Interpretacje podatkowe

Prawo „niedoczytane” jest najważniejszym bytem funkcjonalnym współczesnego prawa podatkowego – pisze prof. Witold Modzelewski. Czym jest prawo „niedoczytane”?

Klasyfikacja PKWiU. Organ podatkowy w toku wydawania interpretacji podatkowych musi dokładniej analizować stan faktyczny i dokonywać własnych ocen w zakresie klasyfikacji towarów lub usług do określonego PKWiU, zwłaszcza jeżeli od tej klasyfikacji zależą skutki podatkowe, o które pyta podatnik - tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Interpretacja podatkowa. Przedsiębiorca wdał się w spór z fiskusem o pieniądze należne z tytułu CIT. Oczywiście fiskus chciał ich więcej, w tym celu interpretował przepisy tak, a w zasadzie pomijał ich część, aby uzasadnić słuszność poboru wyższego podatku. Ale po stronie przedsiębiorcy stanął sąd, przypominając organom skarbowym, że: „Nie wolno jest również interpretować przepisów prawnych tak, by pewne ich fragmenty okazały się zbędne” (wyrok WSA w Krakowie z 5 lutego 2021 r., sygn. akt I SA/Kr 1262/20).

Kasy fiskalne online w branży gastronomicznej pojawiły się od 1 stycznia 2021 r. Obowiązek wymiany starych kas na nowe objął bowiem usługi związane z wyżywieniem świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne. Pojawiło się jednak szereg wątpliwości interpretacyjnych związanych z nowym obowiązkiem. Oto niektóre z nich.

Publikowanie strategii podatkowej. Polskie firmy będą musiały podawać do publicznej wiadomości transakcje z podmiotami z rajów podatkowych. Wymusza to nowe zobowiązanie dla firm, dotyczące publikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przygotowanie się do spełnienia obowiązku może zająć firmom nawet kilka miesięcy.

MDR a interpretacje podatkowe. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmawia wydawania indywidualnych interpretacji podatkowych dotyczących raportowania schematów podatkowych. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 stycznia 2021 r. zakwestionował tę praktykę.

Rozliczanie VAT kart paliwowych. Ministerstwo Finansów przygotowało interpretację ogólną wyjaśniającą jak prawidłowo kwalifikować dla celów VAT transakcje z wykorzystaniem kart paliwowych, realizowane w modelu trójstronnym. Dzięki niej ustalenie charakteru transakcji dla celów VAT stanie się prostsze. W zależności od okoliczności transakcji możemy mieć czynienia albo z dostawą towarów albo ze świadczeniem usług. Zastosowanie się przez podatnika do interpretacji ogólnej umożliwi ochronę jego rozliczeń podatkowych.

Wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej. Resort finansów określił nowy wzór wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej ORD-WS (wersja 3). Nowy wzór obowiązuje od 1 stycznia 2021 r.

15 września 2020 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego. Celem tej interpretacji jest wskazanie warunków, których spełnienie umożliwia zastosowanie, w tym przez płatnika podatku dochodowego (np. pracodawcę), 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez twórców tymi prawami. Zdaniem Ministra dla potraktowania wynagrodzenia, jako honorarium i dla zastosowania wobec niego 50% kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest: (1) powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, warunkujące korzystanie przez twórcę z praw autorskich i umożliwiające rozporządzanie majątkowym prawem autorskim do utworu, (2) dysponowanie obiektywnymi dowodami potwierdzającymi powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, (3) wyraźne wyodrębnienie honorarium od innych składników wynagrodzenia - warunek ten nie obejmuje wskazanych w interpretacji przypadków, w których 50% koszty uzyskania przychodów można stosować do całości wynagrodzenia twórcy. Prezentujemy w całości tę interpretację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 8 kwietnia 2020 r. uznał, że przepisy dotyczące schematów podatkowych mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej. Zdaniem Sądu organ powinien udzielić interpretacji jeżeli wniosek dotyczy przepisów prawa podatkowego materialnego w zakresie obowiązków nałożonych mocą ustawy podatkowej na podatnika. Nie znajdzie w tym przypadku zastosowania art. 14b § 2a Ordynacji podatkowej, bowiem nie można uznać, że przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną były przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych.

Minister Finansów 10 czerwca 2020 r. wydał interpretację ogólną w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego w związku z realizacją zadań publicznych w zakresie edukacji publicznej oraz pomocy społecznej. Czy samorządy muszą płacić od takich czynności podatek VAT?

Doniosłe znaczenie orzecznictwa sądowego w interpretacjach podatkowych potwierdza Ordynacja podatkowa, która daje możliwość zmiany wydanej interpretacji w razie stwierdzenia jej nieprawidłowości w szczególności z orzecznictwem sądów. W związku z tym za niedopuszczalne trzeba uznać sytuacje, w których to organy podatkowe dokonują wybiórczej analizy stanowiska podatnika w procesie wydawania rozstrzygnięć, czego jednym z przejawów jest problem pomijania argumentacji wynikającej z orzecznictwa.

