Minimalna stawka godzinowa od umów cywilnoprawnych 2025 roku jest już oczywiście ustalona i wynosi 30,50 zł. Do jakich dokładnie umów ma zastosowanie minimalna stawka godzinowa? Jakie są zasady zawierania umów?
- Minimalna stawka godzinowa do umów zlecenia lub umów o świadczenie usług
- Wysokość minimalnej stawki godzinowej 2024/2025
- Umowy wyłączone spod stosowania minimalnej stawki godzinowej
- Wynagrodzenie nie może być niższe niż gwarantowana minimalna stawka godzinowa
- Minimalna stawka godzinowa podlega szczególnej ochronie
- Nowe przepisy dotyczące minimalnej stawki godzinowej
Minimalna stawka godzinowa, wprowadzona dla umów zlecenia i umów o świadczenie usług, ma na celu ochronę osób wykonujących pracę na podstawie tych form współpracy. Obowiązek zapewnienia minimalnej stawki dotyczy nie tylko osób fizycznych, ale także przedsiębiorców oraz instytucji publicznych. W artykule omówimy podstawowe zasady dotyczące stosowania stawki, wyłączenia oraz obowiązki stron umowy.
Minimalna stawka godzinowa do umów zlecenia lub umów o świadczenie usług
Wyjaśnijmy, że minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do umów zlecenia (art. 734 Kodeksu cywilnego) lub umów o świadczenie usług do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 Kodeksu cywilnego).
Gwarancją otrzymywania minimalnej stawki godzinowej objęte zostały osoby fizyczne niewykonujące działalności gospodarczej, a także tzw. „samozatrudnieni”, tj. osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą niezatrudniające pracowników lub niezawierające umów ze zleceniobiorcami, których działalność została zarejestrowana w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Natomiast podmioty zobowiązane do wypełnienia obowiązków wynikających z minimalnej stawki godzinowej to przedsiębiorcy oraz inne jednostki organizacyjne (np. instytucje publiczne, urzędy administracji rządowej).
Wysokość minimalnej stawki godzinowej 2024/2025
Przypomnijmy, że od 1 stycznia 2024 r. minimalna stawka godzinowa wynosi 27,70 zł za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług (od 1 lipca 2024 r. - 28,10 zł). Natomiast od dnia 1 stycznia 2025 roku minimalna stawka godzinowa wynosi 30,50 zł - tak wynika z rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r. (Dziennik Ustaw rok 2024 poz. 1362). Podane kwoty są wartościami brutto.
Wysokość minimalnej stawki godzinowej stanowi kwotę przysługującą zleceniobiorcy za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług, podlegającą opodatkowaniu i oskładkowaniu, według zasad określonych w powszechnie obowiązujących przepisach, a także ewentualnym potrąceniom wierzytelności oraz egzekucji, z uwzględnieniem art. 833 kodeksu postępowania cywilnego. Przy czym, przy ustalaniu należnego zleceniobiorcy wynagrodzenia istnieje możliwość potrącenia, z przysługującego zleceniobiorcy lub świadczeniobiorcy wynagrodzenia, wierzytelności należnych zleceniodawcy lub usługodawcy.
Umowy wyłączone spod stosowania minimalnej stawki godzinowej
Nie wszystkie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług podlegają obowiązkowi zapewnienia minimalnej stawki godzinowej. Obowiązek ten nie ma zastosowania do umów zawieranych między osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. Wyłączone spod stosowania minimalnej stawki godzinowej zostały także następujące umowy, o których mowa w art. 734 i art. 750 Kodeksu cywilnego:
- jeżeli o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne; przesłanką wyłączenia ze stosowania obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej jest więc spełnienie trzech warunków łącznie (czas, miejsce i prowizja),
- określone umowy o świadczenie usług dotyczące sprawowanej osobiście w sposób ciągły całodobowej opieki nad osobami lub grupą osób.
Wynagrodzenie nie może być niższe niż gwarantowana minimalna stawka godzinowa
Aby zastosowanie znalazła minimalna stawka godzinowa strony nie muszą w umowie określać wynagrodzenia w stawce godzinowej. Wynagrodzenie może być w umowie określone dowolnie, np. w stawce miesięcznej. Istotne jest, aby wypłacone wynagrodzenie, w przeliczeniu na godzinę wykonanej pracy, nie było niższe niż gwarantowana minimalna stawka godzinowa obowiązująca w danym roku.
Co do zasady, kwestia ustalania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług powinna być określona w umowie zawartej przez strony. W przypadku braku takich ustaleń to zleceniobiorca lub świadczący usługi będzie zobowiązany do przedłożenia w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informacji o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług.
Minimalna stawka godzinowa ma również zastosowanie do umów zawartych w formie ustnej. W takim przypadku, zleceniodawca, przed rozpoczęciem wykonania zlecenia lub świadczenia usług, powinien potwierdzić zleceniobiorcy ustalenia co do sposobu potwierdzania liczby godzin.
Minimalna stawka godzinowa podlega szczególnej ochronie
Gwarancja minimalnej wysokości wynagrodzenia przy umowach cywilnoprawnych, podobnie jak wynagrodzenie za pracę, podlega szczególnej ochronie:
- wypłata musi nastąpić w formie pieniężnej oraz w regularnych odstępach czasu (w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc – co najmniej raz w miesiącu), wg reguły określonej w art. 112 Kodeksu cywilnego,
- obowiązuje zakaz zrzeczenia się prawa do tego wynagrodzenia oraz przeniesienia go na inną osobę,
- wynagrodzenie podlega ochronie przed egzekucją na zasadach określonych w art. 833 kpc.
Aktualnie jest tak, że zleceniodawca, który nie przestrzega minimalnej stawki godzinowej podlegał karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
Nowe przepisy dotyczące minimalnej stawki godzinowej
Dodajmy, że obecnie rząd pracuje nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Nowe regulacje mają na celu przede wszystkim wdrożenie do polskiego porządku prawnego regulacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 275 z 25.10.2022, str. 33) w zakresie minimalnego wynagrodzenia. Nowe przepisy, które mają obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku, dotyczą również minimalnej stawki godzinowej.
Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przewiduje następujące zmiany:
- dodanie przepisu, zgodnie z którym wypłaty wynagrodzenia wynikającego z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego;
- nadanie nowego brzmienia przepisom, zgodnie z którymi kto, będąc przedsiębiorcą albo działając w imieniu przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenie za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż obowiązująca wysokość minimalnej stawki godzinowej lub nie wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, podlega karze grzywny od 1500 zł do 45000 zł.
Wynagrodzenia 2025. Rozliczanie płac w praktyce
Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r. (Dziennik Ustaw rok 2024 poz. 1362);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1893).