W 2024 roku wiele osób nadal postrzega prowadzenie działalności nierejestrowanej jako atrakcyjne rozwiązanie pozwalające podreperować domowy budżet. Jednak brak rejestracji działalności nie oznacza braku obowiązku dokumentowania sprzedaży. Sprawdź, czy powinieneś wystawiać rachunki, czy faktury.
- Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
- Rachunek czy faktura – jak dokumentować działalność nierejestrowaną?
Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Działalność nierejestrowaną mogą co do zasady prowadzić osoby fizyczne których przychód należny z tego tytułu nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę i które w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywały działalności gospodarczej (art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców). Od 1 stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4242 zł, a w drugiej połowie roku osiągnie poziom 4300 zł. Wysokość przychodu, który można uzyskać bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej w pierwszej połowie 2024 r. wynosi więc 3181,50 zł, a od 1 lipca 2024 r. osiągnie poziom 3225,00 zł.
Rachunek czy faktura – jak dokumentować działalność nierejestrowaną?
Mimo że działalność nierejestrowana nie jest działalnością gospodarczą, osoba która ją prowadzi ma obowiązek wystawić na żądanie kupującego rachunek (art. 87 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa). Jest z niego zwolniona tylko wtedy, gdy żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Taki rachunek powinien zawierać co najmniej:
- imiona i nazwiska (nazwę albo firmę) oraz adresy sprzedawcy i kupującego bądź wykonawcy i odbiorcy usługi;
- datę wystawienia i numer kolejny rachunku;
- określenie rodzaju i ilości towarów lub wykonanych usług oraz ich ceny jednostkowe;
- ogólną sumę należności wyrażoną liczbowo i słownie.
Nie jest oczywiste to, czy osoba zarobkująca w tej formie ma obowiązek (i może) wystawić nabywcy fakturę. W praktyce jednak przyjmuje się, że na ogólnych zasadach jest to dopuszczalne, jeśli kupujący tego zażąda (art. 106b ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług).
W takiej sytuacji faktura musi zawierać co najmniej:
- datę wystawienia,
- numer kolejny,
- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
- miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
- cenę jednostkową towaru lub usługi,
- kwotę należności ogółem.
Zakres danych wskazanych na takiej fakturze jest więc ograniczony. Nie ma obowiązku podawania na niej adresu, czy numeru PESEL wystawcy.
Podstawa prawna
- art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.)
- art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1ba ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.)