Trzynastka, czyli dodatkowe wynagrodzenie roczne nie przysługuje wszystkim pracownikom zatrudnionym na etacie. Przepisy dotyczące dodatkowej wypłaty nie są regulowane Kodeksem pracy. Świadczenie to wypłacane jest w sferze budżetowej oraz w służbie cywilnej, wśród członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, zgodnie z zasadami określonymi w Ustawie o służbie cywilnej, a także wśród urzędników służby cywilnej –zatrudnionych na podstawie mianowania. Aby je otrzymać, nie wystarczy być zatrudnionym we wskazanej jednostce.
Otrzymasz dodatkowe wynagrodzenie, jeśli…
Trzynastka na pewno przysługuje pracownikom, którzy przepracowali rok. Wysokość wynagrodzenia to 8,5 proc. sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego.
Osoby, które pracują krócej, otrzymają dodatkowe wynagrodzenie obliczone proporcjonalnie do okresu zatrudnienia, o ile przepracowały minimum 6 miesięcy. I chodzi tu o faktyczne świadczenie pracy, a nie tylko posiadanie umowy (uchwała Sądu Najwyższego z: 25 lipca 2003 r., sygn. akt III PZP 7/03, OSNP nr 2/2004, poz. 26; 13 grudnia 2005 r., sygn. akt II PZP 9/05, OSNP nr 7-8/2006, poz. 109; 7 lipca 2011 r., sygn. akt III PZP 3/11, OSNP nr 1-2/2012, poz. 3).
Warunek 6 miesięcy pracy nie dotyczy jednak zatrudnionych na podstawie powołania lub wyboru. Dostaną oni świadczenie proporcjonalnie wyliczone w stosunku do ilości przepracowanego czasu.
Spełnienie warunku otrzymania dodatkowego wynagrodzenia nie zawsze równa się wypłacie
Funkcjonuje przekonanie, że jeśli już pracownik jest uprawniony do otrzymania trzynastki, to nikt mu tego prawa nie odbierze. Niekoniecznie. Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje za efektywną pracę. Jeśli więc podwładny nie może pochwalić się sumienną pracą, dopuścił się rażących naruszeń, może liczyć się z utratą dodatkowych pieniędzy. Jak stanowią przepisy, prawo do trzynastki nie przysługuje w przypadkach nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, przekraczającej dwa dni czy pracy w stanie nietrzeźwym.
Pracownik, którego zwolniono dyscyplinarnie lub rozwiązano z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy, również nie otrzyma dodatkowego wynagrodzenia.
Trzynastka u prywaciarza również możliwa
Dodatkowe wynagrodzenie rocznie nie musi być tylko przywilejem wybranych grup pracowniczych. Przepisy prawa pracy umożliwiają pracodawcom swobodę regulowania płac, oczywiście pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa pracy oraz nie są mniej korzystne niż powszechnie obowiązujące przepisy. Dlatego każdy pracodawca może w wewnętrznym regulaminie zagwarantować prawo do trzynastki dla swoich pracowników.
Osoby uprawnione do dodatkowego wynagrodzenia wypłatę powinny otrzymać w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który trzynastka przysługuje.
Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej