Czy w normalnym wynagrodzeniu za nadgodziny należy uwzględnić premie?

W podstawie normalnego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe nie powinni Państwo uwzględniać dodatku za pracę w nocy i 100% rekompensaty za godziny nadliczbowe. Pozostałe dodatki należy wliczyć do normalnego wynagrodzenia.

Przepisy prawa pracy nie definiują normalnego wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbo­wych. Definicja ta została jednak wykształcona przez orzecznictwo sądowe. Przez normalne wynagro­dzenie należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących u praco­dawcy przepisów płacowych pracownik ma do nich prawo (wyroki Sądu Najwyższego z 3 czerwca 1986 r., I PRN 40/86, OSNC 1987/9/140 oraz z 22 czerwca 2011 r., II PK 3/11, OSNP 2012/15-16/191).

Zobacz serwis: Zarobki

Elementy uwzględniane przy obliczaniu normalnego wynagrodzenia za nadgodziny Rodzaj składnika wynagrodzenia Definicja płaca zasadnicza wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika okre­ślonego stawką miesięczną lub godzinową dodatki do wynagrodzenia składniki o stałym charakterze zagwarantowane pracownikowi przez zakła­dowe przepisy płacowe lub w umowie o pracę, np. funkcyjny, stażowy, za pracę szkodliwą dla zdrowia, za niepalenie i dyspozycyjność premie składniki o stałym charakterze i niezależne od osiągnięcia konkretnych wyni­ków w pracy, nieobjętych zadaniami wykonywanymi w godzinach nadliczbo­wych, np. premia regulaminowa

W normalnym wynagrodzeniu za godziny nadliczbowe nie należy uwzględniać nagród i zmiennych składników pensji zależnych od konkretnych efektów pracy (np. premii prowizyjnych i zadaniowych). Dotyczy to również dodatków za pracę w nocy oraz 100% dodatku za każdą godzinę pracy powy­żej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy w ruchu cią­głym. Dodatki te przysługują tylko w ściśle określonych sytuacjach i nie można uznać, że mają stały charakter (pracownik nie zawsze je otrzyma, gdyż nie w każdym miesiącu będzie pracował dłużej albo w porze nocnej).

Do normalnego wynagrodzenia należy zaliczyć stale i systematycznie wypłacaną premię regulamino­wą, do uzyskania której nie trzeba spełnić jakichkolwiek przesłanek lub której nabycie zależy od tego, czy nie pojawią się określone negatywne przesłanki jej pomniejszenia czy pozbawienia, np. nieobecność w pracy, nałożenie na pracownika kary nagany lub upomnienia.

Zobacz serwis: Czas pracy

Robert S., zatrudniony na pełny etat w podstawowym systemie czasu pracy, otrzymuje co miesiąc wyna­grodzenie zasadnicze w wysokości 4000 zł brutto, a także premię regulaminową pomniejszaną w przy­padku nieprzestrzegania przez pracownika przepisów bhp albo otrzymania kary upomnienia lub nagany. Oprócz pensji zasadniczej otrzymuje dodatek za niepalenie i za całomiesięczną obecność w pracy. W tej sytuacji wszystkie składniki wynagrodzenia są wypłacane stale i systematycznie, dlatego należy je brać pod uwagę przy wyliczaniu normalnego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

Inne zasady obowiązują przy ustalaniu podstawy dodatku za godziny nadliczbowe. Do tej podsta­wy należy zaliczyć wynagrodzenie pracownika wynikające wyłącznie z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną, a więc jedynie wynagrodzenie zasadnicze (uchwała Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2007 r., II PZP 4/07, OSNP 2007/21-22/307). Jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - podstawę stanowi 60% wynagrodze­nia (art. 151¹ § 3 Kodeksu pracy).

Podstawa prawna:

• art. 151¹ ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1662