Minimalne wynagrodzenie za pracę
Zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu za pracę pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy nie może mieć niższego wynagrodzenia niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Wynagrodzenie pracownika oblicza się, biorąc po uwagę wszystkie przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych (art. 6 ust. 4 ustawy). Do wynagrodzeń osobowych nie zalicza się np. wypłat z tytułu udziału w zysku. W kolejnym ustępie wylicza się te świadczenia, których nie uwzględnia się przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika. Są to:
- nagroda jubileuszowa;
- odprawa pieniężna przysługująca pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy;
- wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych;
- dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.
Projekt zakłada dodanie do powyższego wyliczenia dodatku do wynagrodzenia przysługującego za staż pracy, czyli tzw. dodatku stażowego, dodatku za wieloletnią pracę, dodatku za wysługę lat.
Polecamy produkt: Potrącenia z wynagrodzeń i zasiłków. Praktyczne wskazówki.
Dodatek za staż pracy
Dodatek stażowy nie ma charakteru powszechnego, oznacza to, że przysługuje tylko niektórych grupom zawodowym. Należą do nich przede wszystkim pracownicy jednostek sfery budżetowej (członkowie korpusu służby cywilnej, samorządowcy czy nauczyciele). Otrzymanie dodatku stażowego uzależnione jest od spełnienia konkretnych warunków określonych w ustawach i rozporządzeniach. Zwykle pierwszy dodatek za wieloletnią pracę przysługuje po upływie 5 lat pracy w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego danego pracownika. Z każdym kolejnym rokiem pracy dodatek rośnie o 1%. Maksymalna wysokość dodatku to zwykle 20% wynagrodzenia zasadniczego.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby podobne zapisy obowiązywały u prywatnych przedsiębiorców. Wówczas zasady przyznania dodatku stażowego powinny być zawarte w ponadzakładowych lub zakładowych układach zbiorowych pracy, regulaminach wynagradzania bądź w samej umowie o pracę. Pracodawca określa charakter stażu pracy. Może on być ogólny, zakładowy albo branżowy.
Minimalne wynagrodzenie bez dodatku stażowego
Dodanie dodatku stażowego do wykazu świadczeń, których nie wlicza się do obliczania wysokości wynagrodzenia pracownika na potrzeby ustalenia czy pracownik otrzymuje pensję wyższą niż minimalne wynagrodzenie za pracę, skutkuje zwiększeniem liczby przypadków, kiedy pracodawca będzie musiał wypłacić pracownikowi wyższe wynagrodzenie.
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu celem proponowanej zmiany jest zapewnienie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz poprawa sytuacji pracowników otrzymujących wynagrodzenie na najniższym poziomie. Warto podkreślić w tym miejscu, że minimalne wynagrodzenie za pracę pełni funkcję ochronną, zapewnia wszystkim pracownikom minimalną wysokość płacy.
Aktualnie niesprawiedliwość w wypłacie minimalnego wynagrodzenia za pracę polega na tym, że osoby starsze z dodatkiem stażowym otrzymują często niższe wynagrodzenie zasadnicze od osób młodych, które wykonuję tę samą pracę i takiego dodatku nie posiadają, a ich wynagrodzenie rośnie z każdym rokiem wraz z waloryzacją minimalnej płacy. Gdyby osobom starszym nie przysługiwał dodatek, otrzymaliby taką samą wypłatę, gdyż pracownik zatrudniony na pełen etat nie może mieć pensji niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2019 r. jest to 2250 brutto czyli około 1634 zł netto). W związku z tym w takiej sytuacji przyznany dodatek za staż pracy traci swoje znaczenie. Czy z nim, czy bez niego, pracownikowi przysługuje taka sama kwota wynagrodzenia.
Wejście w życie
Projekt ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z dnia 6 grudnia 2018 r. przewiduje wejście w życie nowych przepisów z dniem 1 stycznia 2020 r.
Zobacz również przepisy przejściowe >>> Minimalne wynagrodzenie bez dodatku stażowego – negocjacje wynagrodzenia od 1 września 2019 r.
Podstawa prawna:
Projekt ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z dnia 6 grudnia 2018 r.