Zakres przedmiotowy postępowania
Postępowanie przyśpieszone cechuje się kilkoma specyficznymi uregulowaniami prawnymi. Wyróżnia je zakres spraw, w których jest ono stosowane. Wskazany tryb postępowania stosuje się do sprawców ujętych na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia i niezwłocznie doprowadzonych do sądu. Można również sprawcę poinformować o rychłym terminie rozprawy i nakazać stawiennictwo pod rygorem tego, iż wydany pod nieobecność obwinionego wyrok nie będzie wyrokiem nakazowym. W takich sytuacjach obwinionemu może zostać zatrzymany paszport, bądź inny dokument uprawniający go do wyjazdu za granicę.
Zakres podmiotowy postępowania
W odniesieniu do kategorii osób, wobec których postępowanie to może się toczyć, należy wskazać, iż tryb ten może mieć zastosowanie do:
- osób nieposiadających stałego miejsca zamieszkania lub miejsca stałego pobytu, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione;
- osób przebywających jedynie czasowo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione;
- wobec sprawców wykroczeń popełnionych w związku z imprezą masową, określonych w przepisach o bezpieczeństwie imprez masowych, tzn.:
- przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu;
- przeciwko mieniu i urządzeniom użytku publicznego.
Zobacz również: Postępowanie przyspieszone
Specyfika trybu:
Wśród cech specyficznych postępowania przyśpieszonego należy wskazać maksymalne jego przyśpieszenie poprzez uproszczenie procedury i zminimalizowanie formalizmu. Przejawia się to w następujący sposób:
- wniosek o ukaranie może ograniczyć się do wymogów wskazanych w art. 57 § 2 i § 3, pkt. 1 i 3, tj. do ustalenia tożsamości obwinionego, jego danych osobowych, zarzucanego czynu i ustalenia osoby pokrzywdzonego, może też być złożony ustnie do protokołu w sądzie;
- sąd ma procedować szybko, tj. bez zbędnej zwłoki, zaznaczając w protokole, że prowadzi ją w trybie przyspieszonym oraz odnotowując godzinę doprowadzenia obwinionego;
- sąd zobowiązuje obwinionego do pozostania do dyspozycji sądu do zakończenia rozprawy pod rygorem wydania orzeczenia pod jego nieobecność; tak wydanego wyroku nie uważa się za zaoczny;
- rozprawę można przerwać na nie dłużej niż 3 dni, ponieważ w przeciwnym wypadku rozpoznaje się już sprawę w postępowaniu zwyczajnym;
- w przypadkach określonych w art. 92, pkt. 3 k.p.w. oraz art. 91 § 3 k.p.w. wyrok wydany pod nieobecność obwinionego sporządza się z urzędu, a w pozostałych wypadkach zasadą jest to, że uzasadnienie wyroku sporządza się tylko na wniosek strony złożony ustnie do protokołu rozprawy bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku;
- termin do wniesienia środka odwoławczego (apelacji) wynosi 3 dni od daty ogłoszenia rozstrzygnięcia, gdy uzasadnienie sporządza się z urzędu, a w pozostałych przypadkach - 3 dni od daty doręczenia wyroku z uzasadnieniem;
- sąd sporządza uzasadnienie w terminie 3 dni od daty ogłoszenia wyroku;
- sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę najpóźniej w ciągu miesiąca od daty jej wpłynięcia do tego sądu.
Zobacz serwis: Postępowanie wykroczeniowe