Tematy - Encyklopedia prawa, Upadłość - INFOR.PL

Niemożliwe lub trudne do spłacenia długi nie powinny spychać człowieka na margines społeczny i z dnia na dzień pozbawiać go wszystkiego. Dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało przełomowe rozwiązania, które pozwolą takim osobom bezpiecznie wyjść z zadłużenia i odbudować normalne życie, bez wiecznego strachu przed komornikiem. Nowe przepisy, zawarte w uchwalonej przez Sejm nowelizacji ustawy – Prawo upadłościowe weszły w życie 24 marca 2020 r.

Epidemia koronowirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19 odbije się na polskiej i światowej gospodarce. Najbardziej wyeksponowaną na straty jest branża turystyczna, a także pozostałe branże w sektorze usług. Również zagrożenie łańcucha dostaw jest bardzo niebezpieczne dla płynności firm obracających już nie tylko towarami z Chin. Ograniczenie importu i eksportu towarów nie pozostanie bez wpływu na wydolność finansową polskich firm handlujących na Starym Kontynencie. W ostateczności spowolnienie gospodarcze zagrozi wypłacalności wszystkim przedsiębiorcom w naszym Kraju. Oznacza to, że wiele przedsiębiorstw będzie zmuszonych złożyć wniosek o upadłość w ciągu 30 dni od utraty wypłacalności – a niezłożenie wniosku w terminie naraża kadrę zarządzającą na odpowiedzialność, w tym karną.

Polska ustawa Prawo restrukturyzacyjne wprowadzona w 2016 roku wyprzedziła rozwiązania unijne. Jej celem jest danie niewypłacalnym firmom szansy na uniknięcie upadłości W Polsce rośnie liczba postępowań restrukturyzacyjnych i przyspieszonych postępowań układowych. Nowa dyrektywa unijna dotycząca prawa restrukturyzacyjnego zaakceptowana już przez Parlament Europejski, ma ujednolić przepisy w całej Unii i tym samym może pomóc rozwiązać największe bolączki także polskich przepisów.

Niezgłoszenie upadłości może doprowadzić do sądowego zakazu prowadzenia firmy nawet na 10 lat. Lubelski sąd orzekł w ubiegłym roku blisko 200 zakazów prowadzenia działalności gospodarczej.

Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok dotyczący przesłanki odpowiedzialności członka zarządu za długi osoby prawnej, polegającej na niezgłoszeniu wniosku o upadłość. Sąd wskazał, że członek zarządu może zwolnić się z odpowiedzialności, jeżeli wykaże m.in., że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające upadłości.

Uchwała zgromadzenia wspólników o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji dopiero rozpoczyna cały proces likwidacji. Nawet jeśli na jego końcu sąd dokona wykreślenia spółki z KRS, a postanowienie w tej sprawie się uprawomocni, spełnione muszą zostać jeszcze obowiązki zgłoszenia likwidacji i wezwanie wierzycieli.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego ogłoszenie upadłości podatnika, po upływie terminu płatności podatku CIT, a przed końcem roku kalendarzowego, w którym rozpoczął bieg termin płatności tego podatku nie skutkowało przerwaniem biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Określenie momentu, w jakim zachodzą podstawy do ogłoszenia przez firmę upadłości może być problematyczne. Warto pamiętać, iż wniosek o ogłoszenie upadłości może zostać złożony zarówno przez dłużnika, jak i jego wierzycieli.

Zabezpieczenie majątku niewypłacalnego dłużnika, wobec którego sąd upadłościowy postanowił ogłosić upadłość, jest kwestią kluczową zarówno w postępowaniu upadłościowym, jak i w postępowaniu restukturyzacyjnym. Możliwość wstrzymania toczących się egzekucji komorniczych ma ogromne znaczenie dla utrzymania majątku dłużnika, który ma stanowić masę upadłości lub bazę dla wykonywania postanowień przyszłego układu z wierzycielami. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że wstrzymanie działań egzekucyjnych przeciwko dłużnikowi może stanowić również szansę na dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa.

