Alimenty na dziecko, Władza rodzicielska

W odpowiedzi na interpelację poselską, Minister Sprawiedliwości poinformował, że rozważa wprowadzenie alternatywnego (dla obecnych zasad) sposób określania wysokości świadczenia alimentacyjnego. Tę alternatywę roboczo nazywa się w Ministerstwie Sprawiedliwości: „alimenty natychmiastowe”, których wysokość będzie uzależniona od minimalnego wynagrodzenia. Na czym miałby polegać ten nowy sposób ustalania alimentów? Ponadto w Ministerstwie Sprawiedliwości podjęte zostały prace mające na celu wypracowanie tabeli alimentacyjnej, która stanowić ma narzędzie dla sądów i stron w sprawach o ustalenie wysokości alimentów. W takiej tabeli wskazana ma być uśredniona wysokość alimentów w oparciu o dochód zobowiązanego oraz wiek uprawnionego.

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Prawo do ulgi na dziecko daje łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i faktyczne jej wykonywanie w danym roku podatkowym. W konsekwencji, samo wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie jest rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską.

Rodzice często zastanawiają się nad tym czy alimenty powinni też płacić dziadkowie. Jest to możliwe tylko w określonych przypadkach. Poza tym zakres tego obowiązku jest inny niż w przypadku rodziców. Oto szczegóły.

Niedawno w jednym ze znanych polskich seriali pojawił się dość ciekawy wątek. Kobieta, wskutek splotu niefortunnych zdarzeń, sprawowała opiekę nad swoim synem będąc w stanie nietrzeźwości. Jeden z mężczyzn, który był tego świadkiem wezwał Policję. Od tego momentu zaczęły się dla tej kobiety problemy związane z próbą odebrania jej władzy rodzicielskiej przez Sąd opiekuńczy. Czy taki scenariusz jest możliwy w realnym życiu? Niestety tak, ale będzie to zależeć od kilku czynników.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej, a nie samo jej posiadanie. Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

Samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnim dzieckiem nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia w PIT całości kwoty ulgi na dziecko może skorzystać tylko ten rodzic.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w swojej interpretacji potwierdziła możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej w całości przez matkę trójki małoletnich dzieci, w stosunku do których sprawuje ona władzę rodzicielską oraz faktyczną pieczę nad nimi, ich potrzebami i wychowaniem.

Co z alimentami w przypadku śmierci rodzica? Czy można odziedziczyć długi alimentacyjne? Prezentujemy najważniejsze zasady.

Dyrektor KIS potwierdził, że ulga prorodzinna przysługiwała rodzicowi, który posiadał władzę rodzicielską i wyłącznie faktycznie ją wykonywał.

Jak rozwód wpływa na prawa rodzicielskie? Czy sąd może pozostawić władzę rodzicielską obojgu małżonkom? Jakie są aktualne przepisy?