W dniu 17 czerwca 2014 roku Trybunał Konstytucyjny podjął się badania zgodności z Konstytucją art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 159). Podstawą analizy TK były pytania prawne skierowane przez sądy rejonowe w Gliwicach i Płocku. TK badał więc uprawnienie do zasiłku chorobowego emerytów i rencistów, którzy pracują na podstawie umowy o pracę i jednocześnie finansują składki na ubezpieczenie chorobowe. Dotyczyło to sytuacji byłych pracowników, de facto osób, które domagały się wypłaty świadczenia za okres choroby przypadający po ustaniu stosunku zatrudnienia.
TK potwierdził, że zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.
Zdaniem TK tekst powyższej ustawy jest zgodny ze standardem konstytucyjnym. Nie narusza art. 67, tj. prawa do zabezpieczenia społecznego. Oznacza to, że osoba która ma ustalone prawo do emerytury/ renty nie może domagać się wypłaty wskazanego zasiłku. Bez znaczenia pozostaje fakt, czy emeryt/ rencista pobiera świadczenia, czy też zostało ono zawieszone.
Zobacz również: Wskaźnik waloryzacji rent i emerytur w 2015
Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na Newsletter!
Zasiłek chorobowy - konstrukcja
Zwrócono uwagę na ustawową konstrukcję zasiłku chorobowego. Z tego świadczenia można bowiem korzystać także po ustaniu tytułu ubezpieczenia (czyli po zakończeniu stosunku zatrudnienia). Osoby te mogą przebywać na zwolnieniu jeszcze przez 182 dni, jeśli niezdolność do pracy powstała w czasie trwania ubezpieczenia lub także po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego pod warunkiem, że niezdolność do pracy była długotrwała (co najmniej 30 dni) i powstała w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia.
Zdaniem Trybunału konstrukcja powyższa ma charakter wyjątkowy. Co do zasady istotą zasiłku jest zabezpieczenie finansowe zatrudnionego przed utratą zarobków.
Zasiłek chorobowy a emerytura/renta
W odniesieniu do emerytów lub rencistów nie można mówić o utracie zarobków, będących źródłem utrzymania. Mają oni przecież ustalone prawo świadczenia emerytalnego/rentowego. Celem emerytury jest zapewnienie godnego poziomu życia w warunkach obniżonej zdolności do zarobkowania, wynikającej z podeszłego wieku. Natomiast renta z tytułu niezdolności do pracy jest świadczeniem na wypadek utraty zdolności do zarobkowania przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Zarówno emerytura, jak i renta z tytułu niezdolności do pracy są świadczeniami zapewniającymi gwarancje wynikające z art. 67 Konstytucji.
Praktyczne znaczenie orzeczenia TK jest takie, że osoby pobierające renty i emerytury nie będą mogły się domagać od ZUS wypłaty zasiłku chorobowego po zakończeniu zatrudnienia na podstawie umów o pracę.
Zdaniem TK powyższe regulacje nie naruszają również art. 32 Konstytucji, tj. zasady równości. Porównywane grupy podmiotów nie posiadają wspólnej cechy odniesienia, dlatego też ich zróżnicowanie nie ma charakteru dyskryminującego.
Polecamy: Emerytury - Raporty INFOR - PDF
Podstawa prawna:
Wyrok TK z 17 czerwca 2014 r., sygn. akt P 6/12.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483).
Ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 159).