REKLAMA
Skala podatkowa
Skala podatkowa PIT
W powszechnej świadomości podatników w Polsce pojęcie „skala podatkowa” nierozerwalnie wiąże się z podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Fraza „podatnik na skali podatkowej” oznacza z reguły podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, który rozlicza się na tzw. „zasadach ogólnych”, a jego dochody są opodatkowane wg skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
%%advert-placeholder-video%%Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 27 ust. 1 ustawy o PIT podatek dochodowy od osób fizycznych, z zastrzeżeniem art. 29–30f ustawy o PIT, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali:
%%content-block%%
Podstawa obliczenia podatku w złotych |
Podatek wynosi |
|
ponad |
do |
|
120 000 |
17% minus kwota zmniejszająca podatek 5100 zł |
|
120 000 |
15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł |
Uwaga!
W Sejmie trwają aktualnie prace legislacyjne nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2186), który ma m.in. zastąpić stawkę 17% w ww. skali – stawką 12%.
Większość przepisów omawianej nowelizacji ma (w założeniu) wejść w życie 1 lipca 2022 roku. Ale nowa skala podatkowa PIT (ze stawką 12% zamiast stawki 17%) wprowadzana tą nowelizacją ma być stosowana do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Więcej na ten temat: Skala podatkowa PIT 2022 - zmiany od 1 lipca
Skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn
W ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, w art. 15 ust. 1 zostały określone 3 skale podatkowe dla trzech grup podatkowych w tym podatku. Te skale zostały ujęte w poniższej formie tabelarycznej. Podatek od spadków i darowizn oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według tych skal.
%%content-videotarget%%
Kwoty nadwyżki w zł |
Podatek wynosi |
|
ponad |
do |
|
1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej |
||
10 278 |
3% |
|
10 278 |
20 556 |
308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł |
20 556 |
822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł |
|
2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej |
||
10 278 |
7% |
|
10 278 |
20 556 |
719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł |
20 556 |
1644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł |
|
3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej |
||
10 278 |
12% |
|
10 278 |
20 556 |
1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł |
20 556 |
2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł |
Jak widać wysokość stawki podatku rośnie wraz z grupą podatkową i wartością podstawy opodatkowania.
Skala podatkowa progresywna
Z reguły mamy do czynienia z progresywnymi skalami podatkowymi, czyli ze skalami, które przewidują wyższe stawki podatku dla wyższych poziomów wartości podstawy opodatkowania. Tak jest zarówno w ww. skali podatkowej PIT, jak i w skalach podatkowych w podatku od spadków i darowizn.
Skala podatkowa regresywna
Możliwa jest także regresywna (czasem błędnie określana jako degresywna) skala podatkowa, w której dla wyższych poziomów wartości podstawy opodatkowania jest stosowana niższa stawka podatkowa.
Progi podatkowe
Ze skalą podatkową nierozerwalnie wiąże się też pojęcie „progów podatkowych”, czyli właśnie poszczególnych poziomów (stawek) opodatkowania w zależności od określonych poziomów podstawy opodatkowania. Poszczególne progi podatkowe wynikają oczywiście ze skali podatkowej.
Przykładowo w skali podatkowej PIT mamy aktualnie następujące progi podatkowe:
1) przy podstawie opodatkowania do 120 000 zł rocznie – podatek wynosi 17% minus kwota zmniejszająca podatek 5100 zł;
2) przy podstawie opodatkowania powyżej 120 000 zł rocznie – podatek wynosi 15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.
Podatników PIT (osoby fizyczne) dotyczy też trzeci próg podatkowy, który nie wynika z ww. art. 27 ust. 1 a z art. 30h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który reguluje daninę solidarnościową:
3) przy podstawie opodatkowania powyżej 1 mln zł rocznie – podatek wynosi 32% + dodatkowo 4% z tytułu daniny solidarnościowej.
Kwota wolna (od podatku)
Kwotą wolną (od podatku) określamy górną wartość podstawy opodatkowania (np. dochodu w przypadku PIT), przy której podatek zgodnie ze skalą podatkową (bez uwzględnienia ew. ulg i odliczeń) wynosi 0, -zł.
Przykładowo w skali podatkowej PIT mamy aktualnie kwotę wolną od podatku w wysokości 30 tys. zł. Kwota ta nie została jednak wprost zapisana w przepisach a wynika właśnie ze skali podatkowej PIT (czyli z ww. art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Bowiem w przypadku pierwszego progu podatkowego w skali podatkowej PIT zapisano, że przy podstawie opodatkowania do 120 000 zł rocznie – podatek wynosi 17% minus kwota zmniejszająca podatek 5100 zł. Z tego wzoru wynika właśnie, że najwyższą kwotą dochodu, przy której podatek obliczony wg tego wzoru wynosi 0,- zł – jest kwota 30 tys. zł.
oprac. Paweł Huczko
Kalkulatory (Polski Ład 2.0)
Polecamy nowe kalkulatory, uwzględniające zasady, które zaczną obowiązywać od 1 lipca 2022 r.:
Kalkulator wynagrodzeń Niskie Podatki
REKLAMA