Zasiłek pielęgnacyjny to jedno ze świadczeń opiekuńczych przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
Zasiłek pielęgnacyjny - osoby uprawnione
Świadczenie to przyznawane jest w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Osobami uprawnionymi do otrzymania świadczenia są:
- niepełnosprawne dziecko;
- osoba niepełnosprawna w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osoba, która ukończyła 75 lat;
- osoba niepełnosprawna w wieku powyżej 16. roku życia legitymująca się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.
Zobacz również: Od 1 listopada wyższy zasiłek pielęgnacyjny oraz specjalny zasiłek opiekuńczy
Warto pamiętać o przepisach o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Mają one zastosowanie np. w sytuacji, gdy jedno z rodziców pracuje za granicą w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej. Wówczas należy ustalić w jakim państwie powinno zostać wypłacone świadczenie. Nie decydują o tym rodzice, a właściwe przepisy. Może się zatem zdarzyć, iż w Polsce świadczenie nie zostanie przyznane, ponieważ wypłaca je inne państwo. Jeżeli otrzymywane świadczenie jest niższe niż to, które przysługiwałoby w drugim z krajów, przyznawany jest dodatek dyferencyjny w wysokości różnicy pomiędzy wysokością obu świadczeń.
Zadaniem gminy jest ustalenie miejsca pobytu na terenie państwa członkowskiego. Jeżeli gmina uzna, iż pobyt za granicą nie ma charakteru turystycznego, leczniczego czy związanego z kształceniem dziecka, wówczas powinna wystąpić z wnioskiem do wojewody o ustalenie czy w danej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie. Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych instytucją zapewniającą całodobowe utrzymanie jest dom pomocy społecznej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie. W praktyce zatem, jeżeli rodzice niepełnosprawnego dziecka lub osoba dorosła ponoszą chociażby częściową odpłatność za pobyt w takich ośrodkach, zasiłek pielęgnacyjny będzie przysługiwał.
Osobom uprawnionym do dodatku pielęgnacyjnego nie przysługuje prawo do zasiłku pielęgnacyjnego.
Zasiłek pielęgnacyjny - kwota
Od 1 listopada 2018 r. do 31 października 2019 r. wysokość zasiłku pielęgnacyjnego będzie wynosiła 184,42 zł miesięcznie. Na listopad przewidziana jest kolejna podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego. Nowa stawka od 1 listopada 2019 r. to 215,84 zł.
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego jest ustalane do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa ważność zaświadczenia o niepełnosprawności. Jeżeli zaświadczenie takie wydane jest na czas nieokreślony, wówczas także prawo do zasiłku ustala się na czas nieokreślony.
Zasiłek pielęgnacyjny - wniosek
Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest na wniosek. Jest to niezwykle istotne, ponieważ prawo do świadczenia ustalane jest począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami. Stanowi o tym art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych.
„Wskazany w art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych początek przyznania świadczenia rodzinnego - od daty złożenia wniosku - nie jest terminem, który podlega przywróceniu. W razie jego niezachowania strona nie może żądać przyznania świadczenia wstecz, powołując się na brak możliwości wcześniejszego złożenia wniosku. Przyczyny niezłożenia wniosku, w tym ewentualny brak winy strony, nie mają znaczenia dla ustalenia początkowej daty przyznania świadczenia, jaki związany jest z datą złożenia wniosku (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 15 września 2010 r., sygn. akt II SA/Gd 297/10, opubl. w Lex nr 603898). Nie ma możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wstecz, czyli za okres poprzedzający moment złożenia wniosku o jego przyznanie (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 11 lutego 2010 r., sygn. akt III SA/Kr 486/09, opubl. w Lex nr 559845)" - wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, sygn. akt II SA/Sz 1349/16.
Wniosek należy złożyć w urzędzie gminy lub miasta. W praktyce jednostki te przekazują zadania zakresie wypłaty świadczeń ośrodkom pomocy społecznej. Formularz wniosku można pobrać na miejscu lub ze strony Ministerstwa, Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (TUTAJ).
Należy do niego dołączyć skrócony odpis aktu urodzenia dziecka oraz orzeczenie o niepełnosprawności.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1952 z późn. zm.)
Polecamy serwis: Zasiłek pielęgnacyjny