Zasiłek chorobowy – Vademecum

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Podstawowym dokument, który należy złożyć w celu uzyskania prawa do zasiłku chorobowego jest zaświadczenie lekarskie. fot. Fotolia
Zasiłek chorobowy jest świadczeniem, które przysługuje osobom ubezpieczonym w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej chorobą. Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje także w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Kto ma prawo do zasiłku chorobowego

Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy, nie dłużej niż przez 182 dni, a w przypadku gruźlicy nie dłużej niż przez 270 dni. Za czas niezdolność do pracy, która przypada na okres ciąży ubezpieczone mają prawo do zasiłku chorobowego przez okres do 270 dni.

Zobacz także: Komu i na jakich zasadach przysługuje zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który jest ubezpieczony ubezpieczeniem chorobowym lub wypadkowym. W związku z tym osoba nieubezpieczona nie może liczyć na zasiłek chorobowy.

Ponadto prawo do zasiłku chorobowego nie przysługuje między innymi:

  • jeżeli niezdolność do pracy przypada w czasie urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego lub w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego,
  • jeżeli niezdolność do pracy przypada w czasie odbywania czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego,
  • za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia,
  • za cały okres niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego oraz za okres pierwszych 5 dni niezdolności do pracy jeżeli została spowodowana została nadużyciem alkoholu.

Zobacz także: Kiedy nie mamy prawa do zasiłku chorobowego

Osoba ubezpieczona ma prawo do zasiłku chorobowego w razie niezdolności do pracy po tak zwanym okresie oczekiwania. Długość okresu oczekiwania jest zróżnicowana ze względu na rodzaj ubezpieczenia chorobowego. Ubezpieczony podlegający ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo ma prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. W jego wypadku okres wyczekiwania wynosi 30 dni. Dłuższy, bo 90 dniowy okres wyczekiwania obowiązuje osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie.

Do okresu ubezpieczenia zalicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu nie przekracza 30 dni lub jest spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub odbywaniem czynnej służby wojskowej.

Zobacz także: Czym jest okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy przysługuje tylko ubezpieczonym

Zasiłek chorobowy może przysługiwać tylko osobom ubezpieczonym. Zasiłek przysługuje albo z ubezpieczenia chorobowego albo z ubezpieczenia wypadkowego. Prawo do zasiłku chorobowego mamy z ubezpieczenia wypadkowego, w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Natomiast osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym mają prawo do zasiłku w razie wystąpienia niezdolności do pracy spowodowanej innym wydarzeniem.

Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają: pracownicy, z wyłączeniem prokuratorów, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osoby odbywające służbę zastępczą.

Możliwe jest również, aby osoba sama na swój wniosek podlegała ubezpieczeniu chorobowemu, jest to tak zwane dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Mogą mu podlegać osoby, które są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym i:

  • wykonują pracę nakładczą,
  • wykonują pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
  • prowadzą pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
  • wykonują pracę odpłatnie, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
  • są duchownymi.

Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zobacz także: Kto podlega ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu

Wniosek o zasiłek chorobowy

Dokumenty, niezbędne do otrzymania zasiłku chorobowego pracownicy, których pracodawcy zatrudniają mniej niż 20 pracowników, osoby prowadząca pozarolniczą działalność oraz duchowni składają w jednostce ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek. Pracownicy, których pracodawcy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 pracowników, występują o zasiłek chorobowy do swojego pracodawcy.

Zobacz także: Jak złożyć wniosek o zasiłek chorobowy

Podstawowym dokument, który należy złożyć w celu uzyskania prawa do zasiłku chorobowego jest zaświadczenie lekarskie. To w właśnie w zaświadczeniu lekarz stwierdza naszą niezdolność do pracy, która jest podstawą wypłaty zasiłku chorobowego.

Zobacz także: Kto ma prawo do wystawiania zaświadczeń lekarskich

Zobacz także: Co powinno znajdować się w zaświadczeniu lekarskim

Wysokość zasiłku chorobowego

Wysokość zasiłku chorobowego wynosi:

  • 80 proc. wynagrodzenia lub przychodu stanowiącego podstawę jego wymiaru.
  • 70 proc. podstawy wymiaru za okres pobytu w szpitalu .
  • 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku, jeżeli niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy wynika z przyczyn takich jak: wypadek przy pracy, wypadek w drodze do pracy lub z pracy, choroba zawodowa, okres ciąży, wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Zobacz także: Jaka jest wysokość zasiłku chorobowego

Zobacz także: Wysokość zasiłku chorobowego za pobyt w szpitalu

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika jest jego przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. W przypadku, jeśli niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu przyjmuje się wynagrodzenie z faktycznego okresu zatrudnienia za pełne kalendarzowe miesiące. Co ważne do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne.

