Przyczyny obowiązkowego usunięcia pojazdu z drogi
Ustawa prawo o ruchu drogowym z 1 stycznia 1998 w sposób wyczerpujący i pełny opisuje sytuacje w których pojazd musi zostać usunięty z drogi na koszt właściciela. Ważne jest, że ustawa nie definiuje pojęcia „pojazd”, z czego należy wyciągnąć wniosek, że jej regulacje nie odnoszą się wyłącznie do pojazdów mechanicznych, ale do wszystkich środków transportu, w tym np. rowerów. Przede wszystkim usunięciu podlega pojazd pozostawiony w miejscu gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch, lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu.
Należy podkreślić, że istotną przesłanką jest tu utrudnianie ruchu i zagrażanie bezpieczeństwu w komunikacji. Nie zostanie bowiem usunięty pojazd, który, mimo że pozostawiony w miejscu niedozwolonym, ruchu nie utrudnia, ani nie zagraża bezpieczeństwu. Ponad to pojazd zostanie odholowany gdy kierujący nie posiada aktualnego dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie OC. Do usunięcia pojazdu może dojść również w sytuacji gdy pojazd przekracza wymiary lub dopuszczalną masę całkowitą lub nacisk osi określonych w przepisach ruchu drogowego. Wyjątkiem od tej regulacji jest możliwość skierowania takiego pojazdu na pobliską drogę, na której dopuszczalny jest przejazd pojazdu takiego typu. Obowiązkowemu usunięciu podlegają również pojazdy które zostały pozostawione na miejscach przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych o obniżonej sprawności ruchowej bez stosownej karty parkingowej. Pojazd jest również usuwany gdy zostanie zaparkowany w miejscu obowiązywania znaku wskazującego że zaparkowany w tym miejscu zostanie usunięty na koszt właściciela.
Zobacz: Aktualny taryfikator mandatów
Usuniecie fakultatywne
Poza wyżej wymienionymi przyczynami, pojazd może również zostać usunięty gdy funkcjonariusz uzna to za stosowne w kilku innych sytuacjach. Dotyczy to przypadków, kiedy nie ma innej możliwości zabezpieczenia pojazdu, jak tylko przez usunięcie go. Chodzi przede wszystkim o przypadki gdy kierującym jest osoba znajdująca się w stanie po użyciu alkoholu albo środka odurzającego, lub osoba nieposiadająca przy sobie prawa jazdy. Funkcjonariusz może również podjąć decyzję o odholowaniu samochodu kiedy jego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu, uszkadza drogę lub jest szkodliwy dla środowiska. W tych wypadkach decyzja o usunięciu pojazdu pozostawiona jest uznaniu funkcjonariusza w konkretnych sytuacjach. Szczególną przesłanką usunięcia pojazdu jest także prowadzenie akcji ratunkowej, którą pojazd utrudnia. Wówczas również możemy liczyć się z możliwością odholowania go, jeśli policjant, strażnik miejski (gminny) lub osoba dowodząca akcją ratowniczą uzna to za stosowne.
Warto zaznaczyć, że zarówno w przypadkach usunięcia obligatoryjnego jak i fakultatywnego, jedynymi osobami upoważnionymi do wydawania decyzji o usunięciu pojazdu z drogi są policjanci, a w niektórych przypadkach również strażnicy miejscy lub gminni (chodzi o parkowaniu w miejscu zabronionym, na miejscu dla niepełnosprawnych bez karty parkingowej oraz w miejscu obowiązywania znaku wskazującego ze pozostawiony pojazd zostanie sunięty). Wyjątkowo w przypadku akcji ratunkowej może to być również osoba dowodząca tą akcją.
Zobacz serwis: Wykroczenia drogowe
Co dalej z pojazdem?
Starosta każdego powiatu zobowiązany jest do wyznaczenia specjalnego, strzeżonego parkingu, na który zostają odholowane pojazdy zagrażające bezpieczeństwu w ruchu. Aby odebrać pojazd właściciel musi uiścić opłatę, na którą składają się koszty odholowania pojazdu i koszty przechowywania przez odpowiednią ilość dób. Wysokości opłat za usunięcie i przechowywanie pojazdów są ustalane w drodze uchwały Rady Powiatu, jednak ustawa prawo o ruchu drogowym określa maksymalną ich wysokość. Wynoszą one:
- rower lub motorower - za usunięcie - 100 zł; za każdą dobę przechowywania - 15 zł,
- motocykl - za usunięcie - 200 zł; za każdą dobę przechowywania - 22 zł,
- pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t - za usunięcie - 440 zł; za każdą dobę przechowywania - 33 zł,
- pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t do 7,5 t - za usunięcie - 550 zł; za każdą dobę przechowywania - 45 zł,
- pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 7,5 t do 16 t - za usunięcie - 780 zł; za każdą dobę przechowywania - 65 zł,
- pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 16 t - za usunięcie - 1.150 zł; za każdą dobę przechowywania - 120 zł,
- pojazd przewożący materiały niebezpieczne - za usunięcie - 1.400 zł; za każdą dobę przechowywania - 180 zł.
Warte również podkreślenia jest, że jeśli w chwili usunięcia pojazd znajdował się we władaniu osoby niebędącej właścicielem, wówczas osoba ta zobowiązana jest do solidarnego pokrycia kosztów usunięcia i przechowania pojazdu z właścicielem. Do odbioru pojazdu jest upoważniona osoba, która okaże swój dowód osobisty, dowód rejestracyjny pojazdu oraz ważne ubezpieczenie OC, a także uiści opłaty za usunięcie i przechowywanie pojazdu. Jeżeli pojazd nie zostanie odebrany przez właściciela w ciągu 3 miesięcy od dnia jego usunięcia, starosta występuje do sądu o orzeczenie przepadku pojazdu na rzecz powiatu.