Rząd szykuje podwyższenie wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych finansowanych ze środków PFRON. Proponowane rozwiązanie zakłada zwiększenie o 15% ustawowych stawek dofinansowań do wynagrodzeń.
Wzrost dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych zakłada projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (UD55). Projekt oprócz zwiększenia stawki dofinansowania do zatrudniania osób niepełnosprawnych przewiduje również zmianę zapisów dotyczących dotacji na ten cel z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Rząd planuje przyjęcie tego projektu w drugim kwartale 2024 roku.
Za zmianą minimalnego wynagrodzenia nie podążała kwota dofinansowania z dla pracodawców do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami
Wskazując przyczyny zmian ustawodawca wyjaśnia, że od 2022 r. w Polsce minimalne wynagrodzenie wzrosło znacząco - od 3010 zł na koniec 2022 r. do planowanych w lipcu 2024 r. - 4300 zł, natomiast ostatnia nowelizacja przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44), podnosząca wysokość miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia miała miejsce w 2022 r. (zmianę wprowadziła ustawa z dnia 14 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 173)).
Wynika z tego, że za zmianą minimalnego wynagrodzenia nie podążała kwota dofinansowania z Systemu Obsługi Dofinansowania i Refundacji (system SODIR) dla pracodawców do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami. Wpływa to negatywnie na zatrudnienie osób niepełnosprawnych, które narażone są na utratę pracy na otwartym rynku pracy.
Ustawowe stawki dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych wzrosną o 15 procent, wzrośnie też poziom dotacji dla PFRON
Proponowane w noweli rozwiązanie efektywnie wykorzystuje środki PFRON, zwiększając o 15% ustawowe stawki dofinansowań do wynagrodzeń. Natomiast zmiana dotycząca poziomu dotacji dla PFRON na dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych polega na zastąpieniu obecnego sztywnego ustalenia wysokości dotacji dla PFRON w wysokości 30% zaplanowanych wydatków na to zadanie - ustaleniem, że wysokość tej dotacji będzie wynosić do 30% tej kwoty.
Systemowe wsparcie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, jak i wzrost świadomości społecznej dotyczący osób z niepełnosprawnościami należą do najważniejszych zadań Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, jak i Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Dbałość o podmiotowość osób z niepełnosprawnością jest ważna dla wszystkich partnerów Koalicji 15 października i stanowi jeden z istotnych priorytetów polityki społecznej rządu.
Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami jest ważnym aspektem ich codziennego funkcjonowania, wpływającym pozytywnie na jakość życia. To również szansa dla pracodawców na nowe możliwości rozwoju ich przedsiębiorstw i istotne działanie w wymiarze społecznym.
Wyższe kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego finansowanego ze środków PFRON
Jak zmienią się kwoty dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych? Otóż, w związku z podwyższeniem kwoty minimalnego wynagrodzenia proponuje się podwyższenie wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego finansowanego ze środków PFRON do następującej wysokości:
- w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności: 2760 zł (obecnie 2400 zł);
- w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności: 1550 zł (obecnie 1350 zł);
- w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności: 575zł (obecnie 500 zł).
To jednak nie wszystko, co planuje ustawodawca. Dodatkowo bowiem, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, którym orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych (czyli dla osób ze schorzeniami szczególnymi), kwoty te podwyższa się do następującej wysokości:
- w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności: 1380 zł (obecnie 1200 zł);
- w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności: 1035 zł (obecnie 900 zł);
- w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności: 690 zł (obecnie 600 zł).
Nowe podwyższone kwoty stosowane będą po raz pierwszy do miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych przysługującego za okres począwszy od miesiąca lipca 2024 r.
Równocześnie projektowana regulacja wprowadza zmiany w przepisach dotyczących dotacji celowej z budżetu państwa na zadanie PFRON, jakim jest wsparcie pracodawcy w postaci dofinansowania do wynagrodzenia zatrudnianego pracownika niepełnosprawnego. Zmiana polega na zastąpieniu obecnego sztywnego ustalenia wysokości dotacji dla PFRON w wysokości 30% zaplanowanych wydatków na realizację tego zadania w danym roku, na ustalenie wysokości dotacji do 30% tej kwoty. Ze względu na konieczność zapewnienia wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, wysokość ww. dotacji nie powinna być w 2025 r., i kolejnych latach, niższa kwotowo niż wynosi w 2024 r.