Obowiązek podania wysokości wynagrodzenia w informacji o możliwości zatrudnienia pracownika
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy wpłynął do Sejmu 30 sierpnia 2018 r. Powstał z ramienia Klubu Poselskiego Nowoczesna. 12 września 2018 r. pismo zostało skierowane do I czytania na posiedzeniu Sejmu. Projektowana nowelizacja miała wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r., jednak tak się nie stało. Prace nad projektem zostały wznowione w 2019 r. Na 78 posiedzeniu Sejmu (13-15 marca 2019 r.) skierowano projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy z dnia 20 sierpnia 2018 r. >>>
Ustawa dodaje w Kodeksie pracy art. 183f w brzmieniu:
Art. 183f § 1. Pracodawca, publikując w dowolnej formie informację o możliwości zatrudnienia pracownika na danym stanowisku pracy, uwzględnia w niej kwotę proponowanego zasadniczego wynagrodzenia brutto.
§ 2. W przypadku, w którym wskazuje się minimalną i maksymalną wysokość zasadniczego wynagrodzenia brutto, w informacji o możliwości zatrudnienia umieszcza się wzmiankę, że kwota ta podlega negocjacji.
§ 3. Proponowana minimalna kwota zasadniczego wynagrodzenia, nie może być mniejsza niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Projektodawcy proponują nałożenie na pracodawców obowiązku informowania w każdej ofercie pracy o proponowanym przez siebie wynagrodzeniu na danym stanowisku pracy. Można wskazać tzw. widełki płacowe, podając minimalną i maksymalną kwotę wynagrodzenia. W takiej sytuacji należy zamieścić wzmiankę o możliwości negocjacji płacy. Co najistotniejsze, proponowana kwota nie może być niższa niż obowiązujące w danym roku minimalne wynagrodzenie za pracę.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Kara grzywny
Co więcej, przewiduje się, że niestosowanie się do nowego przepisu będzie sankcjonowane. Jeśli pracodawca nie poda w ogłoszeniu o pracę kwoty wynagrodzenia bądź zatrudni pracownika za wynagrodzeniem niższym niż zapewniał w ogłoszeniu grozi mu kara grzywny.
Proponuje się dodanie w art. 281 Kodeksu pracy punktu 8, zgodnie z którym kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu:
zawiera stosunek pracy za wynagrodzeniem mniejszym, niż przewidzianym w opublikowanej informacji o możliwości zatrudnienia pracownika na danym stanowisku pracy, albo nie zawarł takiej informacji podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Korzyści dla pracowników i kandydatów do pracy
Projektodawcy chcą zobowiązać pracodawców do przedstawiania w ofertach pracy proponowanego przez nich wynagrodzenia na danym stanowisku. Uważają, że będzie to rozwiązanie korzystne dla jednej i drugiej strony stosunku pracy. Jednak nie wskazują jednoznacznie jak nowa regulacja poprawi sytuację pracodawców. Skupiają się na korzyściach dla strony pracowniczej. Przewidują pomniejszenie ryzyka dyskryminacji płacowej (co oprócz kandydatów do pracy ma dotyczyć także pracowników już zatrudnionych). Kandydaci będą wiedzieli, kiedy mogą negocjować warunki wynagradzania. Docelowo miałaby poprawić się wydajność rekrutacji. Osoby aplikujące na dane stanowiska będą robiły to z większą świadomością, co przyczyni się do racjonalnie podejmowanych decyzji zawodowych. Ponadto powinna zwiększyć się mobilność pracowników na rynku pracy. W uzasadnieniu do projektu nie napisano jednak w jaki sposób miałoby się to stać.
Podsumowując, nałożenie na pracodawców obowiązku podawania w ofertach pracy minimalnej i maksymalnej wysokości wynagrodzenia, a także usankcjonowanie niewywiązywania się z tego obowiązku, będzie korzystne głównie dla pracowników oraz kandydatów do pracy.
Wynagrodzenie nie niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę
Co więcej, projektodawcy twierdzą, że obowiązek podawania wynagrodzenia w ofertach pracy „pomoże realizować rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2017 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2018 r.” (Dz.U. z 2017 r., poz. 1747).
Wydaje się jednak, że proponowana regulacja spowoduje problemy interpretacyjne w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia nie niższego niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Art. 6 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r., poz. 847 ze zm.) traktuje o tym, że wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na cały etat nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Do ustalenia czy wynagrodzenie proponowane przez pracodawcę nie jest niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę bierze się pod uwagę nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale także inne składniki wynagrodzenia, jak dodatek stażowy.
Negatywna ocena projektu przez Biuro Analiz Sejmowych
Zdaniem Ireny Galińskiej-Rączy, ekspertki ds. legislacji w Biurze Analiz Sejmowych wprowadzenie omawianego obowiązku wpłynęłoby na ustawową wysokość wynagrodzenia minimalnego, a także na zasadę swobody umów, ustalając nową kategorię prawną w postaci „minimalnego wynagrodzenia zasadniczego”. Co więcej, zdaniem ekspertki nowy obowiązek nałożony na pracodawców może wpływać na regulaminy wynagradzania i układy zbiorowe pracy oraz może być podstawą do zastosowania kar przewidzianych w prawie pracy za zaniżanie i zawyżanie indywidualnego wynagrodzenia za pracę.
W związku z proponowaną nowelizacją pojawia się wiele pytań. W jaki sposób nowa regulacja miałaby wpłynąć na konkurencyjność przedsiębiorców? Jak nowy obowiązek miałby odnosić się do pracowników zatrudnionych na podstawie stawki godzinowej? Czy podając widełki płacowe pracodawcy mają jakieś ograniczenia kwotowe? Czy pozwala to na podanie kwot minimalnego i maksymalnego wynagrodzenia różniących się od siebie kilkoma tysiącami złotych?