6 czerwca 2019 r. Rada UE przyjęła dyrektywę o ramach restrukturyzacji zapobiegawczej, drugiej szansie i sprawniejszych procedurach restrukturyzacji, niewypłacalności i umarzaniu długów. Nowe przepisy mają dać "drugą szansę" bankrutującym przedsiębiorcom, którzy mają dobrą opinię, i ułatwić rentownym firmom, które mają problemy finansowe dostęp do restrukturyzacji zapobiegawczej na odpowiednio wczesnym etapie, tak aby zapobiec trwałej niewypłacalności.

W przypadku ogłoszenia upadłości spółki jej majątek staje się masą upadłości i służy zaspokojeniu wszystkich jego wierzycieli. Jeżeli jednak któryś z wierzycieli sam był dłużnikiem przedsiębiorstwa przed ogłoszeniem upadłości, może pod pewnymi warunkami dokonać tzw. potrącenia, które zmniejszy lub całkowicie zdejmie z niego brzemię dłużnika.

Niezłożenie we właściwym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości może pociągać za sobą bardzo negatywne skutki w postaci orzeczenia 10-letniego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, jak również pełnienia funkcji np. członka rady nadzorczej czy komisji rewizyjnej. Dlatego tak ważne jest odpowiednie wykorzystanie przewidzianych w prawie upadłościowym instytucji, co pozwala nie tylko na likwidację majątku firmy, ale minimalizuje także ryzyko odpowiedzialności osobistej za długi przedsiębiorstwa.

Upadłość konsumencka może zostać ogłoszona także w przypadku byłego przedsiębiorcy, mimo długów powstałych w związku z wcześniej prowadzoną działalnością gospodarczą. Przy czym sporządzenie skutecznego wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest w takim przypadku znacznie trudniejsze, wymaga bowiem głębszego uzasadnienia i właściwego opisania postępowania przedsiębiorcy jako osoby niewypłacalnej.

Prowadzone postępowanie upadłościowe nie jest przeszkodą do nadania klauzuli wykonalności. Oznacz to, że w przypadku przejęcia zarządu masy upadłości przez syndyka nadanie klauzuli wykonalności wobec takiego dłużnika będzie zgodne z przepisami i skuteczne.

Upadłość przedsiębiorcy może się wiązać nie tylko z daleko idącymi skutkami majątkowymi, ale także osobistymi. W najgorszym wypadku może zostać orzeczony wobec niego zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli jednak nowy projekt rządowy zostanie wprowadzony, taki zakaz może okazać się jeszcze bardziej uciążliwy dla dłużników. Przyglądamy się najważniejszym zmianom w tej kwestii.

Euler Hermes, wiodący globalny ubezpieczyciel należności handlowych, zbadał sytuację firm w Polsce pod względem niewypłacalności. W sierpniu 2018 r. w oficjalnych źródłach (Monitorach Sądowych i Gospodarczych) opublikowano informacje o 90 przypadkach niewypłacalności polskich przedsiębiorstw wobec 80 w sierpniu 2017 r. (wzrost r/r o 13%). Ta sama skala wzrostu liczby opublikowanych niewypłacalności (+13%) występuje za cały okres 8 miesięcy – w bieżącym roku było ich 670 wobec 591 w tym samym okresie 2017.

W przypadku gdy egzekucja z majątku spółki z o.o. staje się bezskuteczna, to za jej zobowiązania podatkowe całym swym majątkiem odpowiadają solidarnie członkowie jej zarządu. Jednakże, powstanie zaległości musi nastąpić w okresie pełnienia funkcji członka zarządu, a on w odpowiednim czasie nie dokonał zgłoszenia wniosku o upadłość bądź otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Nowe prawo restrukturyzacyjne, które funkcjonuje już o 2015 roku, wprowadziło szereg istotnych zmian w polskim systemie prawnym, szczególnie w sferze zawierania i wykonywania układu. Wprowadzone cztery postępowania restrukturyzacyjne pozwalają dłużnikowi na przeprowadzenie w drodze zawarcia układu z wierzycielami restrukturyzacji, której celem jest uniknięcie upadłości.

