Tematy - Jednostki samorządu terytorialnego (JST)

21 października 2024 r. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa ta wprowadza do porządku prawnego regulacje, które mają zapewnić stabilny system finansowania jednostek samorządu terytorialnego.

Od 1 stycznia 2025 r. zmiany w klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Projekt rozporządzenia w środę trafił do uzgodnień i opiniowania.

Resort rodziny przypomina, że można składać wnioski o granty w ramach projektu "Premia społeczna". Samorządy, które nawiążą współpracę z podmiotem ekonomii społecznej mogą otrzymać do 350 tys. zł. Pierwsze wypłaty planowane są na październik 2024 r.

Rząd planuje wprowadzenie zmian w finansowaniu samorządów. Wpływy samorządów miałyby być oparte na lokalnej bazie podatkowej, czyli na tym, ile mają dochodu obywatele, którzy mieszkają na danym terenie, ile mają dochodu firmy, niezależnie od wysokości podatku PIT i CIT. Głównymi problemami poza finansami są jednak kwestie demograficzne, zlecenia spółek komunalnych oraz oświata i służba zdrowia.

Resort finansów wstępnie zadeklarował lokalnym włodarzom dodatkowy strumień środków – w formie udziału w zryczałtowanym PIT od 2024 r. oraz kolejnej, jednorazowej subwencji jeszcze w tym roku - informuje poniedziałkowy "Dziennik Gazeta Prawna".

Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości.

Czy gmina ma prawo do odliczenia pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nabycia autobusów niskoemisyjnych w przypadku, gdy te na podstawie umowy najmu będą później wykorzystywane przez spółkę gminną powołaną do realizacji zadań z zakresu transportu publicznego?

Przy podejmowaniu decyzji o utworzeniu płatnego, niestrzeżonego parkingu gminnego należy pamiętać, że uchwała określająca zasady funkcjonowania takiego obiektu użyteczności publicznej jest aktem prawa miejscowego. Wymaga zatem prawidłowej promulgacji.

Prowadzenie wspólnej działalności socjalnej przez jednostki sfery budżetowej.

Minister finansów wydał rozporządzenie w sprawie podwyższenia kwoty przypadającej na jeden mandat radnego przy ustalaniu limitu wydatków komitetów wyborczych w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. W przypadku kandydatów do rad gmin ustalono dwie stawki obowiązujące w zależności od liczby mieszkańców danej gminy.

W opublikowanym komunikacie Wody Polskie przypomniały, że w roku 2022 sprawozdawczością objęte są wszystkie aglomeracje ujęte w VI AKPOŚK (AKPOŚK 2022).

Zwolnienie kierowników jednostek sektora finansów publicznych z osiągnięcia celu zmniejszenia zużycia energii elektrycznej w grudniu 2022 r. lub zmianę sposobu obliczania redukcji zużycia prądu – postuluje Związek Gmin Wiejskich RP.

Wyższa płaca minimalna i diety z tytułu podróży służbowych, dalsze przymusowe oszczędzanie prądu w JST, zmiany w sprawozdawczości budżetowej – publikujemy przegląd wybranych zmian w prawie, które wejdą w życie w styczniu 2023 r. i będą miały wpływ na funkcjonowanie samorządów.

Ustalanie składu osobowego komisji budzi często dużo emocji. Organ ten pełni jedynie funkcję pomocniczą względem rady gminy, jednak omawiane tam kwestie mogą być istotne z punktu widzenia lokalnej społeczności. Z tego też powodu udział w pracach jednej komisji może być bardziej pożądany od uczestnictwa w innej.

1 marca 2023 roku wejdzie w życie nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Jej założenia opublikowano w wykazie prac legislacyjnych rządu.

Samorządy nie doznają szczególnych uciążliwości przy okazji stosowania przepisów ustawy o VAT, ani w procesie ubiegania się o interpretację obowiązujących przepisów prawa podatkowego – poinformowała 25 listopada 2022 r. wiceminister finansów i zastępca szefa KAS Anna Chałupa.

Nieodłącznym atrybutem jednostek samorządu terytorialnego jest ich samodzielność, więc… każdy sobie radzi jak może? Część samorządów próbuje szukać na własną rękę adekwatnych do ich problemów rozwiązań związanych z podwyżkami cen energii elektrycznej, kłopotami grzewczymi czy dystrybucją węgla, inne zwracają się ku rozwiązaniom systemowym. Czy takie jednak w ogóle funkcjonują?

MF przekazało drugą ratę z 13,7 mld zł dla JST

6947 zł – tyle ma wynieść w przyszłym roku tzw. finansowy standard A subwencji oświatowej. Przy podziale mniej zamożne samorządy prowadzące małe szkoły będą mogły liczyć na większe wsparcie.

