Wynagrodzenie
Wynagrodzenie za pracę stanowi istotny element stosunku pracy. Jest to podstawowe świadczenie ze strony pracodawcy na rzecz pracownika w zamian za świadczoną pracę. Powinno odpowiadać rodzajowi pracy i kwalifikacjom pracownika, a także sprzyjać usprawnieniu pracy i podnoszeniu jej jakości.
Na wynagrodzenie składa się płaca zasadnicza ustalana według określonego systemu, a ponadto w jego skład mogą wchodzić wszelkiego rodzaju dodatki np. funkcyjne, za pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz premie ustalone regulaminem obowiązującym u danego pracodawcy lub określone w przepisach płacowych.
Wynagrodzenie powinno być określone w umowie o pracę. Czasami można w umowie napisać jedynie, że pracownik jest objęty określonym systemem wynagradzania. W takiej sytuacji w przepisach wewnętrznych musi być doprecyzowane, jakie prowizje czy akordy odnoszą się do danego pracownika.
Wysokość
Obowiązek pracodawcy świadczenia pracownikowi wynagrodzenia za pracę stanowi konieczny składnik stosunku pracy. Wynagrodzenie można ustalić w umowie w sposób bezpośredni, wskazując wysokość jego poszczególnych składników, albo pośrednio odwołując się do obowiązujących w danym dziale zatrudnienia przepisów płacowych.
Dokonuje się tzw. zaszeregowania pracownika do odpowiedniej grupy i z tym zaszeregowaniem przepisy płacowe wiążą określone stawki wynagrodzenia. W przypadku gdy dla danego pracownika przewidziane są różne stawki, przyjmuje się, jeśli inaczej nie postanowiono w umowie, że pracownik ma prawo do wynagrodzenia według niższej stawki.
Postanowienia umowy o pracę nie mogą być jednak dla podmiotów zatrudnionych mniej korzystne niż przepisy płacowe.
Zobacz także: Minimalne wynagrodzenie
System czasowy
Najprostsza zasada ustalania wynagrodzenia polega na obliczaniu go według czasu, w ciągu którego praca jest pełniona - system czasowy. Na ten system może się składać wynagrodzenie miesięczne, dniówkowe, godzinowe. Na wysokość tego wynagrodzenia nie mają wpływu wyniki pracy. Ustalone w ten sposób wynagrodzenie jest najbardziej stabilne.
System akordowy
Wynagrodzenie, którego podstawę stanowią dające się wymierzyć ilościowe wyniki pracy, to wynagrodzenie oparte na systemie akordowym. W tym systemie na pracowniku spoczywa ryzyko ponoszenia skutków obniżenia wydajności pracy z przyczyn leżących po jego stronie. Ryzyko to ulega znacznemu zwiększeniu przy akordzie zespołowym, w którym wysokość wynagrodzenia jest uzależniona od wyników pracy zespołu.
System premiowy
W systemie premiowym wynagrodzenie jest uzależnione od wyników pracy. System ten może występować w połączeniu z czasowym i akordowym. Wynagrodzenie prowizyjne występuje przede wszystkim w handlu. Może być też stosowane wobec akwizytorów i innych pracowników, w których pracy występują powiązania procentowe miedzy wysokością wynagrodzenia a wartością przeprowadzonych transakcji lub usług.
Zobacz także: Zarobki