REKLAMA
Gaslighting
Gaslighting to forma manipulacji psychicznej, w której sprawca stara się wprowadzić ofiarę w błąd co do jej własnych przeżyć, uczuć, percepcji czy pamięci.
Celem gaslightingu jest zdezorientowanie ofiary i sprawienie, że zacznie wątpić w swoje własne doświadczenia lub zdrowy rozsądek, co może prowadzić do uzależnienia jej od manipulatora i utraty poczucia własnej wartości czy tożsamości.
%%advert-placeholder-video%%Technika ta została nazwana od sztuki teatralnej i filmu z lat 40. XX wieku „Gaslight”, w których mąż próbuje doprowadzić swoją żonę do szaleństwa, powoli i metodycznie, wmawiając jej czyny i stany, które nie są prawdziwe.
%%content-block%%Formy gaslightingu obejmują różne taktyki manipulacyjne i mogą przyjmować różne formy, w tym:
Zaprzeczanie rzeczywistości:
- Sprawca zaprzecza faktom, zdarzeniom czy słowom wypowiedzianym przez ofiarę, co prowadzi do dezorientacji i wątpliwości co do własnej pamięci.
Zmiana perspektywy:
- Osoba stosująca gaslighting próbuje przekonać ofiarę, że jej perspektywa jest błędna, i zastępuje ją swoją własną wersją wydarzeń.
Dezinformacja:
- Sprawca podaje ofierze fałszywe informacje, dążąc do zdezorientowania jej i sprawienia, że będzie wątpić w swoje zmysły lub zdolność oceny sytuacji.
Dewaluacja uczuć:
- Manipulator bagatelizuje uczucia, myśli i przeżycia ofiary, sugerując, że są one nieważne lub irracjonalne.
Izolacja od innych:
- Osoba stosująca gaslighting może usiłować odciąć ofiarę od rodziny, przyjaciół czy innych źródeł wsparcia, co sprawia, że ofiara staje się bardziej zależna od manipulatora.
Tworzenie wątpliwości:
- Sprawca celowo wprowadza ofiarę w stan niepewności, podważając jej decyzje, myśli czy uczucia.
Użycie autorytetu:
- Osoba stosująca gaslighting może powoływać się na autorytety, aby „udowodnić”, że ofiara się myli.
REKLAMA