Dodatki obowiązkowe
Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych
W przypadku, jeśli pracownik wykonuje pracę ponad obowiązujące go normy czasu pracy, a także pracuje ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy przysługuje mu prawo do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Za pracę w godzinach nadliczbowych, przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia, w przypadku, kiedy praca w godzinach nadliczbowych przypada w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto. Na dodatek z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych w wysokości 50 proc. wynagrodzenia przysługuje pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż wyżej opisany.
Zobacz także dział: Godziny nadliczbowe
Dodatek za pracę w porze nocnej
Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej. Wysokość dodatku to 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dodatek za pracę w niedzielę
Pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele pracodawca mo obowiązek zapewnić inny dzień wolny od pracy. Nie ma znaczenia ile godzin w niedziele pracował pracownik, nawet za jedną godzinę pracy w niedziele przysługuje pracownikowi dzień wolny. Dzień wolny pracodawca musi udzielić w ciągu 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po przepracowanej niedzieli. W przypadku, kiedy pracodawca nie może przyznać pracownikowi dnia wolnego, pracownikowi przysługuje dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego. Jeśli i tak oddanie dnia wolnego nie jest możliwe pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedziele.
Dodatek za pracę w święto
W przypadku, kiedy pracownik pracuje w święto pracodawca musi mu udzielić dnia wolnego, do końca okresu rozliczeniowego. Dzień wolny nie może wypadać w dzień wolny w dzień dla pracownika wolny od pracy. Jeśli pracodawca nie będzie miał możliwości przyznania dnia wolnego, wtedy pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w święto.
Dodatki wyrównawcze
Dodatki wyrównawcze mają wyrównać różnicę w wynagrodzeniu pracownika powstałą w związku z ciążą pracownicy lub względami zdrowotnymi pracownika. Pracodawca, który zatrudnia pracownicę w ciąży w porze nocnej lub zatrudnia pracownicę w ciąży lub karmiącą dziecko piersi przy pracy przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia ma obowiązek przenieść pracownicę do innej pracy. W razie gdy zmiana warunków pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku pracy, skrócenie czasu pracy lub przeniesienie pracownicy do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownicy przysługuje dodatek wyrównawczy.
Dodatek wyrównawczy przysługuje również pracownikowi, który został przeniesiony do innej pracy, w związku z jego stanem zdrowia. W razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej, pracodawca ma obowiązek przenieść pracownika do innej pracy. W przypadku, przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy. Jednak należy wspomnieć, że dodatek wyrównawczy przysługuje przez okres nie przekraczający 6 miesięcy.
Zobacz także dział: Zasiłek wyrównawczy
Dodatki nieobowiązkowe
Prawo do dodatków nieobowiązkowych może zostać pracownikowi zagwarantowane pracownikowi w umowie o pracę, w regulaminie wynagradzania lub w układzie zbiorowym pracy.
Dodatek funkcyjny
Dodatek funkcyjny przysługuje pracownikowi w związku z zajmowaną funkcją kierowniczą. Do dodatku mają prawo osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych i dyrektorskich, kiedy praca, którą wykonują jest związana z zarządzaniem i kierowaniem zespołem osób. Dodatek jest swoistą rekompensatą za większą odpowiedzialność, jaka spoczywa na osobach na kierowniczych stanowiskach.
Dodatek funkcyjny nie ma charakteru powszechnego, co oznacza że nie przysługuje na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów. Dodatek jest obowiązkowy tylko wobec określonych grup pracowniczych, na przykład wobec pracowników samorządowych, prokuratorów. Jeśli inni pracodawcy chcą wprowadzić prawo do dodatku funkcyjnego, mogą to uczynić w regulaminie wynagradzania, w układzie zbiorowym pracy albo w umowie o pracę.
Dodatek za wysługę lat
Dodatek za wysługę lat zwany też dodatkiem stażowym. Dodatek przysługuje pracownikom po przepracowaniu określonego czasu. Dodatek stażowy dla niektórych pracowników sfery budżetowej jest dodatkiem obowiązkowym. W przypadku, kiedy pracodawca chce, aby jego pracownicy otrzymali dodatek za przepracowanie określonej liczby lat pracy musi uwzględnić taką możliwość w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania lub w umowie o pracę.
Zobacz: Uprawnienia pracownika samorządowego
Dodatek za pracę w szczególnych warunkach
Pracownikowi przysługuje dodatek, jeśli pracuje w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych. Dodatek przysługuje w związku z tym, że praca w takich warunkach naraża pracownika na działanie szkodliwych warunków, co powodować może w dłuższym czasie obniżenie sprawności fizycznej i psychicznej pracownika lub zmianę w stanie zdrowia, która skutkować może chorobą zawodową.
Dodatek za pracę w szczególnych warunkach nie jest dodatkiem obowiązkowym. Pracodawca może wprowadzić możliwość przyznania pracownikom dodatku za pracę w szczególnie trudnych warunkach w umowie o pracę, w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania.
Dodatek za pracę w szczególnie uciążliwych warunkach przysługuje za każdą godzinę przepracowanych w tych warunkach. Jednak pracodawca powinien określić liczbę godzin pracy, jaką pracownik musi przepracować w warunkach szkodliwych, aby nabyć prawo do dodatku.
Dodatek za szczególne umiejętności
Dodatek za szczególne znajomości przyznawany jest pracownikom posiadającym wysokie kwalifikacje zawodowe. Na dodatek może liczyć pracownik z tytułem naukowym, absolwent studiów podyplomowych lub pracownik posiadający dyplom lub zaświadczenie ukończenia specjalistycznych kursów.
Pewnego rodzaju dodatkiem za szczególne umiejętności jest dodatek za znajomość języków obcych. Pracownik, który chce go otrzymać musi legitymować się określonym certyfikatem znajomości języka obcego.
Dodatek za niepalenie i dodatek za zdrowie
Pracodawca może w umowie o pracę, w regulaminie wynagradzania lub w układzie zbiorowym pracy przewidzieć wypłacanie pracownikom, którzy nie palą tytoniu dodatku z tego tytułu. Dodatek za zdrowie, może natomiast zostać przyznany pracownikowi, który nie korzysta ze zwolnień lekarskich.
Podstawa prawna: Kodeks pracy