Najniższa krajowa na poziomie 60% przeciętnego wynagrodzenia. Projekt ustawy, określający płacę minimalną na poziomie 60% przeciętnego wynagrodzenia, jest już w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu. Taka zmiana jest zgodna z dyrektywą unijną w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE, którą Polska musi przyjąć już w tym roku.
- Najniższa krajowa na poziomie 60% przeciętnego wynagrodzenia. Jest projekt ustawy w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu
- Unijna dyrektywa w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (UE)
- Jak państwa UE mają ustalać wysokość najniższego krajowego wynagrodzenia? Relacja minimalnego wynagrodzenia brutto do 60% mediany wynagrodzeń brutto
- Najniższa krajowa od lipca 2024 roku wzroście do 4 300 zł brutto
Najniższa krajowa na poziomie 60% przeciętnego wynagrodzenia. Jest projekt ustawy w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu
Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała, że do wykazu prac legislacyjnych i programowych trafił projekt ustawy, określający płacę minimalną na poziomie 60% przeciętnego wynagrodzenia. "Chciałabym […] o europejskiej płacy minimalnej, którą teraz w Polsce próbujemy także za pośrednictwem naszego ministerstwa wprowadzić, przygotowując ustawę, tzn. ona już jest wysłana do wykazu prac legislacyjnych rządu o minimalnym wynagrodzeniu" - powiedziała Dziemianowicz-Bąk. "Proponujemy, żeby to minimalne wynagrodzenie wynosiło 60% przeciętnego wynagrodzenia. To jest zgodne z dyrektywą Parlamentu Europejskiego" - dodała.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej, o której mówi minister Dziemianowicz-Bąk, zakłada, że państwa członkowskie przyjmują środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy do dnia 15 listopada 2024 roku. W związku z tym również Polska jest zobowiązana do wdrożenia dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE, w powyższym terminie.
Unijna dyrektywa w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (UE)
Przepisy tej unijnej dyrektywy wskazują na wdrożenie tzw. procedury ustalania adekwatnych ustawowych wynagrodzeń minimalnych. Co to oznacza? Zgodnie z dyrektywą, państwa członkowskie, w których obowiązują ustawowe wynagrodzenia minimalne, ustanawiają niezbędne procedury ustalania i aktualizowania ustawowych wynagrodzeń minimalnych. Podstawą takiego ustalania i aktualizowania są kryteria, które mają przyczynić się do adekwatności wynagrodzeń w celu osiągnięcia godnego poziomu życia, zmniejszenia ubóstwa pracujących, a także wspierania spójności społecznej i pozytywnej konwergencji społecznej oraz zmniejszenia luki płacowej między kobietami a mężczyznami.
Państwa członkowskie określają te kryteria zgodnie ze swoimi praktykami krajowymi, w odpowiednim prawie krajowym, w drodze decyzji swoich właściwych organów lub w drodze porozumień trójstronnych. Kryteria określa się w jasny sposób. Państwa członkowskie mogą zdecydować o względnej wadze tych kryteriów z uwzględnieniem krajowych warunków społeczno-gospodarczych.
Kryteria krajowe, o których mowa w dyrektywie, obejmują co najmniej następujące elementy:
- siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych, z uwzględnieniem kosztów utrzymania;
- ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład;
- stopa wzrostu wynagrodzeń;
- długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany.
Dyrektywa UE wskazuje, że wynagrodzenia minimalne uznaje się za adekwatne, jeżeli są sprawiedliwe w stosunku do rozkładu wynagrodzeń w danym państwie członkowskim i zapewniają godny poziom życia pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy. Adekwatność ustawowych wynagrodzeń minimalnych ma być określana i oceniana przez każde państwo członkowskie z uwzględnieniem krajowych warunków społeczno-gospodarczych, w tym wzrostu zatrudnienia, konkurencyjności, oraz sytuacji w regionach i sektorach.
Jak państwa UE mają ustalać wysokość najniższego krajowego wynagrodzenia? Relacja minimalnego wynagrodzenia brutto do 60% mediany wynagrodzeń brutto
W dyrektywie UE pojawiły się pewne ogólne wskazania dotyczące zasad ustalania godnego poziomu życia i co za tym idzie kwoty płacy minimalnej. W przypadku zasad ustalania poziomu zapewniającego godny poziom życia, ustawodawca wskazuje, że istotne znaczenie dla określenia kosztów utrzymania w celu zapewnienia godnego poziomu życia może mieć, oprócz innych narzędzi, określony na poziomie krajowym koszyk towarów i usług po cenach rzeczywistych. Oprócz potrzeb materialnych, takich jak żywność, odzież i mieszkanie, można również uwzględnić potrzebę udziału w wydarzeniach kulturalnych, w działaniach edukacyjnych i społecznych. Należy rozważyć ustalanie i aktualizowanie ustawowych wynagrodzeń minimalnych w oddzieleniu od mechanizmów wsparcia dochodu.
Natomiast do oceny adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych państwa członkowskie powinny wykorzystywać wskaźniki i powiązane wartości referencyjne. Państwa członkowskie mogą je wybierać spośród wskaźników powszechnie stosowanych na poziomie międzynarodowym lub wskaźników stosowanych na poziomie krajowym. Ocena ta może opierać się na wartościach referencyjnych powszechnie stosowanych na poziomie międzynarodowym, takich jak relacja minimalnego wynagrodzenia brutto do 60% mediany wynagrodzeń brutto czy relacja minimalnego wynagrodzenia brutto do 50% przeciętnego wynagrodzenia brutto, których to wartości wciąż nie osiągają wszystkie państwa członkowskie, lub relacja minimalnego wynagrodzenia netto do 50% lub 60% przeciętnego wynagrodzenia netto.
Ocena adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych - jak wskazuje unijny ustawodawca - może również opierać się na wartościach referencyjnych powiązanych ze wskaźnikami stosowanymi na poziomie krajowym, takimi jak porównanie minimalnego wynagrodzenia netto z progiem ubóstwa i siłą nabywczą wynagrodzeń minimalnych.
Najniższa krajowa od lipca 2024 roku wzroście do 4 300 zł brutto
Przypomnijmy, że zgodnie z rozporządzeniem w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 roku, wydanym przez Radę Ministrów, najniższa płaca minimalna w tym roku wzrasta dwukrotnie. Stało się tak, ponieważ z przepisów ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wynika, że w przypadku gdy w kolejnym roku prognozowany wskaźnik cen wyniesie co najmniej 105%, wówczas ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia. A prognozowany wskaźnik cen ogłoszony przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” na 2024 rok został ustalony na poziomie 106,6%.
Pierwsza podwyższa najniższej krajowej już za nami, tj. kwota najniższej krajowej za pracę od 1 stycznia 2024 roku wzrosła do poziomu 4242 zł brutto. Natomiast minimalna stawka godzinowa w przypadku umów cywilnoprawnych została ustalona na 27,70 zł brutto. Od 1 lipca 2024 roku będzie jeszcze lepiej, tzn. nastąpi podwyższenie płacy minimalnej do kwoty 4300 zł brutto. A minimalna stawka godzinowa podskoczy do kwoty 28,10 zł brutto.