Ewidencja środków trwałych

Od 1 stycznia 2026 r. podatnicy PIT, którzy prowadzą księgi rachunkowe i mają obowiązek przesyłania JPK_V7M/K - będą musieli prowadzić te księgi w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych. Te elektroniczne księgi rachunkowe będą musiały być przekazywane do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ustrukturyzowanej formie (pliki JPK) od 2027 roku. Na początku kwietnia 2025 r. Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe i ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych - podlegające przekazaniu w formie elektronicznej na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozporządzenie to zacznie obowiązywać także od 1 stycznia 2026 r.

Odpłatne zbycie nieruchomości wykorzystywanej na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, która nie była środkiem trwałym i nie podlegała ujęciu w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej. Taką interpretację przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) został zaprezentowany w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego (podjętej w składzie siedmiu sędziów) z 17 lutego 2014 r. (sygn. akt II FPS 8/13). Tak samo uważają organy podatkowe, w tym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Do udokumentowania nieodpłatnego wprowadzenia środka trwałego do ewidencji i na stan majątku trwałego jednostki służy protokół przekazania - przejęcia środka trwałego, czyli dokument PT. Jakie elementy powinien zawierać i jak prawidłowo go wypełnić?

Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu, inne przedmioty; o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą (środki trwałe - art. 16a ust. 1 ustawy o CIT).

Środki trwałe są pozyskiwane przez jednostki w różny sposób. Mogą być one sfinansowane dzięki własnym zasobom, jak również kredytom, pożyczkom czy też dotacjom (np. ze środków unijnych). W tym ostatnim przypadku uzyskana suma nie ma wpływu na zmniejszenie wartości początkowej środka trwałego, należy natomiast wykazać przychód w równowartości otrzymanej dotacji.

Czy podatnik może zastosować indywidualną stawkę amortyzacyjną dla środków trwałych (nabytych używanych środków transportu), które według niego spełniają kryteria ustawy, o których mowa w art. 22j ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Niezwykle istotnym elementem wpływającym na prawidłowe sporządzenie sprawozdania finansowego jest odpowiednia wycena aktywów. Jednostki mogą wyceniać: materiały i towary – w cenach zakupu, produkty w toku produkcji – w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle – jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. Dodatkowo należy pamiętać, że aktywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy.