Emerytura

Ani kwestii zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn, ani podnoszenia go w ogóle, nie da się rozwiązać komunikatami, iż rząd nie planuje. Planować nie musi, ale problemu wiecznie odkładać nie da rady, musi sięgnąć po rozwiązania. Nie tylko w interesie obecnych seniorów, ale i przyszłych. Przy czym nie musi to być budzący opór twardy zapis ustawowy.

Na ponowne przeliczenie emerytur oczekuje 95,5 tys. seniorów, którzy przechodzili na emerytury w czerwcu, w latach 2009-2019 i którym wysokość świadczeń – została ustalona na poziomie niższym, niż osobom, które przechodziły na emerytury w pozostałych miesiącach roku. Poszkodowani są również renciści rodzinni, którzy pobierają zaniżone świadczenia po zmarłych emerytach czerwcowych. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który umożliwi ponowne przeliczenie ww. świadczeń, ale nie uwzględnia on wypłaty jednorazowego wyrównania za ubiegłe lata – tak jak projekt poselski, który również jest obecnie procedowany w Sejmie.

W odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich – minister Maciej Berek poinformował, że Rada Ministrów dostrzega problem poruszony przez Rzecznika (tj. braku możliwości ubiegania się przez 200 tys. emerytów, objętych zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r., o ponowne przeliczenie emerytur, spowodowany nieopublikowaniem ww. wyroku TK w Dzienniku Ustaw). W związku z powyższym – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma przygotować projekt ustawy gwarantującej seniorom prawo do świadczeń emerytalnych, zgodnych ze standardem konstytucyjnym. Na jej podstawie – emerytom będzie przysługiwało nawet 64 tys. zł jednorazowego wyrównania i podwyżka emerytury o niemal 1200 zł.

Policjanci od 1 stycznia 2025 r. mają dwa warianty emerytury do wyboru. W zależności od stażu służby mogą obliczać wysokość emerytury jako 60% albo 40% podstawy. Do tego doliczamy procenty za dodatkowe lata służby. W artykule dwa pliki PDF do ściągnięcia i info o policyjnych emeryturach.

Opór  ministra finansów, a w konsekwencji Rady Ministrów przed emeryturami stażowymi jest całkowicie niezrozumiały. W przeciwieństwie do idących w dziesiątki miliardów transferów w rodzaju wdowia renta, o programie Rodzina 800 plus już nie wspominając, emeryci stażowi nie wyciągają ręki do budżetu po dotację, a chcą tylko własnych pieniędzy.

Obowiązek płacenia obowiązkowych składek do ZUS, w szczególności emerytalnej ma być uzasadniony zadbaniem o wyższe emerytury w przyszłości. Tymczasem nie ma ani jednego konkretnego dowodu, na taki skutek. Wręcz przeciwnie – prawdziwe intencje w tym zakresie ze strony ZUS i ministra finansów pokazuje ich stosunek do idei emerytur stażowych.

Jaka emerytura będzie należała się po 10, 15, 20, 25, 30 czy 40 latach pracy? Prognozowaną wysokość emerytury można wyliczyć przy pomocy Kalkulatora emerytalnego ZUS. Można wybrać wersję uproszczoną lub zaawansowaną. Oto przykładowe wyliczenia wysokości emerytury.

ZUS informuje, że jest sporo emerytów, których świadczenia emerytalne przekraczają kilkanaście tysięcy złotych. Niektóre wypłaty sięgają nawet 20 czy 30 tys. zł. Najwyższa emerytura w kraju wynosi ok. 48,7 tys. zł brutto, podczas gdy najniższa to zaledwie 2 grosze. 

W odpowiedzi na interpelację poselską oraz na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informuje, że trwają prace analityczne o charakterze prawnym, ekonomicznym i organizacyjnym, mające określić sposób rozwiązania tej kwestii. Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej współdziała w tym zakresie z Ministrem Finansów oraz ZUS-em. Ale zdaniem MRPiPS, zniesienie mechanizmu potrącania, wynikającego z art. 25 ust. 1b (którego niekonstytucyjność orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku 4 czerwca 2024 r.), wobec ubezpieczonych z roczników innych niż 1953, wywołałoby taki skutek, że wcześniejsi emeryci korzystaliby ze sztucznej kapitalizacji wartości emerytury powszechnej. W opinii MRPiPS powstałaby wtedy sytuacja, w której im dłużej pobierana byłaby emerytura wcześniejsza, tym wyższa byłaby wysokość emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Taki stan rzeczy kolidowałby – zdaniem MRPiPS - z fundamentalną, ubezpieczeniową zasadą powiązania wysokości świadczenia z wysokością odprowadzonych składek. 

Sebastian Gajewski przypomina o zasadach przyznawania odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie mają ustalonego decyzją prawomocną prawa do emerytury pomostowej.

Specjalne świadczenie przysługujące najstarszym seniorom posiadającym polskie obywatelstwo zostało znowelizowane. Od stycznia 2025 roku jego wysokość została wyrównana, a od marca 2025 roku, zgodnie z prognozą, wzrośnie o 363,52 zł.

