- Zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny - czym się różnią?
- Problem kolizji uprawnień
- Nowa usługa elektroniczna do weryfikacji jednoczesnego pobierania świadczeń
Zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny - czym się różnią?
Zasiłek pielęgnacyjny jest świadczeniem rodzinnym, które przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wnikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Ten rodzaj wsparcia zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku;
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osobie, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje też osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.
Wypłatą zasiłków pielęgnacyjnych obecnie zajmują się urzędy właściwe dla miejsca zamieszkania osoby wnioskującej.
Dodatek pielęgnacyjny jest zaś świadczeniem wypłacanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zasady dotyczące przyznawania dodatku zostały określone w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Co do zasady dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia.
Problem kolizji uprawnień
Osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego nie przyznaje się zasiłku pielęgnacyjnego. Istnieje procedura zwrotu nadpłaconego zasiłku pielęgnacyjnego, w przypadku, gdy organ rentowy przyzna za ten sam okres dodatek pielęgnacyjny.
Na problem kolizji uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego i dodatku pielęgnacyjnego osób z niepełnosprawnością i w podeszłym wieku zwracał uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich. Jak podkreśla rzecznik, problemy dostrzega także ZUS, który rekomenduje działania naprawcze m.in. umożliwienie pozyskiwania drogą elektroniczną przez organy właściwe w sprawach zasiłku pielęgnacyjnego informacji dotyczących pobierania dodatku pielęgnacyjnego od organów emerytalno-rentowych.
O analizę przedstawionych przez ZUS rekomendacji i działania na rzecz pełniejszego zabezpieczenia praw osób starszych i z niepełnosprawnością rzecznik w maju 2022 r. poprosił prosi minister Marlenę Maląg.
„Obowiązująca konstrukcja prawna zbiegu prawa do dodatku i zasiłku pielęgnacyjnego opiera się więc na założeniu, że w razie przyznania przez organ emerytalno-rentowy nawet z urzędu, czyli bez wniosku osoby zainteresowanej, dodatku pielęgnacyjnego z tytułu osiągnięcia 75 lat życia, osoba ta będąca w zaawansowanym wieku, nierzadko z problemami zdrowotnymi i nie zawsze mogąca liczyć na wsparcie ze strony rodziny, będzie miała wiedzę i świadomość o ciążącym na niej obowiązku poinformowania organu wypłacającego zasiłek pielęgnacyjny o otrzymaniu dodatku pielęgnacyjnego” – przekonywał RPO w wystąpieniu do Minister Rodziny i Polityki Społecznej.
Nowa usługa elektroniczna do weryfikacji jednoczesnego pobierania świadczeń
W odpowiedzi udzielonej 26 maja 2022 r. resort rodziny poinformował, iż uchwalona 4 czerwca 2021 r. ustawa o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny wprowadziła podstawę prawną do uruchomienia usługi elektronicznej weryfikacji przez gminy czy dana osoba ubiegająca się lub otrzymująca zasiłek pielęgnacyjny pobiera jednocześnie dodatek pielęgnacyjny. „Aktualnie trwają prace nad przygotowaniem i uruchomieniem tej usługi. Po zakończeniu tych prac termin jej technicznego uruchomienia zostanie ogłoszony przez Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” – napisała wiceminister Barbara Socha.