Przestój w pracy
Przestój w pracy polega na niewykonywaniu pracy przez pracownika, pomimo jego gotowości do pracy. Przyczyny przestoju leżą po stronie pracodawcy bądź są obiektywne jak np. klęska żywiołowa. Przykładem może być wystąpienie burz, w wyniku których zostały przerwane linie energetyczne lub w wyniku uderzenia piorunu uszkodziły się urządzenia i systemy energetyczne w całym budynku. Jeśli praca wykonywana w tym miejscu jest ściśle związana z korzystaniem z internetu i sprzętu komputerowego, pracodawca nie będzie miał faktycznej możliwości zapewnienia pracownikom wykonywania tej pracy. Za taki czas zatrudniony powinien otrzymać wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania. Kodeks pracy przewiduje możliwość skierowania pracownika do innej odpowiedniej pracy, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę.
Niewłaściwą praktyką jest więc nakłanianie pracowników do składania wniosków urlopowych na taki okres lub wyznaczanie innych dni w ramach odpracowania czasu niewykonywania swoich obowiązków pracowniczych. Sytuacje niezawinionego przez pracownika postoju stanowią czas płatnej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, która obniża wymiar czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym.
Polecamy: Wynagrodzenia po 1 sierpnia 2019 r. Rozliczanie płac w praktyce
Wynagrodzenie za przestój
Wynagrodzenie za przestój czyli wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika powinno być określone stawką godzinową lub miesięczną. Jeśli pracodawca nie poczynił takich zapisów np. w regulaminie wynagradzania, będzie to 60% wynagrodzenia.
Za przestój wynikający z winy pracownika wynagrodzenie się nie należy.
Kodeks pracy zabezpiecza pracownika regulując minimalną wysokość wynagrodzenia za przestój. Nie może być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2020 r. minimalna płaca wyniesie 2600 zł brutto. Będzie więc to także najniższe możliwe wynagrodzenie za przestój, jeśli trwał on miesiąc. W przypadku krótszego okresu pozostawania w gotowości do pracy, kwotę tę należy obniżyć proporcjonalnie zgodnie z czasem przestoju. Odpowiedniego obniżenia wysokości wynagrodzenia za przestój dokonuje się również w sytuacji pracownika zatrudnionego na część etatu. Stawka 2600 zł miesięcznie obowiązuje bowiem pełnoetatowców.
Stawkę miesięczną należy podzielić przez wymiar czasu pracy w danym miesiącu kalendarzowym np. w styczniu 2020 r. będzie to 168 godzin. Otrzymaną stawkę godzinową mnoży się o liczbę godzin przestoju.
Jeśli wynagrodzenie pracownika określone jest stawką godzinową. Liczbę godzin przestoju należy pomnożyć przez kwotę stawki godzinowej.
Skierowanie do innej pracy na czas przestoju
W przypadku skierowania pracownika do innej odpowiedniej pracy na czas przestoju, wypłaca się wynagrodzenie przysługujące za tę pracę. Może być ono wyższe lub niższe od stałej płacy pracownika, jednak nigdy nie może być ono niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zabezpieczenie minimalnej wysokości wynagrodzenia za przestój nie dotyczy pracownika, jeżeli wina za wywołanie przestoju leży po jego stronie.
Odrobinę inna reguła dotyczy przestoju spowodowanego warunkami atmosferycznymi. W tej sytuacji wynagrodzenie za czas przestoju należy się wyłącznie pracownikom zatrudnionym przy pracach uzależnionych od tych warunków i tylko jeżeli przepisy prawa pracy tak stanowią (np. układ zbiorowy pracy czy regulamin wynagradzania w danym zakładzie pracy). Ponadto jeśli pracodawca wyznaczy im na czas przestoju inną pracę, otrzymają wynagrodzenie jakie przysługuje za wykonanie tej pracy. Przepisy prawa pracy mogą jednak stanowić, że i w tej sytuacji zastosowanie znajdzie omówiona w poprzednim akapicie reguła dotycząca skierowania pracownika na czas przestoju do innej pracy.
Przestój ekonomiczny
Szczególne przepisy dotyczą sytuacji przestoju ekonomicznego. Jest to czas, kiedy pracownicy nie wykonują swojej pracy ze względów ekonomicznych. Reguluje go ustawa z dnia 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. Więcej o przestoju ekonomicznym znajdziesz w artykule „Przestój ekonomiczny”.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 917)