Wniosek o ogłoszenie upadłości należy złożyć nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa jest bardzo istotne, ponieważ niezłożenie go w odpowiednim terminie powoduje oddalanie wniosku o upadłość konsumencką.

Jednym z rozwiązań prawnych pozwalających na uratowanie zadłużonego przedsiębiorstwa jest m.in. zbycie go na rzecz z góry wskazanego we wniosku nabywcy w procedurze tzw. przygotowanej likwidacji (pre-pack), bez konieczności przeprowadzania kosztownego i długiego postępowania upadłościowego. Jak przebiega procedura pre-pack?

Ustrój rozdzielności majątkowej małżonków powstaje w przypadku zawarcia przez małżonków umowy majątkowej małżeńskiej ustanawiającej rozdzielność majątkową, na mocy orzeczenia sądu ustanawiającego między małżonkami rozdzielność majątkową, w przypadku orzeczenia przez sąd separacji małżonków oraz z mocy samego prawa w przypadku ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.

Mimo że instytucja przygotowanej likwidacji (pre-pack) funkcjonuje w prawie od ponad dwóch lat, niewypłacalni przedsiębiorcy wciąż nie wykorzystują wszystkich jej zalet. Niejednokrotnie nie są świadomi tego, że nie każde zadłużone przedsiębiorstwo musi zakończyć swój byt prawny w wyniku postępowania upadłościowego. Dzięki przygotowanej likwidacji przedsiębiorstwo kontynuuje swoją działalność, a wierzyciele zostają zaspokojeni w wyższym stopniu i szybciej niż wskutek klasycznej upadłości.

Restrukturyzacja przedsiębiorstwa polega na wypracowaniu swoistego kompromisu pomiędzy zadłużonym przedsiębiorcą a jego wierzycielami w celu uniknięcia upadłości. Wierzyciele przed podjęciem decyzji o podaniu ręki dłużnikowi zwykle zainteresowani są poznaniem konkretnych propozycji ze strony dłużnika co do możliwości i sposobu zapłaty długów. Służą temu propozycje układowe, za pomocą których dłużnik informuje wierzycieli o planowanym trybie restrukturyzacji zobowiązań.

Przedsiębiorcy poszukujący sposobu na przeprowadzenie oddłużenia w pierwszej kolejności pomocy mogą szukać… u własnych wierzycieli. To główny wniosek płynący z ustawowego celu postępowania restrukturyzacyjnego. Prawo restrukturyzacyjne wprowadziło szereg instytucji prawnych służących uzyskaniu porozumienia dłużnika z wierzycielami co do sposobu oddłużenia, jedną z nich jest układ częściowy, szczególnie przydatny w sytuacji konieczności układania się z wieloma wierzycielami.

Instytucja tzw. przygotowanej likwidacji (pre-pack) to nowość w prawie upadłościowym. Czy nowe rozwiązania przyczynią się do skrócenia postępowania? Kto na nich skorzysta?

W latach 2016-2017 obserwowany był istotny wzrost liczby przypadków, w których przedsiębiorcy mający duże problemy z wypłacalnością decydowali się na postępowanie restrukturyzacyjne. Jednocześnie spada liczba postępowań upadłościowych. Zdaniem ekspertów, nowy trend to bezpośredni efekt wprowadzonych zmian przepisów.

Jak poinformował wiceminister sprawiedliwości Michał Woś projekt o upadłości konsumenckiej w najbliższym czasie trafi do konsultacji. Wprowadzi on nowy model tej upadłości.