W jaki sposób identyfikować JST jako podatnika podatku od towarów i usług? Jak klasyfikować w szczególności podejmowane przez samorząd czynności w zakresie edukacji publicznej oraz pomocy społecznej? Czy dana jednostka w określonym przypadku w ogóle uzyskuje status podatnika oraz czy konkretna czynność podlega opodatkowaniu, czy jest z niego po prostu zwolniona?

Centralny rejestr umów w zakresie obowiązującym jednostki samorządu terytorialnego ostatecznie zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2024 r. A to dlatego, że nowelą z 9 czerwca 2022 r. znacznie wydłużono termin na uruchomienie rejestru. Regulacje dotyczące tej ewidencji zostały zawarte w art. 34a i art. 34b ustawy o finansach publicznych. Wprowadziły je przepisy ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).

Administracja rządowa i samorządowa jest zobowiązana do zmniejszenia zużycia prądu o 10 proc. od 1 października 2022 r. - powiedział kilka tygodni temu premier Mateusz Morawiecki podczas konferencji prasowej. Okazuje się, że samorządy już od dawna przymierzają się do oszczędności prądu.

RIO: ustawa o dodatku węglowym zmieniła zasady planowania niektórych wydatków w budżetach JST.

Kiedy i w jakiej wysokości powinno naliczać się odsetki od nieterminowych wpłat za pobyt w przedszkolu oraz za żywienie?

Nieprawidłowe dysponowanie środkami publicznymi pociąga za sobą odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Spektrum spraw, które można rozstrzygać na poziomie naruszenia dyscypliny, jest szerokie. Dotyczyć może naruszenia zasady zaciągania zobowiązań, nieterminowego regulowania zobowiązań, zaniechania inwentaryzacji, nierzetelnej sprawozdawczości czy też nieprawidłowo wykorzystanych dotacji. Jakie nieprawidłowości w dysponowaniu środkami publicznymi w samorządach występują najczęściej i jak ich unikać?

Polski Ład a finanse gmin. 8 września Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o wsparciu jednostek samorządu terytorialnego (JST) w związku z Programem Polski Ład, przedłożony przez ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej. Ministerstwo Finansów uważa, że zmiany, które wprowadzi Polski Ład przełożą się na sytuację finansową samorządów. Dlatego zostaną wprowadzone rozwiązania stabilizujące i wzmacniające finanse JST.

Dochody jednostek samorządu terytorialnego. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają w szczególności umożliwić zrekompensowanie gminom ubytku dochodów spowodowanego wdrożeniem zmian podatkowych (głównie w PIT) w ramach tzw. Polskiego Ładu. Co się zmieni w dochodach samorządowych?

Sprawozdania w II kwartale 2021 r. - przedstawiamy terminy sprawozdań, które powinny złożyć w lipcu jednostki samorządu terytorialnego.

Na stronie Ministerstwa Finansów opublikowano nowe formularze sprawozdań Rb-N, Rb-Z dedykowane dla samorządowych jednostek z osobowością prawną (instytucji kultury, sp zoz, samorządowych osób prawnych utworzonych na podstawie odrębnych ustaw).

Za okresy od dnia 1 października br., jednostki samorządu terytorialnego – jako podatnicy podatku od towarów i usług (VAT) – będą obowiązane do składania nowego pliku JPK_VAT. Ma się on składać z dwóch części: ewidencji VAT (zakupów i sprzedaży) oraz deklaracji VAT. Dokonując – pod kątem wchodzących w życie zmian – aktualizacji obowiązujących w jednostce samorządu terytorialnego procedur wewnętrznych dotyczących rozliczeń VAT warto mieć na uwadze również kwestie odpowiedzialności karnej skarbowej.

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Oto kilka przykładów problemów występujących w praktyce JST.

Początkowo Ministerstwo Finansów zapowiadało wprowadzenie nowego JPK_VAT w dwóch turach - mianowicie od 1 kwietnia 2020 r. dla dużych przedsiębiorców i od 1 lipca 2020 r. dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców (w tym dla jednostek sektora finansów publicznych). Z uwagi na sytuację epidemiczną spowodowaną COVID-19 termin ten został ujednolicony dla wszystkich podatników i przeniesiony na 1 lipca 2020 r. Ostatecznie wszystkich podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni, w tym również jednostki sektora finansów publicznych, obowiązuje nowy, wydłużony termin - 1 października 2020 r.

