Obywatel złożył w Senacie petycję, proponując powiązanie zasiłku pielęgnacyjnego i dodatku pielęgnacyjnego. W ten sposób chciał doprowadzić do podwyżki wartości zasiłku pielęgnacyjnego, który, jak wiadomo, nie jest podwyższany od 2019 r. Jego wartość wciąż wynosi 215,84 zł. Z uwagi na kłopoty budżetowe (procedura nadmiernego deficytu – UE, powódź, zbrojenia, deficyt – polski budżet) jest prawdopodobny brak podwyżki także w 2026 r. Dlaczego dodatek pielęgnacyjny miałby pomóc w podwyżce zasiłku pielęgnacyjnego?
Bo dziś dodatek pielęgnacyjny ma wartość 330,07 zł. W marcu 2025 r. będzie miał wartość - po kolejnej podwyżce - około 348,30 zł.
Podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego poprzez waloryzację dodatku pielęgnacyjnego
Na podstawie art. 75 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, dodatek pielęgnacyjny jest podwyższany przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja. Ten przepis wprowadza coroczną waloryzację dodatku pielęgnacyjnego. W przypadku zasiłku pielęgnacyjnego jego podwyżka zależy od decyzji rządu, który w sytuacji kłopotów budżetowych nie miał (2025 r.) i nie ma (2026 r.) możliwości waloryzacji.
Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych
Autor petycji zaproponował nowelizację ustawy o świadczeniach rodzinnych w taki sposób, aby zniknął z niej przepis mówiący, że zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 215,84 zł miesięcznie. Jednocześnie w art. 16 tej ustawy miałby się pojawić przepis mówiący, że zasiłek pielęgnacyjny ma wartość dodatku pielęgnacyjnego. Chodzi tu o bieżącą wartość dodatku pielęgnacyjnego. Taka konstrukcja przepisów oznacza coroczną waloryzację i podwyżkę zasiłku pielęgnacyjnego.
Dlaczego podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego to taki problem?
Bo zasiłek pielęgnacyjny pobiera przeszło 1 milion osób, co daje roczny koszt około 2,5 miliarda złotych. Podwyżka o 100 zł to 1,2 miliarda więcej, o 200 zł 2,4 miliarda, o 300 zł 3,6 miliarda itd.
Cechą zasiłku pielęgnacyjnego jest brak progu dochodowego. Nie można więc zamrozić takiego progu dochodowego, aby dopasować liczbę osób otrzymujących zasiłek do możliwości budżetowych.
Osoby uprawnione do zasiłku pielęgnacyjnego a świadczenie wspierające w 2025 r.
Popatrzmy, kto otrzymuje ten zasiłek:
Są to na przykład osoby niepełnosprawne wieku powyżej szesnastego roku życia o znacznym stopniu niepełnosprawności. Osoby niepełnosprawne o takim uszczerbku, mają szanse na świadczenie wspierające. Mamy więc dwa nakładające się świadczenia na siebie – świadczenie wspierające (1) i zasiłek pielęgnacyjny (2). Być może rząd podjął decyzję o zamrożeniu zasiłku pielęgnacyjnego dlatego, że stale waloryzowane jest świadczenie wspierające (wraz z podwyżką renty socjalnej rok do roku).
Kolejny przykład. Zasiłek pielęgnacyjny otrzymuje każda osoba, która ukończyła siedemdziesiąty piąty rok życia. Tak samo jest w przypadku dodatku pielęgnacyjnego (dla emeryta lub rencisty). Nie ma więc uzasadnienia to waloryzacji zarówno zasiłku pielęgnacyjnego jak i dodatku pielęgnacyjnego dla tych osób. Oczywiście nie można jednocześnie pobierać zasiłku pielęgnacyjnego (potrzebny wniosek do MOPS) i dodatku pielęgnacyjnego (ZUS przyznaje z automatu, ex lego każdemu emerytowi 75 lat).