Sporządzenie testamentu nie zawsze zapewni ochronę zgromadzonego majątku czy skuteczną sukcesję przedsiębiorstwa. Jednym z takich przypadków, gdy pomimo sporządzenia testamentu zainteresowani tracą kontrolę nad tym, do kogo trafi spadek jest sytuacja, gdy względem spadkobiercy ogłaszana jest upadłość.

Prawo przewiduje możliwość kontynuacji postępowania upadłościowego wszczętego przed śmiercią dłużnika, jak również wszczęcie takiego postępowania po jego śmierci. Wobec czego wierzyciele powinni mieć świadomość, że ich uprawnienia do dochodzenia swoich należności w postępowaniu upadłościowym nie odchodzą bezpowrotnie wraz ze śmiercią dłużnika.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, która zmienia wymogi stawiane doradcom restrukturyzacyjnym i wprowadza nadzór Ministra Sprawiedliwości nad działalnością doradców. Co się zmieni?

Dla kogo szansą może być ogłoszenie upadłości? Czy można w ten sposób umorzyć swoje zobowiązania?

Przepisy ustawy VAT, które zaczęły obowiązywać na początku tego roku wyposażyły organy podatkowe w kolejne narzędzia umożliwiające wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru VAT, i to bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika. Niestety, na niekorzystne działania organu zostały narażone również firmy, wobec których ogłoszono stan upadłości.

Proces likwidacji spółki z o.o. rozpoczyna się od momentu podjęcia uchwały wspólników spółki. Konieczne jest ogłoszenie informacji o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji, a także wezwanie wierzycieli spółki do zgłaszania wierzytelności. Natomiast zakończenie likwidacji wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego, złożenia sprawozdania likwidacyjnego oraz formularza VAT-Z, jeśli spółka rozliczała podatek VAT.

Obowiązująca Ustawa Prawo restrukturyzacyjne oraz Prawo upadłościowe weszła w życie 1 stycznia 2016 roku. Jak jej funkcjonowanie ocenia rynek i prawnicy?

Zasadniczym celem wszystkich czterech postępowań naprawczo-oddłużeniowych jest restrukturyzacja zadłużenia przedsiębiorstwa. Mimo że w świetle ustawy Prawo restrukturyzacyjne w każdej procedurze występują podobne uwarunkowania dotyczące zawarcia układu, to jednak restrukturyzacji w różnym stopniu podlegać będzie majątek podmiotu, a także odmienne będą procedury związane ze sposobem zarządzania i kontroli nad dłużnikiem. Jak więc przeprowadzić efektywną restrukturyzację przedsiębiorstwa na gruncie postępowania układowego i sanacyjnego?

Wprowadzona w styczniu 2016 r. ustawa Prawo restrukturyzacyjne w istotny sposób zapewnia ochronę przedsiębiorstwa przed upadłością. Po roku od wejścia w życie nowych regulacji warto prześledzić korzyści, które wynikają z dotychczas przeprowadzanych restrukturyzacji, a także odpowiedzieć na pytanie czy realizują one politykę nowej szansy w stosunku do firm z kłopotami finansowymi.

Od ponad roku obowiązują nowe przepisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne, które wprowadziły politykę nowej szansy dla firm z kłopotami finansowymi poprzez wdrożenie do systemu prawa katalogu procedur naprawczo-oddłużeniowych. Nowe regulacje ustanowiły zasadę pierwszeństwa restrukturyzacji przedsiębiorstwa przed jego likwidacją.

Zgodnie przepisami zawartymi w ustawie o rachunkowości jednostka dokona odpisów aktualizujących należności, które są przeterminowane powyżej sześciu miesięcy. W jaki sposób prawidłowo ująć odpis w ewidencji księgowej?

Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym skierowanym do konsumentów, którzy stali się niewypłacalni. Konsument może zostać całkowicie zwolniony z długów, pod pewnymi warunkami.