Emeryci nie doczekali się w od września 2024 roku drugiej waloryzacji, choć inflacja od lipca mocno przyspieszyła i w październiku nawet sięgnęła 5 procent. Skutki ponownego szybkiego wzrostu cen po części zrekompensuje im dopiero roczna waloryzacja emerytur od 1 marca. Wiadomo, że nie będzie ona tak wysoka jak w ostatnich latach, zwłaszcza w 2023 roku.

W dniu 26 listopada 2024 r., Sąd Najwyższy wydał wyrok (o sygn. akt III USKP 86/24), który może okazać się istotny dla wielu emerytów, którzy we wniosku o przyznanie emerytury (mając do wyboru kilka „wariantów” świadczenia) – posłużyli się sformułowaniem „wariant najkorzystniejszy”, wnosząc do organu rentowego o przyznanie świadczenia w takim „wariancie”, na którym w „ostatecznym rozrachunku” (i to również w dłuższej perspektywie czasu) nie będą oni stratni. 

Od 1 stycznia 2025 r. ZUS przyjmuje wnioski o rentę wdowią. W praktyce nie jest to nowe świadczenie, ale zbieg dwóch różnych świadczeń. Osoby uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym małżonku oraz innego świadczenia emerytalno-rentowego będą mogły łączyć te obydwa świadczenia od 1 lipca 2025 r., o ile spełniają określone kryteria. Jednym z nich jest wiek wdowy lub wdowca.

Aktualnie premię za wiek, czyli świadczenie honorowe otrzymuje 3300 osób, które ukończyły 100 lat - tak wynika zdanych ZUS. Świadczenie honorowe dla tych osób wynosi 6246,13 zł brutto. Od 1 marca 2025 r. świadczenie to będzie teraz corocznie waloryzowane, podobnie jak emerytura i renta.

Dyskusja o wyrównaniu wieku emerytalnego kobiet do mężczyzn była tylko wstępem do poważnych projektów zmian w emeryturach w Polsce. Jest ich tak wiele, że być może warto rozważyć kolejną kompleksową reformę, bo samo podwyższenie wieku emerytalnego czy przywrócenie stażu emerytalnego nie rozwiąże problemu głodowych emerytur.

Co z emeryturami na 2025 r.? Kiedy najkorzystniej przejść na emeryturę w 2025 r.? To zależy od kilku pochodnych. Szczegóły poniżej.

Dzietność spada, a przyszłe emerytury są zagrożone. Rządzący szukają więc nowych sposobów na zachęcenie Polaków do posiadania potomstwa. W ostatnim czasie w przestrzeni publicznej wspomniano o pomyśle uzależnienia wysokości emerytury od liczby posiadanych dzieci.

W artykule analiza wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 lipca 2024 r. sygn. akt VI U 528/24 oraz wyrok Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 15 października 2024 r. sygn. akt VI U 1016/24 w zakresie przyznanego emerytowi wyrównania. Autor dr Andrzej Hańderek radca prawny.

Jest to wprost zapisane w przepisach - maksymalnie 3-letni termin chroniący emerytów. Tylko za 3 lata. To bardzo niesprawiedliwe. Jest to tak skrajnie niesprawiedliwie, że 5 listopada 2024 r. Sąd Okręgowy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt VI U 1258/23) tłumaczył się w uzasadnieniu, że musi orzec na korzyść ZUS.

Upubliczniany niedawno projekt pod nazwą Emerytura Plus polegający na wypłacie trzynastych emerytur za wszystkie lata zwłoki z przejściem na emeryturę po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego – jako zachęty do podejmowania takich decyzji przez seniorów większość ekspertów uważa za niedostateczny.  A sami zainteresowani – nawet jako niepoważny.

Każdy kto otrzymuje emeryturę z ZUS może być uprawniony, by oprócz podstawowego świadczenia wyliczonego przez ZUS przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury dostawać dodatek lub ekwiwalent. Ich lista jest dość długa, a zasady korzystania - zazwyczaj zupełnie różne. Część dodatkowych pieniędzy, jak np. dodatek pielęgnacyjny po ukończeniu 75.roku życia ZUS dopłaca do emerytury automatycznie.

Do emerytur wypłacanych przez ZUS trzeba z budżetu państwa dokładać rocznie 40 miliardów złotych. Nie licząc wydatków na dodatkowe świadczenia: trzynastą i czternastą emeryturę. Szukając oszczędności w ramach procedury nadmiernego deficytu z pewnością rząd będzie kalkulował ograniczenie tych wydatków. Podwyższenie wieku emerytalnego jest jednym ze sposobów.

Od 1 stycznia 2025 r. można składać wnioski o tzw. rentę wdowią (maksymalnie 5342,88 zł). Renta wdowia a ustalenie prawa do renty rodzinnej. Jakie warunki należy spełnić? Gdzie złożyć wniosek? Ile wyniesie renta wdowia, limity? Przyznanie tzw. renty wdowiej będzie możliwe, jeśli wdowa lub wdowiec mają ustalone prawo do renty rodzinnej.

Ochrona przedemerytalna pracownika przed zwolnieniem z pracy nie zawsze działa. Skąd więc brak środki finansowe na utrzymanie, jeśli wynagrodzenia za pracę już nie ma, a na emeryturę za wcześnie, bo do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego sporo brakuje?