REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenie pielęgnacyjne dla dorosłej osoby niepełnosprawnej - korzystne orzeczenia kolegiów

Michalina Topolewska
Michalina Topolewska
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Większość organów odwoławczych bezpośrednio stosuje się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego./Fot. Shutterstock
Większość organów odwoławczych bezpośrednio stosuje się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego./Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych starający się o świadczenia pielęgnacyjne coraz częściej uzyskują korzystne orzeczenia samorządowych kolegiów. Chociaż upłynęło już pięc lat, to wyrok Trybunału Konstytucyjnego wciąż nie został wykonany.

Łatwiej o świadczenia pielęgnacyjne. Samorządowe kolegia po stronie opiekunów

Większość organów odwoławczych bezpośrednio stosuje się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego. Wyłamuje się Gdańsk.

REKLAMA

Coraz więcej opiekunów osób, które stały się niepełnosprawne w dorosłym życiu, nie musi składać skargi do sądu i czekać wiele miesięcy na wyrok w sprawie uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego po wyroku Trybunału Konstytucyjnego (TK). Mogą otrzymać je szybciej, bo – jak sprawdziliśmy – praktycznie wszystkie samorządowe kolegia odwoławcze (SKO) wydają decyzje na ich korzyść.

Polecamy: Świadczenia z pomocy społecznej. Postępowanie administracyjne

Niewykonany wyrok TK

REKLAMA

Wspomniane orzeczenie TK z 21 października 2014 r. (sygn. akt K 38/13) dotyczy jednej z podstawowych przesłanek, którą trzeba spełnić, aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne. Jest ona zawarta w art. 17 ust. 1b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2220 ze zm.) i przewiduje, że wsparcie przysługuje, gdy niepełnosprawność członka rodziny powstała, zanim skończył on 18 lub 25 lat (jeśli było to w trakcie nauki). Trybunał orzekł jednak, że przepis ten, uzależniając prawo do świadczenia od momentu powstania dysfunkcji zdrowotnej, narusza konstytucję.

Ponieważ upłynęło już ponad pięć lat, a wyrok wciąż nie został wykonany, opiekunowie dorosłych niepełnosprawnych na własną rękę starają się wyegzekwować pomoc finansową w procedurze odwoławczo-skargowej. Gdy gmina wyda negatywną decyzję, składają odwołanie do SKO. Gdy to nie pomoże, kierują skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uchylenie i przyznanie

REKLAMA

Okazuje się jednak, że coraz częściej skargi do WSA nie są konieczne. Świadczą o tym informacje otrzymane przez DGP z 45 spośród 49 SKO (jednostki w Koszalinie, Nowym Sączu, Tarnowie i Toruniu nie odpowiedziały do czasu publikacji tekstu). 41 z nich deklaruje, że rozpatrując odwołania od decyzji odmawiających przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z powodu braku spełnienia wymogu określonego w art. 17 ust. 1b ustawy, uwzględniają wyrok TK oraz ugruntowaną na jego podstawie linię orzeczniczą sądów administracyjnych.

Co istotne, w zależności od okoliczności danej sprawy możliwe są tu dwa podstawowe sposoby działania. Pierwszy z nich sprowadza się do tego, że SKO uchyla decyzję organu I instancji i orzeka co do istoty sprawy, czyli o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego opiekunowi. Taka decyzja jest podejmowana w trybie art. 138 par. 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego.

– Dzieje się tak, gdy wnioskodawca spełnia wszystkie pozostałe ustawowe przesłanki uzyskania świadczenia, a organ I instancji zgromadził pełny materiał dowodowy – tłumaczy Piotr Palutek, prezes SKO w Częstochowie.

Prawo do świadczenia jest bowiem obwarowane kilkoma wymogami. Tymczasem zdarza się, że gmina, wydając decyzję negatywną, uzasadnia ją wyłącznie tym, że osoba stała się niepełnosprawna po ukończeniu 18 lub 25 lat. Nie weryfikuje pozostałych warunków, np. tego, czy opiekun powstrzymuje się od aktywności zawodowej z uwagi na potrzebę zajęcia się niesamodzielnym krewnym lub czy nie ma przyznanej innej formy wsparcia, której nie można łączyć ze świadczeniem pielęgnacyjnym.

– W takich sytuacjach kolegium uchyla decyzję organu I instancji i przekazuje mu do ponownego rozpatrzenia, bo konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie – tłumaczy Andrzej Michalkiewicz, prezes SKO w Legnicy.

Taka decyzja jest wydawana na mocy art. 138 par. 2 k.p.a. W praktyce oznacza to, że gmina, stosując się do wytycznych SKO i po sprawdzeniu, czy opiekun spełnia inne przesłanki, przyznaje mu świadczenie.