Przepisy prawa upadłościowego umożliwiają pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej w celu zapewnienia pewności i bezpieczeństwa obrotu. Czy sąd może zakaz prowadzenia wszelkiej działalności gospodarczej?

W obecnym czasie, szczególnie zaś po wprowadzeniu upadłości konsumenckiej, zauważyć można pewne rozluźnienie uwagi związanej z ogłoszeniem upadłości lub restrukturyzacji przez zarząd spółki z o.o. Upadłość konsumencka stała się pewnym panaceum na kłopoty osobiste członków zarządu w razie kłopotów finansowych spółki.

Nowe prawo restrukturyzacyjne, które obowiązuje od stycznia tego roku, pomaga firmom wyjść na prostą. Zmniejsza się liczba ogłaszanych przez sąd upadłości.

Podatnik może pomniejszyć przychody o wartość niezwróconej mu kaucji gwarancyjnej, jeśli brak zwrotu nie wynikał z jego winy – orzekł w wyroku z 13 maja 2016 r. Naczelny Sąd Administracyjny.

1 stycznia 2016 roku weszła w życie długo wyczekiwana przez przedsiębiorców ustawa Prawo restrukturyzacyjne. Nowe przepisy prawa restrukturyzacyjnego i znowelizowane prawo upadłościowe wprowadzają nową jakość do życia gospodarczego i ukierunkowane są na wsparcie firm niewypłacalnych lub zagrożonych niewypłacalnością.

Minęły pierwsze miesiące od dnia 1 stycznia 2016 roku, czyli od wejścia w życie nowej ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Ustawa ta stać się ma przewrotem w podejściu do spraw niewypłacalności przedsiębiorców w rozumieniu stosunku do nich samych, ich zawinionych i niezawinionych błędów oraz dania szansy, jakiej jeszcze w dotychczasowej polskiej legislacji nie było. Jakie są pierwsze uwagi dotyczące nowego prawa restrukturyzacyjnego?

1 stycznia 2016 roku weszła w życie ustawa z 15 maja 2015 roku „Prawo restrukturyzacyjne”, zawierająca zmiany obecnie obowiązującej ustawy „Prawo upadłościowe i naprawcze.” Tym samym, z jednej strony z dotychczas obowiązującego „Prawa upadłościowego i naprawczego”, wydzielone zostały do osobnej ustawy przepisy regulujące procedury naprawcze i zmierzające do zawarcia układu, z drugiej strony, do okrojonej ustawy, która od 1 stycznia 2016 roku, nosić będzie tytuł „Prawo upadłościowe”, wprowadzony został szereg istotnych zmian.

Nowe prawo restrukturyzacyjne, obowiązujące od początku tego roku, wprowadziło szereg rozwiązań pozwalających uniknąć upadłości. Obecnie przedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mogą korzystać z dużo łatwiejszej i szybszej procedury restrukturyzacyjnej. Mimo tego, że nowe prawo restrukturyzacyjne obowiązuje dopiero od początku roku, już wpłynęły pierwsze wnioski o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Główną przyczyną niewypłacalności firm jest nieterminowe spłacanie faktur przez klientów, co ogranicza ich możliwości inwestycyjne oraz niejednokrotnie staje się powodem bankructwa (szacuje się, że ponad 700 firm zbankrutuje w tym roku w Polsce). Jednym z podstawowych problemów w tym zakresie jest niewłaściwa weryfikacja przyszłych kontrahentów.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jako organizm gospodarczy, jest bardzo popularną formą prawną wśród przedsiębiorców, inwestorów i osób chcących pomnożyć swój majątek. Założenie spółki z o.o. jest stosunkowo łatwe, choć wiedza potrzebna do prawidłowego ułożenia stosunków wewnątrz spółki jest niemała. Niestety wiedza na temat zakończenia jej działalności w przyszłości nie jest już tak powszechna. Sytuacje warunkujące zakończenie bytu prawnego spółki z o.o. mogą być wielorakie i trudne do przewidzenia.

