Jawność wynagrodzeń

Posłowie chcą wprowadzić jawność płac do Kodeksu pracy. W Sejmie złożyli obywatelski projekt, który przewiduje m.in. podawanie wysokości pensji w ogłoszeniach o pracę, a także informowanie pracowników o średnich płacach dla danej grupy etatowców w firmie.

W dniu 5 grudnia br. na ręce Marszałka Sejmu, został złożony projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (znak SH-020-300/24), zakładający wprowadzenie istotnych zmian w zakresie jawności wynagrodzenia o pracę. Zgodnie z jego założeniami – pracodawcy, na wniosek pracowników, mają być zobowiązani do ujawniania im średnich poziomów wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na równorzędnych stanowiskach, jak również do informowania o wysokości proponowanego wynagrodzenia w ofertach pracy.

Wszyscy pracodawcy muszą przygotować się na wejście w życie europejskiej dyrektywy o jawności wynagrodzeń. Dyrektywa przewiduje m.in. jawność informacji dotyczących stawek wynagrodzeń na danych stanowiskach i informowanie pracowników o poziomach płac.

Po wdrożeniu dyrektywy dotyczącej sygnalistów, kraje członkowskie Unii Europejskiej muszą rozpocząć przygotowania do implementacji przepisów dotyczących jawności i równości wynagrodzeń. Przepisy dyrektywy maja obowiązywać nie tylko jednostki sektora publicznego ale również prywatnego. Będzie wiązało się to nie tylko z zapewnieniem przejrzystości płac w danej organizacji ale również szeregiem obowiązków formalnych i raportowych. Firmy zatrudniające powyżej 150 pracowników, już teraz powinny rozpocząć przygotowania do implementacji nowych przepisów w tym zakresie, gdyż to te właśnie podmioty będą do tego zobligowane.

Różne badania potwierdzają, że wysokość wynagrodzenia jest dla pracowników bardzo ważna ale i tak brak widełek płacowych w ogłoszeniu o pracę zwykle nie zniechęca kandydata do wysłania aplikacji. W naszej kulturze jest często obecna zasada, że o pieniądzach się nie rozmawia. Znajduje to swój wyraz nie tylko w procesie rekrutacji, lecz także przez cały okres zatrudnienia. Jak wynika z raportu Aplikuj.pl "Czy potrafimy rozmawiać o pieniądzach z pracodawcą" z kwietnia 2024 r., ponad połowa pracowników przyznaje, że w ich miejscu nie panuje jawność wynagrodzeń. Jednak już wkrótce ma się to zmienić.

Wynagrodzenia to wciąż temat tabu na polskim rynku pracy. Czy to się zmieni? Już w 2026 roku wchodzą w życie nowe przepisy wprowadzające jawność wynagrodzeń. Czy polscy pracodawcy i pracownicy są na to gotowi?

Największe amerykańskie przedsiębiorstwa technologiczne płacą specjalistom ds. oprogramowania do 718 000 dolarów rocznie. W USA jest obowiązek ujawniania wynagrodzeń jeżeli przedsiębiorstwa zatrudniają zagranicznych pracowników. Czy w UE i w Polsce będzie wreszcie obowiązek jawności wynagrodzeń?

W dniu 30 marca 2023 r. Parlament Europejski przyjął dyrektywę w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania. Nowe przepisy przewidują w szczególności, że pracodawcy będą musieli podawać informacje, które ułatwią pracownikom porównywanie wysokości wynagrodzeń i umożliwią identyfikację różnic płacowych. Pracodawcom, którzy nie będą przestrzegać tych przepisów, będą grozić sankcje, w tym kary finansowe. Firmy, w których luka płacowa przekracza 5%, będą musiały wprowadzić zmiany.