Liczy się uzasadnienie

Od jednoznacznego wskazania sposobu rozstrzygania odwołań opiekunów uchyliły się SKO w Lublinie, Zielonej Górze i Przemyślu.

– Kolegium przy wydawaniu zindywidualizowanych decyzji dotyczących świadczenia pielęgnacyjnego kieruje się interesem strony w myśl znowelizowanych przepisów k.p.a. Rozstrzygnięcia zapadające w tych sprawach są uzależnione od stanu faktycznego i przedstawionych dokumentów – informuje Robert Gwidon Makarowicz, prezes SKO w Zielonej Górze.

Jedynie SKO w Gdańsku utrzymuje w mocy decyzje odmawiające świadczenia pielęgnacyjnego z powodu braku spełnienia kryterium wieku niepełnosprawności. Jak podkreśla jego prezes dr Mikołaj Pułło, teza o utracie mocy obowiązującej przez art. 17 ust. 1b ustawy pozostaje w sprzeczności z uzasadnieniem wyroku TK (wynika z niego, że jego skutkiem nie jest uchylenie wspomnianego przepisu ani wykreowanie prawa do żądania świadczenia dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych). Ponadto trybunał wskazał, że dopuszczalne jest różnicowanie dostępu do świadczenia (ze względu na kryterium dochodowe) oraz jego wysokości (z uwagi na wiek osoby niepełnosprawnej). Kwestie te wymagają jednak uregulowania na poziomie ustawy.

– Zważywszy na brak takich działań i niezmieniony stan prawny, kolegium kieruje się aktualnym brzmieniem przepisów oraz przyjmuje, że art. 17 ust. 1b ustawy pozostaje normą prawa powszechnie obowiązującego – podsumowuje Mikołaj Pułło.

 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Polecamy serwis: Świadczenie pielęgnacyjne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Nie będzie zakazu używania kominków. Na pewno? MKiŚ odpowiada na kontrowersje dotyczące programu Czyste Powietrze

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.

Banki likwidują bankomaty. Czy koniec gotówki staje się faktem na naszych oczach?

Banki zaczynają likwidować bankomaty. To zaś rodzi sprzeciw społeczeństwa i niepokoi Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwraca uwagę na ryzyko wykluczenia finansowego. Może to wpłynąć szczególnie na osoby starsze i mieszkańców wsi – ale nie tylko. Jakie jeszcze konsekwencje rodzi dalsze ograniczanie gotówki, które postępuje już od pewnego czasu?

REKLAMA

Podatek migracyjny: 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Czy Polska go zapłaci, czy będą kary?

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

Nie każda wdowa z rentą rodzinną dostanie rentę wdowią. Dlaczego? ZUS: tak jest w przepisach

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, przykładowo emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Korzystniejsze świadczenie ZUS wypłaci od lipca 2025 r. pełnej wysokości, a drugie w wymiarze 15 proc. Okazuje się jednak, że nie każda wdowa i każdy wdowiec, którym ZUS wydał decyzję o przyznaniu renty rodzinnej „załapie się” na dobrodziejstwo wynikające z renty wdowiej.

Spokój na zawsze: Jak testament notarialny zapewnia Ci bezpieczeństwo?

Testament notarialny to jedna z najpewniejszych form wyrażenia swojej ostatniej woli. Dzięki sporządzeniu go przed notariuszem masz gwarancję, że dokument będzie zgodny z prawem, nie zostanie podważony, a Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane bez problemów. Dowiedz się, dlaczego warto postawić na tę bezpieczną opcję i jakie korzyści niesie ze sobą testament sporządzony w obecności notariusza.

Najnowsze sondaże wyborcze 2025 [ZESTAWIENIE]

Najnowsze sondaże wyborcze z marca 2025 analizuje socjolog z UJ prof. Jarosław Flis. Jakie są tendencje dla każdego z kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r.? Oto zestawienie ostatnich sondaży CBOS, IBRiS, IPSOS, United Surveys, Pollster, Opinia24, SW Research. Jakie są uśrednione wyniki pierwszych 9 kandydatów na Prezydenta Polski?

REKLAMA

Jeden prawomocny i 14 nieprawomocnych wyroków. Spory z ZUS o ponowne przeliczenie emerytury, wyrównania i odsetki

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

Sąd: Ponowne przeliczanie emerytur dotyczy ostatnich 12 lat. Naruszanie Konstytucji od 2013 r.

W 2005 r. przeszłam na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat. W 2010 r gdy skończyłam 60 lat co prawda miałam jakieś przeliczenie na którym zyskałam brutto 249,88. Następnie w 2016r znów miałam przeliczenie i to zyskałam 78,53 brutto. W obecnej chwili mam 75 lat. Czy mogę ubiegać się o ponowne przeliczenie na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2024 r.?

REKLAMA