Z uwagi na wprowadzane od 1 października 2020 r. nowe rozwiązania dotyczące VAT trzeba na nowo uregulować wszystkie obszary istotne dla właściwego sposobu rozliczenia z organami podatkowymi.

10 sierpnia 2020 r. podpisane zostało rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego. Co się zmieni?

Ministerstwo Finansów przypomina, że przeprowadzona przez nie ankieta z 2019 r. dot. funkcjonowania audytu w jednostkach samorządu terytorialnego (JST) służyła wyłącznie zebraniu informacji z jednostek samorządu terytorialnego. Działania MF nie mają związku z ofertami dotyczącymi przeprowadzania ocen zewnętrznych funkcji audytu wewnętrznego, składanymi przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą.

Jednostki samorządu terytorialnego muszą w najbliższym czasie złożyć sprawozdania budżetowe za II kwartał 2020 r. Przedstawiamy najbliższe terminy. Pierwszy z nich upływa już 13 lipca 2020 r.

Doskonalenie zawodowe nauczycieli stanowi ważny aspekt budowania profesjonalnej kadry pedagogicznej. Aktualnie wsparcie zyskało doradztwo metodyczne. W jakim paragrafie klasyfikacji budżetowej powinny zostać ujęte dotacje dla JST na doradztwo metodyczne nauczycieli? Artykuł powstał na podstawie pisma Ministerstwa Finansów z 20 września 2019 r. (sygn. FS5.413.50.2019) stanowiącego odpowiedź na pytanie Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Jednym z instrumentów służących skłonieniu do zapłaty podatków, czy opłat lokalnych jest wpis do Rejestru Należności Publicznoprawnych. Dbałość o finanse gminy oraz obowiązek dochodzenia przypadających jej należności publicznoprawnych nakazuje korzystać z możliwości gromadzenia oraz udostępniania uprawnionym podmiotom danych nt. osób zalegających z płatnością podatków i opłat lokalnych. W tym celu rada gminy powinna podjąć stosowną uchwałę.

Czy audytor wewnętrzny zatrudniony w urzędzie jst może przeprowadzić audyt wewnętrzny w samorządowej instytucji kultury? Publikujemy stanowisko Ministerstwa Finansów.

Wielkie uproszczenia dla samorządów już w 2019 r. Nowe zapisy w ustawie o finansach publicznych wchodzą w życie 1 stycznia 2019 r. Zmiany dotyczą restrukturyzacji długu jst.

Nadpłaty to dochody nienależnie wpłacone na konto jednostki - przykładowo podwójnie zapłacona faktura czy zaokrąglona kwota wynikająca z decyzji, bo dłużnik nie pamiętał jej dokładnie albo zapłacił po terminie i „dołożył” kwotę na pokrycie odsetek. Mamy zatem bardzo różne kwoty nadpłat - od kilku groszy nawet po tysiące złotych. Pojawia się więc pytanie - co zrobić z nadpłatą?

Kontrola RIO wykazała, że w zamówieniach nie wszędzie był zachowany wymóg pisemności (zmiany umów na roboty budowlane czy zmiany innych drobnych umów na usługi - art. 139 upzp). Chodzi o zamówienia poniżej progu jak i w trybie zamówień publicznych. Czy takim zachowaniem naruszono przepisy, jeżeli tak to jakie?

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 25 lipca 2018 r. korzystny dla samorządów wyrok (w sprawie C-140/17) w sprawie odliczenia części VAT dotyczących inwestycji, które początkowo wykorzystywane były do działalności niepodlegającej opodatkowaniu, a następnie - przed upływem (najczęściej) 10-letniego okresu korekty - zostały przeznaczone do wykorzystywania do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Samorządy będą mogły restrukturyzować dług przez spłatę istniejącego zadłużenia nowym długiem o niższych kosztach obsługi już w 2019 r.

Sygnalista (ang. whistleblower) nadchodzi – każda spółka handlowa, jednostka samorządu terytorialnego itd. będzie musiał opracować i wdrożyć procedury zgłaszania naruszeń.

Czy jednostka samorządu terytorialnego, która w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r., sygn. C - 276/14, chcąc zrealizować prawo do odliczenia podatku VAT z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji, które zostały przekazane nieodpłatnie jednostce budżetowej, zobowiązana jest dokonać korekt rozliczeń podatku łącznie wszystkich swych jednostek organizacyjnych i jednostki samorządu terytorialnego?

Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie opublikowała rejestr zmian w prawie na 2018 r. Zmiany te dotyczą RIO oraz JST.

Odliczenie podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków majątkowych dotyczących nieruchomości – w szczególności sal sportowych, basenów, stadionów i innych obiektów użyteczności publicznej – objęte jest procedurą korekty 10-letniej. Czy zatem wprowadzenie, w trakcie tego 10-letniego okresu, przepisów o prewspółczynniku może wpłynąć na pierwotnie dokonane odliczenie?

Wieloletnia prognoza finansowa to funkcjonalność w systemie BeSTi@ umożliwiająca analizę wpływu prognozowanych przedsięwzięć na sytuację finansową jednostki samorządu terytorialnego.

Samorządowe organy podatkowe nie mają aktualnie obowiązku raportować Ministerstwu Finansów o podatku od nieruchomości. Taki obowiązek zostanie jednak na samorządy nałożony.

Jednostki samorządu terytorialnego (JST)

Jednostki samorządu terytorialnego: dochody, finansowanie. Jakie zmiany wprowadza ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego?

Od 1 stycznia 2025 r. zmiany w klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. [Projekt rozporządzenia]

Do 350 tys. zł grantów dla samorządów w ramach projektu "Premia społeczna"

Zmian w finansowaniu samorządów. Wpływy samorządów miałyby być oparte na lokalnej bazie podatkowej

"DGP": 50% z ryczałtowego PIT dla gmin?

Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

Odliczenie VAT od wydatków gminy na zakup autobusów

Jak prawidłowo uchwalić uchwałę o utworzeniu parkingu gminnego?

Prowadzenie wspólnej działalności socjalnej przez jednostki sfery budżetowej

Wybory na radnego 2024 r. Na kampanię można wydać od 1344,16 zł do 8064,98 zł

Wzór sprawozdania z KPOŚK 2022 [do 28 lutego 2023 r.]

Samorządy chcą zmian w przymusowym oszczędzaniu prądu. Sprzeciw przeciwko karom

Wykaz zmian w prawie dla samorządów od stycznia 2023 r.

Pominięty radny - ustalanie składu komisji przez radę

Podwyżki wynagrodzenia w samorządach od 1 marca 2023 r.

Centralizacja VAT. KAS: przepisy nie są uciążliwe dla samorządów

Jak samorządy radzą sobie z drogim prądem?

MF przekazało drugą ratę z 13,7 mld zł dla JST

6947 zł na ucznia. Zmiany w sposobie obliczania subwencji oświatowej w 2023 r.

Edukacja i opieka społeczna [VAT w samorządzie]

Rejestr umów w samorządzie od 1 stycznia 2024 r.

Morawiecki: obowiązkowa oszczędność prądu w urzędach o 10% od 1 X 2022 r. Jak samorządy oszczędzają?

Dodatek węglowy a budżety JST

Odsetki od nieterminowych wpłat za posiłki w przedszkolu

Nieprawidłowości w dysponowaniu środkami publicznymi w samorządzie

Polski Ład a finanse gmin - co się zmieni?

Dochody jednostek samorządu terytorialnego - projekt zmian

Sprawozdania w II kwartale 2021 r. - terminy

Nowe formularze sprawozdań dla samorządowych jednostek z osobowością prawną

Nowy JPK_VAT a odpowiedzialność karna skarbowa

Nowy JPK_VAT: VAT należny w JST

Termin i forma składania nowego JPK_VAT

Procedury podatkowe w JST - jak wdrożyć obowiązki w zakresie nowego JPK_VAT

Wieloletnia prognoza finansowa JST - zmiany

MF ostrzega przed wykorzystywaniem rekomendacji dla JST dotyczących audytu

Terminy składania sprawozdań JST - drugi kwartał 2020 r.

MF i MEN: Doradztwo metodyczne nauczycieli - jak klasyfikować dotacje dla JST na ten cel

Rejestr Należności Publicznoprawnych

Czy audytor wewnętrzny zatrudniony w urzędzie jst może przeprowadzić audyt wewnętrzny w samorządowej instytucji kultury?

Restrukturyzacja długu JST 2019 r.

Instruktaż: Jak prawidłowo postępować z nadpłatami w dochodach budżetowych?

Zasada pisemności w zamówieniach publicznych

Odliczanie przez JST podatku naliczonego od inwestycji, gdy zmieniło się ich przeznaczenie

Większe bezpieczeństwo finansowe samorządów od 2019 r.

Sygnalista a obowiązek wdrożenia procedury zgłaszania naruszeń

Czy organy podatkowe mogą wymagać od samorządów wstecznej centralizacji VAT?

Najważniejsze zmiany w prawie w 2018 r. dla RIO oraz JST

Czy gmina musi zwrócić odliczony VAT?

Wieloletnia prognoza finansowa już dostępna dla JST

Nowe obowiązki samorządowych organów podatków w 2017 r.