REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zasiłek macierzyński jest świadczeniem przysługującym z ubezpieczenia chorobowego. Jest związany z urlopem macierzyńskim, którego pracodawca udziela pracownicy w związku z urodzeniem lub przysposobieniem dziecka.
Zasiłek macierzyński przysługuje kobiecie zatrudnionej na umowę o pracę lub zlecenia, która w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu lub w trakcie urlopu wychowawczego urodziła dziecko. Należy się o­n również wtedy, gdy kobieta przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 1 roku i wystąpiła o jego przysposobienie lub wychowanie w ramach rodziny zastępczej. W przypadku śmierci matki lub porzucenia przez nią dziecka prawo do zasiłku nabywa ojciec lub inny członek rodziny, jeżeli w celu sprawowania opieki nad dzieckiem przerwie zatrudnienie lub działalność zarobkową.

Podstawa zasiłku

Podstawę tego zasiłku oblicza się na takich samych zasadach, jak podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, a więc podstawę zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc urodzenia dziecka. W tym przypadku również mają zastosowanie zasady uzupełniania. Zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru.

Okres przysługiwania

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako urlop macierzyński, a mianowicie jego wymiar jest następujący:
• 16 tygodni (112 dni) przy pierwszym porodzie,
• 18 tygodni (126 dni) przy drugim lub każdym następnym,
• 26 tygodni (182 dni) w razie urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.
Jeżeli prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało podczas okresu przebywania na urlopie wychowawczym, to w takim przypadku przysługuje o­n za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego przypadającego po porodzie, czyli przez 16 tygodni lub przez 24 tygodnie.
Zasiłek macierzyński dla zleceniobiorcy przysługuje w wymiarze takim samym jak urlop macierzyński. Urlop macierzyński jest świadczeniem pracowniczym uregulowanym w kodeksie pracy, a więc należy się pracownikom (przykład 1).
Gdy pracownica urodzi dziecko pod koniec urlopu wychowawczego i urlop macierzyński będzie przysługiwał jej po zakończeniu urlopu wychowawczego, to zasiłek macierzyński będzie wypłacany do końca urlopu macierzyńskiego (przykład 2).
Jeżeli dziecko urodziło się martwe lub umarło podczas pierwszych 6 tygodni życia, zasiłek macierzyński przysługuje w wymiarze 8 tygodni (56 dni) po porodzie, nie krócej jednak niż przez 7 dni, licząc od dnia zgonu. W przypadku ciąży mnogiej zasiłek należy się przez czas stosowny do liczby dzieci żywych.
WAŻNE
Składki na ubezpieczenia obliczane od zasiłku macierzyńskiego, nawet jeżeli wypłaca je pracodawca, finansowane są z budżetu państwa.

Urlop przed porodem

Istnieje możliwość udzielenia 2 tygodni urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługuje urlop macierzyński w wymiarze niewykorzystanym przed porodem, aż do wyczerpania pełnego wymiaru. Kobieta po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego ma prawo zrezygnować z pozostałej części urlopu, jednak resztę urlopu musi wykorzystać pracownik – ojciec dziecka. W takim przypadku należy skierować się do pracodawcy z wnioskiem o skrócenie urlopu macierzyńskiego oraz zaświadczeniem z zakładu pracy ojca dziecka, potwierdzającym termin rozpoczęcia przez niego urlopu. Po spełnieniu warunków pracownica może wrócić do pracy.
WAŻNE
W przypadku zasiłku macierzyńskiego nie ma okresu oczekiwania. Można go otrzymać w przypadku urodzenia dziecka już w pierwszym dniu ubezpieczenia.

Gdy pracownicę zwolniono

W przypadku zwolnienia pracownicy wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy lub z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego przypadającego po porodzie, również gdy dziecko urodziło się po rozwiązaniu stosunku pracy.
Kobiecie, która została zwolniona podczas ciąży z powodu upadłości lub likwidacji firmy, a nie zapewniono jej innego stanowiska pracy, należy się do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, a po porodzie zasiłek macierzyński skrócony o 2 tygodnie. Jeżeli pracownica jest zatrudniona na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy i pracodawca przedłużył z nią umowę do dnia porodu zgodnie z art. 177 par. 3 k.p., po zakończeniu pracy ma prawo do zasiłku macierzyńskiego w pełnym wymiarze. W takiej sytuacji, gdy prawo do wypłaty zasiłku macierzyńskiego ma pracodawca, jest o­n zobowiązany do wypłaty zasiłku macierzyńskiego tylko za jeden dzień, wypłatę za pozostały okres przejmuje ZUS (przykład 3).

Składki od zasiłku

Zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi podstawę wymiaru na składki emerytalne i rentowe (art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). W przypadku gdy pracodawca ma prawo do wypłaty zasiłków, czyli na dzień 30 listopada roku poprzedniego zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, nalicza o­n składki emerytalno-rentowe od zasiłku macierzyńskiego. Pracodawca jedynie nalicza składki, nie rozlicza ich ani nie wpłaca do ZUS. Składki te są finansowane z budżetu państwa i finansuje je ZUS. Pracodawca wykazuje pracownicę przebywającą na urlopie macierzyńskim w raporcie ZUS RSA z kodem przerwy 311, a w raporcie rozliczeniowym ZUS RCA z kodem 12 40 XX z wykazanym zasiłkiem macierzyńskim, który stanowi podstawę wymiaru na składki emerytalne i rentowe. W deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA składki te są wykazywane w rubryce składki finansowane z budżetu państwa.
Jeżeli jest to pracodawca bez prawa do wypłaty zasiłków, to za pracownicę przebywającą na urlopie macierzyńskim sporządza jedynie raport ZUS RSA z kodem przerwy 311. Zasiłek macierzyński ze składkami emerytalno-rentowymi wypłaca ZUS.
Nie ma obowiązku potrącania składek od zasiłku macierzyńskiego za osoby, które mają ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej.
PRZYKŁAD 1
Kobieta przebywająca na urlopie wychowawczym od 17 listopada 2004 r. do 16 listopada 2007 r. 1 stycznia 2006 r. urodziła dziecko. Zasiłek macierzyński należy jej się od 1 stycznia 2006 r. w wymiarze 16 tygodni.
PRZYKŁAD 2
W okresie od 3 marca 2003 r. do 2 marca 2006 r. kobieta przebywała na urlopie wychowawczym. 15 lutego 2006 r. urodziła dziecko. Zasiłek macierzyński przysługuje w okresie przebywania na urlopie wychowawczym, czyli od 15 lutego do 2 marca 2006 r., tj. 16 dni. Po urlopie wychowawczym przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego w okresie od 3 marca 2006 r. w wymiarze 110 dni (126 dni – 16 dni = 110 dni).
PRZYKŁAD 3
Zakład pracy uprawniony do wypłaty zasiłków z ubezpieczenia chorobowego przedłużył z pracownicą umowę o pracę do dnia porodu. Pracownica urodziła pierwsze dziecko 5 kwietnia 2006 r., a więc ten dzień stanowi pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego i zarazem ostatni dzień w pracy. Umowa o pracę zostaje rozwiązana 5 kwietnia 2006 r. Za pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego zasiłek macierzyński wypłaca pracodawca, a za dalszy okres urlopu, czyli 111 dni, zasiłek macierzyński wypłaca ZUS.

Podstawa prawna
• Art. 180, art. 1801, art. 1861 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
• Art. 29-31 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. nr 60, poz. 636 z późn. zm.).
• Art. 4 pkt 2 lit. m), art. 6 ust. 1 pkt 19, art. 16 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887 z późn. zm.).

Tomasz Podgórski
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MRPiPS: 5070 zł dla każdego od 1 stycznia 2026 r., ale jest „haczyk” – bo nie dla tych co otrzymują premie i nagrody oraz inne dodatki do wynagrodzenia

Czeka nas rewolucja w zakresie płacy minimalnej – w rządzie trwają obecnie prace nad całkowitą zmianą ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ostateczna wersja projektu zakłada, że pensja minimalna ma opiewać na 55% wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co – zgodnie z aktualnymi prognozami – dałoby pensję minimalną na poziomie 5070 zł brutto. Jak się okazuje – nie wszyscy będą mogli jednak liczyć na podwyżkę od 1 stycznia 2026 r., bo MRPiPS wycofało się z pomysłu zrównania płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym.

WZON: Tylko 43 punkty po 25 latach na wózku. Tylko 61 punktów dla niewidomej. W ZUS bez świadczeń także stopień znaczny niepełnosprawności

Otrzymaliśmy kilka listów od osób niepełnosprawnych (orzeczenia stałe, stopień znaczny niepełnosprawności), które zostały przez WZON wykluczone ze świadczenia wspierającego. W artykule ich opinie:

Rząd kręci bat na właścicieli domów. Będzie limit osób, a nawet metrów dla rodziny? Szykują się wielkie zmiany w przepisach

Hałas, bójki, parkujące, gdzie się da samochody, śmieci i bezsilność sąsiadów – tak można streścić skargi, które leją się lawiną do posłów oraz resortu rozwoju i technologii od tych, którzy stali się ofiarą nowej, polskiej plagi. Domy jednorodzinne zamieniane są w hotele robotnicze. Rząd chce z tym walczyć i kręci bat na ten „biznes”. Szykuje się rewolucja w przepisach?

Cyfrowe wykluczenie w miejscu pracy: cicha forma mobbingu. Czy za wysyłanie memów przez pracowników na WhatsAppie odpowiada pracodawca?

Cyfrowe wykluczenie stanowi często bagatelizowany aspekt mobbingu. Prawo nie nadąża za zmieniającym się środowiskiem pracy. Coraz częściej występująca praca zdalna, powszechne używanie komunikatorów, sprawiają że mobbing nie jest już tylko zjawiskiem bezpośrednim – doświadczalnym i widzialnym przez wszystkich, ale staje się cichy i trudny do udowodnienia dla osób nękanych. Według badań ponad 40 proc. pracowników przyznaje, że doświadcza mobbing.1

REKLAMA

Rewolucja w płacy minimalnej i zwrot o 180 stopni: pracodawcy nadal będą mogli ustalać wynagrodzenie zasadnicze poniżej najniższej krajowej, a tysiące pracowników nie otrzyma zapowiadanych podwyżek od 1 stycznia 2026 r.

W rządzie, od 26 sierpnia 2024 r., trwają prace nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (numer w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UC62), w którym – w ostatnim czasie, w związku z uwagami do projektu zgłoszonymi podczas uzgodnień międzyresortowych – zostały wprowadzone istotne zmiany. Pierwotnie – projekt zakładał, że płaca minimalna ma zostać zrównana z wynagrodzeniem zasadniczym, a tym samym – dodatki do wynagrodzenia miały stać się prawdziwymi dodatkami, a nie elementami pozwalającymi pracodawcom na ustalanie wynagrodzenia zasadniczego poniżej płacy minimalnej. Z ostatecznego tekstu projektu ustawy, który został skierowany do rozpatrzenia przez Komitet do Spraw Europejskich wynika jednak, że tak się nie stanie, a bynajmniej – nie od 1 stycznia 2026 r.

Socjolog: wyborcy kierują się emocjami, nikt nie czyta programów; zwycięża ten, kto umiejętnie przeplata politykę miłości z polityką nienawiści

Wyborcy deklarują, że chcą programów, ale kierują się emocjami - powiedział w Studiu PAP socjolog, dr hab., prof. Uniwersytetu Warszawskiego Przemysław Sadura. Zapytany jakich działań kandydatów można się spodziewać w miesiącu, który pozostał do wyborów, powiedział, że boi się "puszczać wodze fantazji".

Złodzieje nie świętują: zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, trwa policyjna akcja: Wielkanoc 2025

Wielkanoc 2025, podobnie jak te w latach ubiegłych jest szczególnie ważnym dla nas okresem, ale w natłoku obowiązków nietrudno o nieuwagę. Taki moment mogą szybko wykorzystać złodzieje. Policja od lat ostrzega: złodzieje nie świętują - zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, bo jak zawsze trwa policyjna akcja: Wielkanoc na drogach.

Prof. Sieroszewski (ginekolog): Powyżej 24 tygodnia ciąży nie ma aborcji - jest poród. NRL: wytyczne Ministra Zdrowia nie wiążą sądów i nie wyjaśniają wszystkich wątpliwości co do zasad przerywania ciąży

Opinią publiczną wstrząsnęła ostatnio informacja o przerwaniu 9 miesięcznej ciąży w szpitalu w Oleśnicy. Zdarzyło się w 2024 roku ale informacja o tym fakcie dotarła do szerszej opinii publicznej w bieżącym roku. Wiele osób jest zaszokowanych tym, że zamiast doprowadzić do urodzenia dziecka, lekarz doprowadził do jego śmierci. W tej sprawie Prokuratura Okręgowej we Wrocławiu prowadzi postępowanie wyjaśniające. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Natomiast Naczelna Rada Lekarska apeluje do Ministra Zdrowia o doprecyzowanie przepisów prawnych dot. dopuszczalności przerywania ciąży. O wyjaśnienia co do pojęcia przerwanie ciąży apeluje też Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Prezes PTGiP prof. Piotr Sieroszewski wskazuje, że słowo +aborcja+" pochodzi z łaciny; +abortus+ oznacza poronienie. Z poronieniem mamy do czynienia do 23 tygodnia ciąży i tym samym z aborcją. Powyżej 24 tygodnia nie ma żadnej aborcji, a poród" – wyjaśnia prof. Sieroszewski. W tle całej sprawy są wydane w sierpniu 2024 r. wytyczne Ministra Zdrowia w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży.

REKLAMA

Papież Franciszek: Egoizm ciąży bardziej niż krzyż – rozważania na Drogę Krzyżową

Watykan opublikował poruszające rozważania Drogi Krzyżowej autorstwa papieża Franciszka, który wciąż dochodzi do siebie po ciężkim zapaleniu płuc. „W świecie chłodnej kalkulacji i bezlitosnych interesów” Ojciec Święty wzywa do nawrócenia serca, współczucia i odrzucenia obojętności.

Wielkanocne wydatki Polaków a realne potrzeby, czyli słynne: nie jedz bo to na Święta - zjedz bo się zmarnuje. A co piciem? Policja ostrzega, że trwa akcja: Bezpieczna Wielkanoc 2025

Ile to już razy słyszeliśmy z ust naszych Mam, Babć czy Ciotek: nie jedz bo to na Święta, a za dwa/trzy dni: zjedz bo się zmarnuje albo zrobiłam więcej: weźmiesz sobie. Jak w rzeczywistości kształtują się w tym roku wielkanocne wydatki Polaków w opozycji do realnych potrzeb? Czy znowu dopadł nas konsumpcjonizm? Tak, bo dla niektórych ważny jest też alkohol na wielkanocnym stole, ale uwaga policji ostrzega, że trwa akcja: BEZPIECZNA WIELKANOC 2025.

REKLAMA