Niedawno MEN informował, że w 2024 r. średnie wynagrodzenia w szkołach wzrosną dla nauczycieli dyplomowanych aż o 2197,80 zł brutto. ZNP w nawiązaniu do tej informacji wyjaśnia osobom nie znającym specyfiki zawodu nauczyciela, że średnie wynagrodzenie, to nie jego pensja wpływająca na konto bankowe.
Komunikat MEiN: W przypadku nauczycieli dyplomowanych wynagrodzenie średnie wzrośnie o 2197,80 zł i będzie wynosiło 9523,88 zł brutto. W przypadku nauczycieli mianowanych wynagrodzenie średnie wzrośnie o 1720,04 zł, i wyniesie 7453,47 zł brutto.
Sytuacja zarobkowa nauczycieli w Polsce zmieni się w sposób diametralny. Wzrosty wynagrodzeń od 30 do 33 proc. oznaczają podwyżki średnio o ponad 1500 zł brutto.
Co to jest średnie wynagrodzenie nauczyciela w 2024 r. - wyjaśnienia ZNP
Średnie wynagrodzenie nauczycieli to teoretyczna konstrukcja prawna składająca się z wielu elementów, których część nawet nie jest wynagrodzeniem, jak odprawy emerytalne i rentowe. Średnie wynagrodzenie jest przez to sztucznie zawyżone. Średnie wynagrodzenie nauczycieli to nie średnia, którą znamy z lekcji matematyki!
Kwot średniego wynagrodzenia nauczycieli w żaden sposób nie można utożsamiać z nauczycielską pensją.
Wynagrodzenie średnie obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, jakie są określone w Karcie Nauczyciela.
Indywidualna pensja nauczyciela, wypłacana co miesiąc, nigdy nie obejmie wszystkich składników wchodzących w skład tzw. średniego wynagrodzenia, ponieważ żaden nauczyciel nigdy nie otrzymuje jednocześnie wszystkich składników płacowych, określonych w pragmatyce nauczycielskiej.
W jednym worku świadczenia dla młodych i emerytów
W skład średniego wynagrodzenia wchodzi jednocześnie:
- odprawa emerytalna dla nauczycieli przechodzących na emeryturę i
- świadczenie na start dla nauczycieli rozpoczynających pracę w szkole.
Jest oczywistym, że ten sam nauczyciel nie może jednocześnie nabyć prawa do obu składników.
W średnim wynagrodzeniu w 2024 r. są świadczenia socjalne
Znaczna część składników tzw. średniego wynagrodzenia w świetle przepisów prawa pracy w ogóle nie stanowi wynagrodzenia, ze względu na ich socjalny charakter.
Tego rodzaju świadczeniem jest np.:
- odprawa emerytalna (rentowa) czy też
- odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy. Są to składniki wypłacane okazjonalnie w związku z wystąpieniem określonej sytuacji faktycznej (rozwiązanie stosunku pracy, przejście na emeryturę).
Tym samym składniki te nie mogą być utożsamiane z comiesięcznymi zarobkami (pensją) nauczyciela.
Średnią tworzą dodatki kierownicze i świadczenia wypłacane raz na kilka lat
W skład tzw. średniego wynagrodzenia wlicza się również dodatki funkcyjne i motywacyjne należne nie nauczycielom, a kadrze kierowniczej – dyrektorom i wicedyrektorom szkół, za pracę nienauczycielską, oraz tylko tym nauczycielom, którzy pełnią np. funkcje wychowawcy czy mentora.
Tzw. średnie wynagrodzenie obejmuje ponadto świadczenia wypłacane nie co miesiąc, takie jak dodatkowe wynagrodzenie roczne, świadczenia wypłacane raz na 5 lat, jak nagroda jubileuszowa, czy też świadczenia wypłacane incydentalnie, jak nagrody za osiągnięcia w pracy.
Nie zapominajmy o nadgodzinach
Największy wpływ na sztuczne zawyżenie tzw. średniego wynagrodzenia nauczyciela ma wynagrodzenie za pracę powyżej pełnego etatu, a więc wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe (zwiększony wymiar czasu pracy).
Zatem tzw. średnie wynagrodzenie jest skomplikowaną, teoretyczną konstrukcją prawną, zdefiniowaną ustawowo, a nie realną pensją otrzymywaną co miesiąc przez nauczyciela.
Ile nauczyciele zarabiali pensji zasadniczej w 2023 r.?
W 2023 r. minimalne wynagrodzenie nauczyciela (bez uwzględnienia dodatków, nadgodzin, dofinansowania) było następujące:
- dla nauczyciela początkującego - 3690 zł brutto, co daje 2846 zł netto,
- dla nauczyciela mianowanego - 3890 zł brutto, co przekłada się na 2982 zł netto,
- dla nauczyciela dyplomowanego - 4550 zł brutto, co oznacza 3432 zł na rękę.
Ile nauczyciel zarobi po podwyżce pensji o 30% w 2024 r.
Minimalne wynagrodzenie zasadnicze:
1) nauczyciela początkującego z odpowiednim poziomem wykształcenia pedagogicznego albo zawodowego (pierwsza grupa zaszeregowania) od 1 stycznia 2024 r., ma wynieść 4908 zł (podwyżka o 1218 zł),
2) nauczyciela mianowanego 5057 zł (podwyżka o 1167 zł brutto),
3) nauczyciela dyplomowanego 5915 zł (podwyżka o 1365 zł).
I to przekłada się na taki układ pensji brutto i netto. Dla uproszczenia zakładamy, że nie ma PPK.
Nauczyciel | Brutto | Netto |
| początkujący | 4908 zł | 3675,95 zł |
| mianowany | 5057 zł | 3776,95 zł |
| dyplomowany | 5915 zł | 4362,69 zł |
Nauczyciele z tytułem zawodowym magistra i przygotowaniem pedagogicznym – stanowią najliczniejszą grupę wśród nauczycieli - to ponad 95% wszystkich nauczycieli.
Do tych pensji należy dodać nadgodziny i takie dodatki jak za:
1) wysługę lat (1% od zasadniczej za rok pracy, maksymalna wysokość dodatku 20% pensji zasadniczej);
2) za wychowawstwo itd..
Obliczenia jak wszystkie te dodatki wzrosną w 2024 r. (czy też wzrosną o 30%) w poniższym artykule Infor.pl: