REKLAMA
Znęcanie się nad zwierzętami
Kwestie ochrony zwierząt zostały uregulowane w ustawie o ochronie zwierząt (u.o.z.) z dnia 21 sierpnia 1997 r. Podstawowym założeniem tej ustawy jest stwierdzenie, że zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. W związku z tym człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
%%advert-placeholder-video%%Czym jest znęcanie się nad zwierzętami?
Zgodnie z przepisami tej ustawy zabronione jest m.in. nieuzasadnione lub niehumanitarne zabijanie zwierząt, a także znęcanie się nad nimi. Pojęcie znęcania się nad zwierzętami zostało wyjaśnione w art. 6 ust. 2 u.o.z., zgodnie z którym przez wskazane pojęcie należy rozumieć w szczególności (a więc nie tylko):
%%content-block%%- umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia, niestanowiące dozwolonego prawem zabiegu lub procedury w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie, a także wszelkie zabiegi mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia i wykonywane w celu innym niż ratowanie jego zdrowia lub życia, a w szczególności przycinanie psom uszu i ogonów (kopiowanie);
- znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie;
- używanie do pracy albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do czynności, których wykonywanie może spowodować ból;
- bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia obliczone na sprawianie specjalnego bólu, bicie po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn;
- przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami w oczywisty sposób nieodpowiadającymi ich sile i kondycji lub stanowi dróg lub zmuszanie takich zwierząt do zbyt szybkiego biegu;
- transport zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, rzeźnych i przewożonych na targowiska, przenoszenie lub przepędzanie zwierząt w sposób powodujący ich zbędne cierpienie i stres;
- używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających zwierzę do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból, uszkodzenia ciała albo śmierć;
- dokonywanie na zwierzętach zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nieposiadające wymaganych uprawnień bądź niezgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności oraz w sposób sprawiający ból, któremu można było zapobiec;
- złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt;
- utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji;
- porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje;
- stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierząt;
- organizowanie walk zwierząt;
- obcowanie płciowe ze zwierzęciem (zoofilia);
- wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu;
- transport żywych ryb lub ich przetrzymywanie w celu sprzedaży bez dostatecznej ilości wody umożliwiającej oddychanie;
- utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.
Jak wskazano powyżej, zwrot ,,w szczególności'' oznacza, że podane wyliczenie ma charakter przykładowy, co oznacza, że także inne zachowania szkodliwe dla zwierząt, mogą zostać zakwalifikowane jako znęcanie się nad zwierzętami.
Warto zauważyć, że pojęcia bólu i cierpienia to pojęcia znaczeniowo odrębne. Ból odnosi się do odczuć fizycznych, natomiast cierpienie do odczuć psychicznych. Przykładowo, cierpieniem będzie np. lęk, głód, pragnienie, strach. Każdy ból łączy się także z cierpieniem, natomiast nie każde cierpienie związane jest z odczuciami natury fizycznej[1].
Nie tylko działanie ukierunkowane na zadanie bólu lub cierpienia
Jak wynika m.in. z orzecznictwa SN (por.Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2009 r., sygn. V KK 187/09), pojęcia znęcania się nad zwierzętami nie należy rozumieć wyłącznie jako celowego działania sprawcy nakierunkowanego na zadanie zwierzęciu bólu lub cierpienia. Nie ma bowiem znaczenia wystąpienie u sprawcy chęci zadania zwierzęciu bólu lub cierpienia. Dla stwierdzenia, że zaszło znęcanie się wystarczy, że sprawca zamiarem swoim obejmuje jedną lub wiele z czynności sprawczych (np. zaniechanie podjęcia koniecznego leczenia, pozostawienie zwierzęcia na mrozie bez schronienia, niedostarczanie odpowiedniej ilości pożywienia itd.).
%%content-videotarget%%Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1840 z późn. zm.)
Ustawa o ochronie zwierząt – informator prawny dla praktyków
[1] W. Radecki „Komentarz do ustawy o ochronie zwierząt”, Warszawa 2015, str. 78-79
REKLAMA