Czy po śmierci osoby niepełnosprawnej opiekunowi przysługuje świadczenie pielęgnacyjne? Jakie zmiany przewidziano w tym zakresie?
- Świadczenie pielęgnacyjne a śmierć osoby niepełnosprawnej
- Nowe przepisy od 1 stycznia 2024 r.
- Zmiany w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego
Świadczenie pielęgnacyjne a śmierć osoby niepełnosprawnej
Warunki otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego określa ustawa o świadczeniach rodzinnych. Zgodnie z jej aktualnie obowiązującymi przepisami świadczenie pielęgnacyjne przysługuje opiekunowi osoby niepełnosprawnej, w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad osobą niepełnosprawną.
Co istotne, w sytuacji gdy opieka nie jest sprawowana, przykładowo z powodu śmierci osoby niepełnosprawnej, świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje.
W praktyce opiekun osoby niepełnosprawnej po śmierci podopiecznego może ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych (po dokonaniu rejestracji jako osoba bezrobotna) lub o świadczenie przedemerytalne (jeśli spełnia warunki określone w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych).
Nowe przepisy od 1 stycznia 2024 r.
1 stycznia 2024 r. wejdą jednak w życie przepisy, które umożliwią zachowanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jeszcze przez określony czas od śmierci osoby wymagającej opieki.
Zgodnie z nowym art. 17 ust. 4a ustawy o świadczeniach rodzinnych w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki.
Analogiczna regulacja będzie dotyczyła również osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne na podstawie przepisów przejściowych.
Zmiany w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego
Nowe przepisy zostały wprowadzone przez ustawę o świadczeniu wspierającym.
Pomoc w formie świadczenia wspierającego będzie kierowana bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością, w wieku od ukończenia 18 roku życia. Świadczenie to będzie przysługiwało bez względu na dochód. Przyznanie świadczenia wspierającego będzie uzależnione od uzyskania w wojewódzkim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, na poziomie od 70 pkt do 100 pkt. Wysokość nowego świadczenia zostanie powiązana z rentą socjalną i będzie podlegała corocznej waloryzacji. Świadczenie wspierające będzie wprowadzane w trzech etapach od 1 stycznia 2024 r.
Ustawa o świadczeniu wspierającym modyfikuje też zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Po zmianach świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać rodzicom i innym osobom opiekującym się niepełnosprawnymi dziećmi w wieku do ukończenia 18 roku życia bez ograniczeń w podejmowaniu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Dla osób, które pobierają świadczenie na "starych" zasadach ustawa przewiduje szereg przepisów przejściowych.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r., poz. 1429)