Obowiązująca od początku 2016 r. ustawa Prawo restrukturyzacyjne uchyliła m.in. upadłość z możliwością zawarcia układu, przepisy o postępowaniu naprawczym oraz wprowadziła nowe regulacje co do zbiegu postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych.

Encyklopedia prawa, Upadłość

Zmiany w prawie upadłościowym od 24 marca 2020 r.

Jak koronawirus wpłynie na wypłacalność firm – kiedy trzeba zgłosić upadłość

Niewypłacalna firma - restrukturyzacja, czy upadłość

Niezgłoszenie upadłości a sądowy zakaz prowadzenia firmy

Wniosek o upadłość a zobowiązania podatkowe spółki

Wykreślenie spółki z KRS - konieczne zgłoszenie likwidacji i wezwanie wierzycieli

Ogłoszenie upadłości nie przerywa biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Upadłość firmy - w jakim momencie ją ogłosić?

Otwarcie postępowania upadłościowego a ochrona dłużnika przed egzekucją

Druga szansa dla bankrutujących firm - nowa dyrektywa o niewypłacalności

Potrącenie z rachunku bankowego spółki w upadłości

Upadłość przedsiębiorstwa - orzeczenie o zakazie prowadzenia działalności

Wniosek o upadłość konsumencką byłego przedsiębiorcy

Postępowanie upadłościowe a nadanie klauzuli wykonalności

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w prawie upadłościowym

Niewypłacalność i upadłości firm w Polsce - sierpień 2018 r.

Odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe spółki z o.o.

Restrukturyzacja przedsiębiorstwa w celu uniknięcia upadłości

Wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa

Procedura przygotowanej likwidacji przedsiębiorstwa (pre-pack)

Rozdzielność majątkowa a upadłość jednego z małżonków - przedsiębiorcy

Jak przeprowadzić procedurę upadłości (pre-pack)

Restrukturyzacja przedsiębiorstwa – propozycje układowe

Układ częściowy z wierzycielami

Likwidacja pre-pack, czyli przygotowana likwidacja

Postępownia restrukturyzacyjne coraz popularniejsze

Nowe przepisy o upadłości konsumenckiej

Sukcesja a ogłoszenie upadłości

Postępowanie upadłościowe a śmierć dłużnika

Zmiany dotyczące doradców restrukturyzacyjnych

Upadłość jako szansa na umorzenie zobowiązań przedsiębiorców

Firmy w upadłości wykreślane z rejestru VAT

Jak przeprowadzić likwidację spółki z o.o.

Czy obowiązujące prawo restrukturyzacyjne się sprawdza?

Restrukturyzacja przedsiębiorstwa na gruncie postępowania układowego i sanacyjnego

Prawo restrukturyzacyjne, czyli ochrona firmy przed upadłością

Restrukturyzacja ma pierwszeństwo przed upadłością

Jak ująć odpis aktualizujący w ewidencji księgowej

Na czym polega upadłość konsumencka?

Sądowy zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

Członek zarządu spółki z o.o. – jak uniknąć osobistej odpowiedzialności za długi spółki?

Prawo restrukturyzacyjne szansę na uratowanie przedsiębiorstwa

Strata wynikła z upadłości kontrahenta może być kosztem podatkowym

Restrukturyzacja drugą szansą dla przedsiębiorstw

Nowe prawo restrukturyzacyjne - pierwsze doświadczenia i uwagi

Zmiany w prawie upadłościowym i naprawczym od 2016 roku

Prawo restrukturyzacyjne pozwala na uniknięcie upadłości

Nieterminowe spłacanie faktur przyczyną niewypłacalności firm

Sposoby likwidacji spółki z o.o.

Upadłość przedsiębiorcy po 1 stycznia 2016 r.