Zobacz także: Jakie są zasady ustalania podstawy wymiaru i wysokości zasiłku chorobowego

Prawo
Bon energetyczny 2024 – wniosek o wypłatę. Wzór urzędowy MKiŚ do wydruku
03 lip 2024

Minister Klimatu i Środowiska przygotował wzór wniosku o wypłatę bonu energetycznego, który można składać od 1 sierpnia do 30 września 2024 r. Wzór ten został opublikowany 2 lipca 2024 r. w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Publikujemy poniżej ten wzór oraz plik druku (.docx) do wydruku.

Kto nie dostanie 800+ w lipcu 2024 r.
03 lip 2024

1 czerwca rozpoczął się nowy okres świadczeniowy w programie Rodzina 800+, potrwa do 31 maja 2025 r. Rodzice i opiekunowie mogli do końca czerwca 2024 r. składać wnioski, aby zachować gwarancję wypłaty świadczenia na cały okres. Co z wnioskami złożonymi po tym terminie? Kto nie musi się martwić niezłożeniem wniosku? Wyjaśniamy. 

Ułatwienie dla wielu pacjentów uprawnionych do bezpłatnych leków. MZ przygotowało projekt zmian
03 lip 2024

Dotychczas lekarze psychiatrzy nie mogli wystawiać recept na bezpłatne leki. To jednak ma się zmienić. Problem sygnalizował Rzecznik Praw Obywatelskich. Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt nowelizujący obecne przepisy.

Rekordzista alimenciarz zalega dzieciom 973 tys. złotych
03 lip 2024

Jakie długi mają alimenciarze? Według danych KRD, w 94% przypadków dłużnikami są mężczyźni. Przeciętny wiek to 46-55 lat. Czy liczba osób zalegających wzrosła od ubiegłego roku? Z jakimi kwotami zalegają? 

Od lipca 2024 r. w większości gmin wzrosły opłaty za żłobki. A to dopiero początek. Największy skok cen będzie jesienią.
02 lip 2024

Od lipca 2024 r. w większości gmin wzrosły opłaty za żłobki. A to dopiero początek. Największy skok cen będzie jesienią. Liczba miejsc w publicznych żłobkach jest ograniczona, a co za tym idzie, rodzice muszą korzystać z oferty prywatnych placówek. Te zaś postanowiły maksymalnie wykorzystać wzrost dopłat z 400 zł żłobkowego na 1500 zł nowego świadczenia.

Podwyżka świadczeń z funduszu alimentacyjnego jeszcze w 2024 r.? Takie są założenia projektu
02 lip 2024

Na tę zmianę czeka wielu rodziców pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Resort rodziny przygotował projekt, który ma na celu podwyższenie maksymalnej kwoty wsparcia do 1000 zł. Jaki jest aktualny etap prac legislacyjnych? Czy jest szansa, że ta podwyżka zaczęłaby obowiązywać już w okresie świadczeniowym 2024/2025?

Podatek zdrowotny zamiast składki. Zapłacą także podatnicy CIT. Założenia projektu już gotowe do przekazania ministrowi finansów
02 lip 2024

W dniu 2 lipca 2024 r. wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny poinformował PAP, że założenia projektu ustawy o tzw. podatku zdrowotnym są gotowe do przekazania ministrowi finansów Andrzejowi Domańskiemu. Wyjaśnił, że pomysł zakłada "zmianę systemową", dlatego Lewica czeka na zielone światło, by móc dalej pracować nad projektem.

Ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży - kiedy warto je wykupić?
02 lip 2024

Podróżowanie to nie tylko przyjemność, ale także spore wydatki. Z reguły planujemy wyjazdy z odpowiednim wyprzedzeniem, rezerwując bilety lotnicze, noclegi czy wycieczki. Co jednak, jeśli w tzw. międzyczasie wystąpią nieprzewidziane okoliczności i trzeba będzie zrezygnować z podróży? Życie bywa nieprzewidywalne, a różne sytuacje mogą wymusić zmianę planów – od nagłej choroby, przez kradzież dokumentów niezbędnych w podróży, aż po nieoczekiwane zdarzenia rodzinne. W takich przypadkach nieocenione okazuje się ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży.

Na to czekali rodzice. Rewolucja na talerzach dzieci. W żłobku, przedszkolu i szkole. Czego będą dotyczyły zmiany?
03 lip 2024

Na to czekało wielu rodziców. Szykuje się rewolucja na talerzach dzieci w żłobku, przedszkolu i szkole. Alergie i nietolerancje pokarmowe stają się coraz bardziej powszechne, a rodzice coraz częściej mierzą się z problemami związanymi z koniecznością dostosowania sposobu żywienia dziecka do jego potrzeb zdrowotnych.

Cło na jaja, cukier i owies z Ukrainy już teraz. Kontyngenty bezcłowe w 2025 roku
02 lip 2024

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje, że 18 czerwca 2024 r. Komisja Europejska uruchomiła w imporcie owsa z Ukrainy automatyczny mechanizm ochronny (ATM). 2 lipca 2024 r. ten sam mechanizm został uruchomiony w imporcie jaj oraz cukru z Ukrainy. ATM polega na objęciu tych produktów cłami do końca 2024 roku.

pokaż więcej
Proszę czekać...