu 22 listopada 2023 r. rządowy projekt rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w sprawie urlopów żołnierzy niebędących żołnierzami zawodowymi z 20 listopada 2023 r. (dalej jako: projekt). Trwają aktualnie uzgodnienia międzyresortowe.

Wprowadzenie do Kodeksu Pracy nowego artykułu 148(1), który reguluje kwestię zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych, stanowi istotną zmianę dla pracowników w Polsce. Ten artykuł daje pracownikom prawo do zwolnienia od pracy w przypadku nagłych zdarzeń rodzinnych, takich jak choroba lub wypadek, wymagających ich natychmiastowej obecności. W tym artykule omówimy, jak pracownicy mogą korzystać z tego nowego przepisu.

Dzień wolny za 11 listopada. Chociaż tegoroczny Dzień Niepodległości wypada w sobotę, to pracownicy nie stracą prawa do wypoczynku z tego tytułu. Według obowiązujących przepisów pracodawca musi udzielić dnia wolnego od pracy w innym terminie dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i pracujących 5 dni w tygodniu.

Czy pracownik może upoważnić do odbioru świadectwa pracy każdą dowolną osobę, czy musi to być ktoś z rodziny? Jaki zakres danych osoby upoważnionej powinno się ująć w takim upoważnieniu? Czy musi być w nim wpisany np. PESEL, numer dowodu osobistego upoważnionej osoby czy jeszcze jakieś inne dane?

Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony może wystąpić do pracodawcy o zmianę tej umowy na umowę na czas nieokreślony. Pracownikom przysługuje ponadto prawo do wystąpienia o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy. Na czym polegają te uprawnienia pracownicze? Wyjaśniamy.

Jak Polacy oceniają zmiany w Kodeksie pracy? Czy chętnie korzystają z możliwości pracy zdalnej? A co ze szkoleniami z przydatnych narzędzi. Kto nigdy nie miał okazji pracować zdalnie lub hybrydowo? 

Pracownicy i pracodawcy różnie rozumieją dobrostan. Niezależnie jednak od różnic obie grupy mają duże nadzieje na jego poprawę w związku z nowymi przepisami, które zaczęły obowiązywać wiosną 2023 roku – wynika z raportu Koalicji Bezpieczni w Pracy „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2023. Dobrostan pracownika, czyli wellbeing w pracy”. 

Wprowadzenie, w perspektywie dekady, 4-dniowego tygodnia pracy, jest najbardziej prawdopodobne w branżach nowoczesnych usług, doradztwa, w IT, finansach, czy ubezpieczeniach. Skrócenie zaś tygodnia pracy będzie bardzo trudne, czy wręcz niemożliwe w usługach publicznych, zwłaszcza w służbie zdrowia oraz w wielu sektorach przemysłu, budownictwa i handlu.

Pracodawcy nie mogą zwolnić niektórych pracowników, o ile ci weszli w spór sądowy z pracodawcą o legalność zwolnienia z pracy. Na czas procesu nie podlegają zwolnieniu. Sądy są obciążone pozwami i zablokowanie zwolnienia z pracy może potrwać kilka lat.

Kiedy można odwołać pracownika z urlopu? Jak to zrobić? Jakie prawa ma pracownik, a jakie pracodawca? Odpowiedzi na te pytania udziela ekspert prawa pracy Sebastian Kryczka. 

Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Co w przypadku, jeśli pracownik nie wykorzysta należnego mu urlopu? Czy zaległy urlop wypoczynkowy przepada? Sprawdź! 

Jedną z elastycznych form ustalenia czasu pracy jest system równoważnego czasu pracy. Na czym polega, jakie są jego zasady, warunki, plusy i minusy? 

Telepraca to forma wykonywania pracy, którą regulowały przepisy Kodeksu pracy uchylone 7 kwietnia. Przepisy przejściowe dopuściły jednak stosowanie warunków dotyczących telepracy jeszcze przez pewien czas po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu. Ustawodawca umożliwił także czasowe wykonywanie pracy w formie telepracy na wniosek pracownika. Okres, kiedy było to możliwe dobiegł końca 21 sierpnia.