Ustalaniem podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego kierują te same zasady, według których oblicza się zasiłek chorobowy dla osób niebędących pracownikami.
Podstawa wymiaru i obliczenie zasiłku
Jeśli nie jesteś pracownikiem, podstawę wymiaru zasiłku stanowi dla Ciebie przeciętny miesięczny przychód z okresu 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstanie niezdolność do pracy. Musi być to przychód, od którego opłacona została składka na ubezpieczenie chorobowe. Przy czym uwzględnia się przychód uzyskany w nieprzerwanym ubezpieczeniu chorobowym, z tytułu którego przysługuje zasiłek. (np. kolejne okresy prowadzenia działalności, wykonywania umowy o pracę nakładczą).
Od tego przychodu odlicza się kwotę odpowiadającą 13,71% podstawy wymiaru składek na to ubezpieczenie. Jest to część składek na ubezpieczenia społeczne, którą finansuje ubezpieczony.
Jeżeli należysz do pozapracowniczej grupy ubezpieczonych ważne jest więc, od jakiej podstawy są opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, ponieważ np. osoby prowadzące pozarolniczą działalność mimo osiągania wyższych lub niższych przychodów, opłacają najczęściej składki od zadeklarowanej, minimalnej dla nich ustalonej podstawy wymiaru.
Jeżeli jesteś osobą odbywającą służbę zastępczą, to podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego będzie dla Ciebie stanowić miesięczna kwota świadczenia pieniężnego, określona w przepisach o służbie zastępczej w miesiącu, w którym powstało prawo do zasiłku, po odliczeniu kwoty 13,71% składek na ubezpieczenia społeczne.
Szczególne zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku
Jeżeli Twoje ubezpieczenie powstało w trakcie miesiąca, a niezdolność do pracy w następnym, to podstawę wymiaru zasiłku stanowi przychód z pierwszego niepełnego miesiąca.
Może się zdarzyć, że konieczność wypłaty zasiłku wystąpi już w pierwszym miesiącu kalendarzowym, kiedy zaczęłaś podlegać ubezpieczeniu chorobowemu.
Jeżeli jesteś osobą, dla której określono przepisami najniższą podstawę składek na ubezpieczenia społeczne (np. prowadzącą działalność), to w tym przypadku podstawę zasiłku będzie stanowiła właśnie ta najniższa podstawa.
Jeżeli nie ustanowiono dla Ciebie minimalnej podstawy składek na ubezpieczenia, to w tym przypadku podstawę zasiłku stanowi przychód ustalony jak poniżej, po odliczeniu 13,71% (składki na ubezpieczenia społeczne, finansowane przez ubezpieczonego).
Dla wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, dla których odpłatność określono w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie – podstawą zasiłku będzie kwota przeciętnego miesięcznego przychodu innych ubezpieczonych, z którymi płatnik zawarł takie same lub podobne umowy, z miesiąca w którym powstało prawo do zasiłku,
Dla wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, dla których odpłatność określono kwotowo – podstawą zasiłku będzie kwota przychodu określoną w umowie przypadającą na pierwszy miesiąc kalendarzowy ubezpieczenia chorobowego,
Dla członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych – podstawą zasiłku będzie przeciętny przychód innych członków spółdzielni za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku,
Dla nakładców – podstawą zasiłku będzie przeciętny miesięczny przychód osób wykonujących pracę nakładczą na rzecz danego płatnika za ten miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku.
Jeżeli u płatnika składek nie ma ubezpieczonych, których przychód powinien zostać przyjęty, to Twoją podstawę wymiaru składek będzie stanowił przychód osiągnięty faktycznie przez Ciebie w pierwszym miesiącu.
Klaudia S. jest osoba prowadzącą pozarolnicza działalność. Od 10 czerwca 2008r. z tego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W dniu 4 lipca 2008r. Klaudia S. urodziła córkę. Ubezpieczona opłaciła terminowo składki na ubezpieczenia społeczne w miesiącu czerwcu od kwoty 2200,00 zł, a w lipcu od kwoty 1000,00 zł. Zasiłek macierzyński Klaudii S. przysługuje od dnia urodzenia dziecka, t.j. od 4 lipca 2008r. Ponieważ jej ubezpieczenie powstało w trakcie miesiąca, a prawo do zasiłku już w następnym miesiącu, to do obliczenia tego zasiłku będzie wzięty pod uwagę przychód z miesiąca czerwca 2008r. Podstawa wymiaru zasiłku będzie więc wynosić 1898,38 zł [ 2200,00 zł pomniejszone o 301,62 zł (część składek na ubezpieczenia społeczne13,71%).
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa