Zasiłek macierzyński – Vademecum

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Dokumentem niezbędnym do wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. fot. Fotolia / Fotolia
Zasiłek macierzyński przysługuje pracownicy-matce, a w określonych przypadkach również pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko w związku z narodzeniem dziecka.

Uprawnieni do zasiłku macierzyńskiego

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje pracownicy, która w okresie ubezpieczenia chorobowego lub w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko.

Zasiłek macierzyński jest wypłacany przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego. W związku z tym okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego z tytułu urodzenia dziecka wynosi:

  • 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
  • 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
  • 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
  • 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
  • 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Zobacz także: Kto ma prawo do zasiłku macierzyńskiego

Prawo do zasiłku macierzyńskiego może przysługiwać pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko. Ma to miejsce w razie rezygnacji po minimum 14 tygodniach korzystania z urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka, z dalszej części urlopu. W takim razie pozostałą część okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego wykorzystuje ubezpieczony ojciec dziecka. Ojciec dziecka ma ponadto prawo do zasiłku macierzyńskiego w razie, gdy matka dziecka wymaga opieki szpitalnej. Po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni po porodzie przez ubezpieczoną, może dojść do przerwania pobieranie zasiłku macierzyńskiego, na czas jej pobytu w szpitalu. Ojciec dziecka ma prawo do części zasiłku macierzyńskiego odpowiadającej okresowi pobytu ubezpieczonej w szpitalu.

Zobacz także: Kiedy prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje ojcu lub innemu członkowi

Zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu zatrudnienia. Dzieje się tak, gdy ubezpieczenie chorobowe ustało w okresie ciąży na skutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z naruszeniem przepisów prawa.  Ponadto zasiłek macierzyński przysługuje pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas określony, na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, z którą umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu.

Zobacz także: Na jaki zasiłek macierzyński mogą liczyć osoby nie będące pracownikami

Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński wynosi 100 proc. wynagrodzenia lub przychodu stanowiącego podstawę jego wymiaru.

Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego dla pracownika stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy.  Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych składek na ubezpieczenia społeczne.

Zobacz także: W jakiej wysokości pracownik otrzyma zasiłek macierzyński

W przypadku, gdy pracownik pobierający dodatkowy zasiłek macierzyński łączy korzystanie dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy, zasiłek macierzyński ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownik pracuje w czasie korzystania z dodatkowego urlopu.

Wniosek o zasiłek macierzyński

Dokumentem niezbędnym do wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. Ponadto wymagane jest zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3 oraz zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego w przypadku pracowników. Natomiast w razie pozostałych ubezpieczonych wymagane jest zaświadczenie płatnika składek na druku ZUS Z-3a.

Zobacz także: Jak ubiegać się o zasiłek macierzyński

Dodatkowy zasiłek macierzyński

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje również w razie korzystania przez pracownika z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a tym samym okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego wynosi: przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie:

  • do 2 tygodni do 31 grudnia 2011 roku,
  • do 4 tygodni od 1 stycznia 2012 roku do 31 grudnia 2013 roku,
  • do 6 tygodni od 1 stycznia 2014 roku.

W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie czas wypłaty zasiłek macierzyński przez okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi:

  • do 3 tygodni do 31 grudnia 2011 roku,
  • do 6 tygodni od 1 stycznia 2012 roku do 31 grudnia 2013 roku,
  • do 8 tygodni od 1 stycznia 2014 roku.

Zobacz także: Jak uzyskać dodatkowy zasiłek macierzyński

Pracownica lub pracownik korzystający z dodatkowego urlopu macierzyńskiego ma prawo łączyć korzystanie z tego urlopu z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który udzielił urlopu. Pracownik może pracować w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru jego czasu pracy. Wysokość zasiłku macierzyńskiego ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownik pracuje w czasie korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Zobacz także: Czy osoby łączące dodatkowy zasiłek macierzyński z pracą mają prawo do zasiłku w przypadku choroby

Prawo
Opieka nad chorym rodzicem: Zwolnienie od pracy i zasiłek
17 lip 2024

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami
17 lip 2024

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami. Można łatwo zyskać dni wolne od pracy, bo pracodawca nie może odmówić.

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku
17 lip 2024

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku. Inwestycje mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się ASF. Wnioski trzeba składać elektronicznie.

Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. Ile wynosi, dla kogo, kiedy, jak wystąpić?
17 lip 2024

Świadczenie wspierające jest formą pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego przyznanie nie jest zależne od kryterium dochodowego, a od określonego poziomu potrzeby wsparcia. Jak uzyskać świadczenie wspierające? Ile ono wynosi?

Waloryzacja emerytur i rent w 2025 roku. Wskaźnik 6,78%
17 lip 2024

W dniu 17 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Rząd zaproponował, by wskaźnik ten pozostał na poziomie ustawowego minimum.

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja
17 lip 2024

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja. Chodzi o kobiety pracujące w gospodarstwach rolnych, które tworzą rodziny wielodzietne.

Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za wezwanie karetki w tych przypadkach. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania pogotowia? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

Program Dobry Start: Do ZUS wpłynęło około 1,5 mln wniosków o świadczenie 300 plus
17 lip 2024

Od 1 lipca 2024 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie z programu Dobry Start. Dotychczas rodzice złożyli prawie 1,5 mln wniosków na ponad 2 mln dzieci. W 2023 r. ZUS przyznał świadczenie dla prawie 4,6 mln dzieci.

pokaż więcej
Proszę czekać...