Na gruncie Ordynacji podatkowej od blisko trzech lat obowiązuje instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Jakie są założenia tej instytucji i jaki jest jej walor ochronny w procesie stosowania przepisów prawa podatkowego w przedsiębiorstwie?

Dla przedsiębiorcy ważne jest, żeby wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej został przygotowany w sposób fachowy, a wydana interpretacja odpowiednio zabezpieczała ryzyko podatkowe w danym obszarze. Każde odstępstwo od stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku stwierdzone w toku kontroli czy postępowania grozi utratą waloru ochronnego interpretacji.

Już od 1 listopada 2019 r. podatnicy będą mogli korzystać z nowej instytucji w podatku od towarów i usług, czyli wiążącej informacji stawkowej (WIS). Będzie to urzędowe potwierdzenie prawidłowości stosowanej stawki VAT. Co istotne, w zakresie objętym WIS nie będą już wydawane interpretacje indywidualne.

Interpretacje prawa podatkowego (indywidualne, ogólne) i opinie zabezpieczające to osobne instytucje służące innym celom. Mimo tego łączy je wiele podobieństw, powodując, że podatnicy często nie wiedzą, z której instytucji powinni skorzystać.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał korzystny dla podatników wyrok w zakresie interpretacji podatkowych. Uznał, że organy podatkowe, nie uwzględniając głosu orzecznictwa, łamią zasady prawa i postępowania podatkowego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej żąda od podatników wnioskujących o indywidualne interpretacje podatkowe 40 zł od każdego pytania zawartego we wniosku. Pobranie 40 zł od każdego pytania podatnika to przesada – uznał 12 lutego 2019 r. WSA w Gliwicach.

Na wstępie na pewno trzeba spróbować oddzielić treść normy prawnej od poglądów co do jej treści. Każdy ma nieograniczane czymkolwiek prawo (podmiotowe) do posiadania, formułowania i głoszenia własnych poglądów prawnych, czyli w szczególności poglądów na temat: treści obowiązującego prawa, zakresu jego obowiązywania, faktu jego nieobowiązywania.

Z roku na rok zmniejsza się liczba wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej indywidualnych interpretacji podatkowych. Mniej jest też wniosków o te interpretacje. Minister Finansów chce natomiast istotnie zwiększyć częstotliwość wydawania i liczbę wydanych interpretacji ogólnych oraz objaśnień podatkowych.

Organ podatkowy odmówił wydania interpretacji, stwierdzając, że wniosek o jej wydanie nie dotyczy przepisów prawa podatkowego. Sąd uznał jednak inaczej, wskazując, że pojęcia „przepisy prawa podatkowego”, o którym mowa w Ordynacji podatkowej, nie można ograniczać wyłącznie do ustaw, które w swoim tytule zawierają takie pojęcie.

Zgodnie z ogólną zasadą niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika. Zdarza się jednak, że organy podatkowe nie respektują tej zasady. Przykładem na to jest kilkuletni spór z fiskusem jednego z podatników, który dotyczył możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych z tytułu umowy leasingu.

W projekcie nowej Ordynacji podatkowej, która ma wejść w życie w 2020 r., zaprezentowano sporo zmian dotyczących procedury podatkowej. Wiele propozycji, zdaniem przedsiębiorców z BCC, można ocenić pozytywnie i powinny przyczynić się do szybszego załatwiania spraw w postępowaniach podatkowych i uprościć niektóre niejasne kwestie. Wprowadzono jednak również nowe instytucje, które mogą rodzić wątpliwości i okazać się nieskutecznym rozwiązaniem.

System wydawania interpretacji podatkowych wymaga daleko posuniętych zmian. W obecnym kształcie interpretacje nie gwarantują bowiem podatnikom odpowiedniego zabezpieczenia przed negatywnymi skutkami zmiany albo uchylenia interpretacji – tak wynika z publikacji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców wydanej w formule Business Paper.

Naczelny Sąd Administracyjny w 3 wyrokach wydanych 29 sierpnia 2018 r. orzekł, że nie ma możliwości zwrotu nadpłaty - nawet po korzystnej zmianie interpretacji indywidualnej - jeśli upłynął termin do złożenia wniosku o jej stwierdzenie. Minister Finansów zmienił po 5 latach niekorzystną dla podatnika interpretację indywidualną. Podatnik zastosował się do pierwszej interpretacji i zapłacił podatek. Po zmianie wykładni minął jednak 5-letni termin przedawnienia roszczenia o zwrot takiej nadpłaty. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargi kasacyjne, które na korzyść obywatela złożył Rzecznik Praw Obywatelskich.