Doręczenie wyroku
Problematyka doręczenia wyroku stronie wraz z uzasadnieniem jest bardzo istotna dla strony, nie tylko z punktu widzenia informacyjnego (tj. uzyskania informacji o treści wyroku i motywach jego uzasadnienia), ale też z punktu widzenia formalnego, albowiem z datą otrzymania tego wyroku wiąże się rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia apelacji (który liczy 7 dni).
Podkreślenia wymaga to, że co do zasady wyrok sądu pierwszej instancji uzasadnia i doręcza się stronie wraz z uzasadnieniem na jej żądanie zgłoszone w nieprzekraczalnym (tzw. zawitym) terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku. Wówczas w terminie 7 dni od daty otrzymania tego wyroku (liczonym od następnego dnia po jego odbiorze) strona może wnieść apelację od wyroku.
W opisanym powyżej wniosku, kierowanym do sądu prowadzącego sprawę, oprócz samego oznaczenia sądu należy oznaczyć stronę (tj. osobę, która jest autorem tego wniosku), podać sygnaturę sprawy i zawrzeć formułę zawierającą zwrot: „uprzejmie proszę o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie go wraz z wyrokiem” oraz dodać, na jaki adres ma to nastąpić.
„W sprawie o sygnaturze II K32/09 jako pokrzywdzony uprzejmie proszę o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie mi go wraz z wyrokiem na mój adres podany w aktach.”
Od ustanowionej i opisanej powyżej zasady istnieje kilka wyjątków. Występują one przy wydaniu:
- wyroku zaocznego;
- wyroku w postępowaniu nakazowym;
- wyroku w postępowaniu przyśpieszonym;
- wyroku na posiedzeniu sądu.
Poddając analizie powyższe przypadki należy wspomnieć o istotnych kwestiach ich dotyczących, zostały one omówione poniżej.
Wyrok zaoczny wydawany jest tylko w dwóch sytuacjach:
- na rozprawie pod nieusprawiedliwioną nieobecność obwinionego, prawidłowo zawiadomionego o terminie;
- gdy nie uznano obecności oskarżonego za konieczną i poinformowano go o terminie rozprawy, informując jednocześnie o możliwości nadesłania wyjaśnień.
Wyrok zaoczny doręcza się stronie z urzędu i termin na zgłoszenie żądania uzasadnienia wyroku liczony jest dopiero od tego doręczenia.
Zobacz również: Postępowanie nakazowe
Wyrok w postępowaniu nakazowym
Wyrok ten jest wydawany na posiedzeniu bez udziału stron i doręczany im z urzędu. Wyrok ten zgodnie z przepisami może w ogóle nie zawierać uzasadnienia, dlatego wnioskownie o jego sporządzenie jest bezcelowe. Należy tylko wspomnieć, że konstrukcja tego wyroku opiera się na założeniu, że jest to jedynie propozycja kary, na którą oskarżony może się nie zgodzić składając sprzeciw i tym samym doprowadzając do zwykłego rozpatrzenia sprawy.
Wyrok wydany w postępowaniu przyśpieszonym
Postępowanie przyśpieszone ma w zakresie wyrokowania pewne cechy szczególne.
Po pierwsze, strony mają czas na złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku tylko bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku (w sposób ustny) przed podaniem ustnie jego najważniejszych motywów.
Po drugie, istnieją wyjątki od powyższej reguły sporządzania uzasadnienia wyroku na wniosek, albowiem są dwa przypadki, gdy wyrok sporządza się z urzędu, czyli wydany jest pod nieobecność obwinionego. Należy jednak pamiętać, że nawet wówczas strony i tak muszą złożyć wniosek o doręczenie go z urzędu.
Wyrok na posiedzeniu sądu
Wskazany wyrok zapada w rozpatrzeniu wniosku o skazanie bez rozprawy, a także przy wznowieniu postępowania.
Na posiedzeniu zapada również wyrok nakazowy, ale został on w celu czytelniejszego przedstawienia tego zagadnienia omówiony osobno.
Zobacz serwis: Postępowanie wykroczeniowe